DIASKEDASI.INFO

Άρης Πουλιανός

Ο Άρης Πουλιανός είναι Έλληνας ανθρωπολόγος. (Ικαρία 24 Ιουλίου 1924)

Ασχολήθηκε με παλαιοανθρωπολογικές ανασκαφές στο Σπήλαιο των Πετραλώνων (το οποίο ανακάλυψε ο Φίλιππος Χαντζαρίδης στις 10 Μαΐου του 1959), της Τριγλίας και της τοποθεσίας πλειοκαινικών ελεφάντων στον Περδίκκα της Πτολεμαΐδος.

Το 2006 κυκλοφόρησε βιογραφία του, γραμμένη από την ιατρό σύζυγό του Δάφνη, με τίτλο Άρης Ν. Πουλιανός - Ανατροπές - Από τη ζωή και το έργο του.

Μια από τις θέσεις του καθηγητή Πουλιανού είναι ότι το κρανίο του αρχανθρώπου των Πετραλώνων είναι ηλικίας 700.000 ετών και ότι ο Αρχάνθρωπος αποτελεί τον πρόγονο των σημερινών Ευρωπαίων.

Κάποια από τα ευρήματά του, όπως υποστηρίζει, είναι "λείψανα ηλικίας 11 εκατομμυρίων ετών του homo erectus trigliensis".

Το κρανίο το 1964 χρονολογήθηκε στα 70.000 έτη π.π. από δύο Γερμανούς επιστήμονες, τον ανθρωπολόγο Ε. Breitinger και τον παλαιοντολόγο Ο. Sickenberg.

Κριτική
Η άποψη που συνήθως επικρατεί ταξινομεί το κρανίο του Αρχανθρώπου των Πετραλώνων στον χρονικό ορίζοντα 250.000 - 350.000 ετών και ότι ανήκει στο είδος Homo Heildelbergensis.

Η θέση του Α. Πουλιανού τοποθετεί το κρανίο στον χρονικό ορίζοντα των 700.000 ετών και ισχυρίζεται ότι βρίσκεται πλησιέστερα στον σύγχρονο άνθρωπο. Ο ίδιος, μέσω της επίσημης ιστοσελίδας της Α.Ε.Ε. (Ανθρωπολογικής Εταιρείας Ελλάδος) της οποίας είναι ιδρυτής, αποδίδει την κριτική σε «επιθέσεις από οργανωμένα αντιεπιστημονικά και ανθελληνικά κυκλώματα, που δρουν κυρίως μέσω κρατικών οργάνων».

Διαμάχη για το σπήλαιο
Η δικαστική διαμάχη μεταξύ Α.Ε.Ε. και Ε.Ο.Τ. υπευθύνου τότε για τα σπήλαια εξελίχθηκε ως εξής. Ο Άρειος Πάγος έκρινε καταχρηστική την καταγγελία της σύμβασης από πλευράς ΕΟΤ, επαναφέροντας την Ανθρωπολογική Εταιρεία Ελλάδος το 1995, και με αποφάσεις του ΣτΕ το 1998 και το 2002. Το 1997 επί υπουργίας Ευάγγελου Βενιζέλου (και το 2003), λύθηκε αυτοδίκαια η σύμβαση του ΕΟΤ και το σπήλαιο υπάχθηκε στο Υπουργείο Πολιτισμού που συνέταξε πρωτόκολλο διοικητικής αποβολής. Εκδικάστηκε εκ νέου αναστολή, με προσωρινή διαταγή του Συμβουλίου της Επικρατείας, αλλά τον Ιανουάριο του 2011, επανεκτίμησε την απόφασή του τελεσιδικώντας εις βάρος της Ανθρωπολογικής Εταιρείας και του Άρη Πουλιανού για το σπήλαιο Πετραλώνων αλλά και τις συναφείς εγκαταστάσεις. Έχουν διατυπωθεί ισχυρισμοί ότι στην τελική φάση της σχετικής δικαστικής διαμάχης ο Πουλιανός υπήρξε θύμα δίωξης από πολιτικούς και ιδιώτες.

Δημοσιευμένες εργασίες
1960 - "η προέλευση των Ελλήνων" Ph.D διατριβή στο Ινστιτούτο Ανθρωπολογίας της Μόσχας· Επανέκδοση στην Αθήνα το 1962, 1965, 1968, 1988, 2001 και 2004.
1961 - "Ανακάλυψη ενός Παλαιολιθικού Ανθρώπινου Κρανίου στην Ελλάδα", Voprossi Anthropologhii, 8:162.
1963 - "Νέα Παλαιολιθικά Ευρήματα της Ελλάδας", Sov. Arheologhia, 2: 227-229.
1965 - "Σχετικά με την Τοποθέτηση του Ανθρώπου των Πετραλώνων μεταξύ των Παλαιοανθρώπων", Sov. Ethnografia, 2: 91-99.
1967 - «Η Θέση του Ανθρώπου των Πετραλώνων μεταξύ των Παλαιοανθρώπων», Anthropos C 19, (N.S.11): 216—221. in Akten Anthropologischen Kongresses Brno.
1968 - «Ευρήματα ηλικίας 500—900.000 ετών στο Σπήλαιο των Πετραλώνων», αναφορές στον τύπο, Θεσσαλονίκη, 18-4 1968· Αθήνα, 19-4-1968.
1969 - "Κλιματικές Διακυμάνσεις της Μέσης Πλειστοκαίνου όπως Υποδεικνύονται από Προκαταρκτική Cross-section του Σπηλαίου των Πετραλώνων", Report to the VIIth International Congress of Quaternary· Paris, Resumes des Communications: Section 5: 141.
1971 - "Petralona: A Middle Pleistocene Cave in Greece"; Archaeology, 24: 6-11.
1972 - "Some “Sapiens” Features of the Petralona Skull" (abstract) in: F. Bordes (ed.) The Origin of Homo sapiens; Proc. Paris Symposium, Sept. 1969, organised by UNESCO with INQUA, Paris, UNESCO.
1974 — «The Science of Anthropology and the Joural „Anthropos“ (in Greek)»; Anthropos, 1: 1 — 4.
1975 - "Palaeoanthropological excavations at Petralona. Prakt. Archaeol.; Et.: 131-136. Athens.
1976 - "Stratigraphy and Cultural Sequence at Petralona Cave. Report to the IXth International Congress of Prehistory"; Sept. 1976 Nice.
1976 - "Archanthropus Europaeus Petraloniensis. Colloque de Taxonomie Anthropologique, Bordeaux"; Sept.10-11, 1976. Universite de Bordeaux I. Talence Laboratoire d'Anthropologie.
1977 - «Stratigraphy and Age of the Petralonian Archanthropus»; Anthropos, 4: 37-46. Athens.
1977 - «Traces of Fire at the Petralona Cave, the Oldest Known up to Day»; Anthropos, 4: 144—146. Athens.
1977 - «Petralonian Archanthropus was Right-handed»; Anthropos, 4: 147—151. Athens.
1980 - "The Petralona Finds"; Thessaloniki. Yearbook of the Society of Macedonian Studies: 65-76.
1981 - "Pre-sapiens Man in Greece"; Current Anthropology, 22 (3): 287 - 288.
1981 - "Climatic Fluctuations at Petralona Cave"; Terra Cognita.
1988 - "The Peopling of Europe"; Abstracts, 12th International Congress of Anthropological and Ethnological Sciences. July 25-31, 1988, Zagreb (υπό έκδοση).

Ανδρέας Μπάρκουλης

Ο Ανδρέας Μπάρκουλης, ήταν Έλληνας ηθοποιός του κινηματογράφου, του θεάτρου και της τηλεόρασης. Υπήρξε ένας από τους εμβληματικούς ζεν πρεμιέ του ελληνικού κινηματογράφου. (4 Αυγούστου 1936 - 23 Αυγούστου 2016)

Ο Ανδρέας Μπάρκουλης ήταν στα νιάτα του ζεν πρεμιέ του Ελληνικού Κινηματογράφου. Για χάρη του δημιουργήθηκε ολόκληρο σλόγκαν, "Κορίτσια, ο Μπάρκουλης", ωστόσο δε θα συνέβαινε αυτό, αν ο διάσημος ηθοποιός δεν ήταν προικισμένος και με το ταλέντο της υποκριτικής τέχνης. 

Γεννήθηκε στον Πειραιά το 1936. Έφηβος ακόμα, βρέθηκε να συμμετέχει σε παραστάσεις αρχαίας τραγωδίας με το θίασο των Σπύρου Μουσούρη – Κρινιώς Παπά, ενώ παράλληλα σπούδαζε στη Σχολή υποκριτικής του Κ. Μιχαηλίδη.

Στο θέατρο πρωτοεμφανίστηκε το 1956 και πρίν τελειώσει την Σχολή του πήρε άδεια ηθοποιού, ως εξαιρετικό ταλέντο, και εργάστηκε στο θέατρο Κοτοπούλη με κλασικό ρεπερτόριο σε σκηνοθεσία Δημήτρη Μυράτ.

Η πρώτη του κινηματογραφική εμφάνιση έγινε το 1957 στην ταινία του Κώστα Ανδρίτσου «Μαρία η Πενταγιώτισσα», στο πλευρό της Αλίκης Βουγιουκλάκη.

Το 1958, συμμετείχε ταυτόχρονα σε εννέα ταινίες ως συμπρωταγωνιστής των μεγάλων σταρ της εποχής εκείνης, ενώ αργότερα έπαιξε σε πολλές ταινίες σαν δίδυμο με τον Θανάση Βέγγο.

Η συνεργασία του με την Φίνος Φίλμ ξεκινά το 1964 με την ταινία «Το Δόλωμα» με πρωταγωνίστρια την Αλίκη Βουγιουκλάκη.

Το θελκτικό παρουσιαστικό του, η ευγενική φυσιογνωμία και η φυσική του γοητεία, γρήγορα τον καθιέρωσαν ως τον πιο δημοφιλή πρωταγωνιστή του Ελληνικού Κινηματογράφου της εποχής εκείνης.

Συνολικά έπαιξε σε περισσότερες από εκατό ταινίες, ερμηνεύοντας σπουδαίους ρόλους σε δραματικές ταινίες, όπως «Κοινωνία ώρα Μηδέν» και «Κοντσέρτο για Πολυβόλα», αλλά και σε κωμωδίες, όπως «Τζένη Τζένη» και «Η Θεία μου η Χίπισσα».

Εξαιρετική ήταν και η πορεία του στο θέατρο μέχρι το 1973 όπου λίγο αργότερα έφυγε στην Αμερική, και ασχολήθηκε με το τραγούδι.

Όταν επέστρεψε στην Ελλάδα, το 1983, αφοσιώθηκε στο ποιοτικό θέατρο, ερμηνεύοντας με μοναδική ευαισθησία σπουδαίους ρόλους μέχρι το τέλος της δεκαετίας του ’80.

Ο Ανδρέας Μπάρκουλης είχει νυμφευτεί τρεις φορές κι είχε αποκτήσει τρία παιδιά. Ζούσε με την τελευταία του σύζυγο, την Μαρία και τον γιο τους Νικόλα. Αντιμετώπιζε προβλήματα υγείας.

Την τελευταία του πνοή άφησε στο νοσοκομείο Αγία Όλγα, σε ηλικία 80 ετών. Ο μεγάλος ηθοποιός νοσηλευόταν με σοβαρή λοίμωξη του αναπνευστικού και καρδιακή ανεπάρκεια.

Φιλμογραφία
Κινηματογράφος
1957    Μαρία Πενταγιώτισσα  Δημήτρης Τουρκάκης
1957    Τρία παιδιά βολιώτικα    
1958    Όλα για το παιδί της (Είμαι το παιδί σου μανούλα)    
1958    Ο Μιμίκος και η Μαίρη  Μιχάλης Μιμίκος
1958    Μια Ιταλίδα στην Ελλάδα  Νίκος Μακρυγιάννης
1958    Μακριά από τον κόσμο  Ευγένιος Καρμής
1958    Το κορίτσι της αμαρτίας  Γιώργος
1958    Οι καβγατζήδες    
1958    Έρωτας στους αμμόλοφους    
1958    Διακοπές στην Αίγινα  Jean
1958    To τρελοκόριτσο    
1959    Ο Θύμιος τα’ κανε θάλασσα  Λάκης Βρανάς
1959    Πσιτ…κορίτσια!    
1959    Το παραστράτημα μιας αθώας    Δημήτρης
1959    Όταν το μίσος κυβερνά  Ανδρέας Δημόπουλος
1959    Ναυάγια της ζωής  Νίκος
1959    Η μουσίτσα  Δημήτρης
1959    Η λίμνη των στεναγμών  Μουχτάρ
1959    Ο Γιάννος και η Παγώνα  Γιάννος
1959    Ένας βλάκας και μισός  Αντώνης
1959    Έγκλημα στο Κολωνάκι  Δημήτρης Φλωράς
1959    Μπουμπουλίνα    
1959    Ανθισμένη αμυγδαλιά  Γεώργιος Δροσίνης
1960    Τσακιτζής, ο προστάτης των φτωχών    
1960    Στρατιώτες δίχως στολή    
1960    Η Σταχτοπούτα    
1960    Το νησί της αγάπης  Ανδρέας
1960    Δον Ζουάν για κλάματα (Μωρό μου)    Γιώργος
1960    Μετά την αμαρτία  Γιώργος
1960    Λύτρωσε με αγάπη μου    Άλκης
1960    Το κορίτσι του δρόμου    
1960    Κασσιανή υμνωδός    Θεόφιλος
1960    Χριστίνα (ταινία)  Δημήτρης Χρυσόπουλος
1960    Το αγόρι που αγαπώ  Δημήτρης Ραζής
1960    Η Χιονάτη και τα επτά γεροντοπαλίκαρα    
1961    Στο κατώφλι της αμαρτίας    
1961    Τα νιάτα θέλουν έρωτα  Μιχάλης Μαρκεζής
1961    Μην κλάψεις για μένα    
1961    Ματωμένα στέφανα  Δήμος
1961    Μάνα μου, παραστράτησα  Πέτρος
1961    Καραγκούνα   Γιώργης
1961    Ήρθες αργά   Μιχάλης Περώτης
1962    Πεζοδρόμιο  Γιώργος
1962    Όταν ξυπνά το παρελθόν   Στέφανος Γαϊτης
1962    Κλάψε φτωχή μου καρδιά    
1962    Υπέροχη οπτσία    
1962    Ο γερο-Δήμος (Καταραμένη γενιά)    
1962    Εξομολογήσεις μιας μητέρας    Ανδρέας Βλάδης
1962    Η ελληνίδα και ο έρωτας    Αφηγητής
1962    Έγκλημα στην Ομόνοια    
1962    Ο διάβολος και η ουρά του    
1962    Αγνή και ατιμασμένη    Πέτρος
1962    Αγάπη γραμμένη με αίμα    
1962    Μην είδατε τον Παναή (Καταζητείται ο Βέγγος,Βέγγος, ο τρεχάλας)    
1963    Τον βρήκαμε τον Παναή    
1963    Μάνα, γιατί με γέννησες (Έτσι ήταν η ζωή μου)    Κυριάκος Βάγιας
1963    Λίγο πριν ξημερώσει    Νίκος
1963    Η καρδιά της μάνας  Κώστας
1963    Φυγή    
1964    Τρία κορίτσια από το Αμέρικα    
1964    Σχολή για σοφερίνες    
1964    Ενωμένοι στη ζωή και στο θάνατο  Δρόσος
1964    Το δόλωμα    
1964    Αλύγιστη στη ζωή  ‘Άκης
1965    Και οι… 14 ήταν υπέροχοι    
1966    Ο ξυπόλητος πρίγκιπας  Ελ Ρασίντ
1978    Κρουαζιέρα του τρόμου  Χάρης
1966    Κοινωνία ώρα μηδέν  Σέργιος
1966    Τζένη-Τζένη    Νίκος Μαντάς
1967    Βίβα Ρένα    Αντόνιο
1967    Ο σπαγκοραμμένος    Γιώργος
1967    Μιας πεντάρας νιάτα    Δημήτρης Βαλάσκος
1967    Κονσέρτο για πολυβόλα    Ιταλός κατάσκοπος
1968    Πολύ αργά για δάκρυα    Αλέξης Βρεττός
1968    Όλγα, αγάπη μου    Αλέκος
1968    Το μαύρο στάχυ (Παλάτια στην άμμο)    
1968    Στα σύνορα της προδοσίας    
1969    Το σταχολόγιο    
1969    Όταν η πόλις πεθαίνει  Θωρής
1969    Ησαΐα μη χορεύεις  Χάρης
1969    Γυμνοί στο δρόμο    
1969    Ένας άφραγκος Ωνάσης    Ιάσονας Ζούμπερης
1969    Αστέρια στο βούρκο της ακολασίας    
1969    Ο Άγιος Νεκτάριος    
1970    Η ζούγκλα των πόλεων    
1970    Η θεία μου η χίπισσα   Στέφανος Κριεζής
1970    Πρόκλησις    
1970    Ο προδότης πρέπει να πεθάνει    
1970    Μια ζωή χωρίς αγάπη  Άγγελος
1970    Μια τρελή τρελή σαραντάρα    Τάκης
1970    Κρίμα το μπόι σου Δημήτρης Ροδανάς
1970    Ένας τρελός γλεντζές  Ντίνος Καλιαμπέσης
1971    Ζητείται επειγόντως γαμπρός  Άγγελος Φλωράς
1971    Υπερήφανοι αετοί    
1971    Ιδιωτική μου ζωή (Μεγάλη ζωή) Αστυνομικός ερευνητής
1971    Ένας υπέροχος άνθρωπος  Νίκος
1971    Η εφοπλιστίνα Τζακ
1972    Πιο θερμή και απ’ τον ήλιο (Μπρος πίσω, Επιστροφή στην μοναξιά)  Γιώργος Σταύρου
1972    Έρωτας και προδοσία Αλέξης Μουρούζης
1972    Ο εχθρός του λαού  Βλαχόπουλος
1972    Διαμάντια στο γυμνό σου σώμα (Διαμάντια στο γυμνό κορμί της) Γκρέκος
1973    Τα παιδιά των λουλουδιών (Ληστεία στο καζίνο της Ρόδου)    Άντι
1973    Ένα ελεύθερο κορίτσι (Ένα φανταστικό κορίτσι)    
1973    Οι απάνθρωποι  Κερτ
1974    Σπίτι στους βράχους    
1978    Η βαλίτσα του παπά  Άλκης
1982    Η ερωμένη  Άρης Πλάτωνας
1989    Μ’ αγαπάς;    
2001    Αλέξανδρος και Αϊσέ

Τηλεόραση
1973    Οι έμποροι των εθνών  Μάρκος Σανούτος
1986    Το δίλημμα    
1990    Το μυστικό του Άρη Μπονσαλέντη  Άρης Μπονσαλέντης - Βασίλης Μαυρίδης
1991    Το γαλάζιο διαμάντι    
1993    Αμαρτίες γονέων  Τιμολέων Κλέαρχος.

Νίκος Ζαχαρίου

Ο Νίκος Ζαχαρίου (9 Μαρτίου 1923 - 24 Ιουλίου 2007) ήταν Έλληνας βαθύφωνος.

Ο Νίκος Ζαχαρίου γεννήθηκε στον Πειραιά στις 9 Μαρτίου του 1923 και πέθανε στην Αθήνα στις 24 Ιουλίου 2007. Ο πρόωρος θάνατος των γονέων του ανάγκασε τον Νίκο και τα αδέλφια του, Δημήτρη και Βαρβάρα, να μεγαλώσουν με τη θεία τους. Η ιδιαίτερη σχέση της με την εκκλησία πιθανόν να ήταν και ο λόγος που ο Ζαχαρίου έγινε αρχικά μέλος της χορωδίας της Αγίας Τριάδας στον Πειραιά και στην συνέχεια της χορωδίας Πειραιώς υπό τη διεύθυνση του Μενέλαου Παλλάντιου. Έτσι, μέσω των Βυζαντινών ψαλμωδιών, ήρθε σε επαφή με τη συμφωνική μουσική και την όπερα.

Η ενασχόλησή του με το τραγούδι ξεκινά από τις τελευταίες τάξεις του Γυμνασίου, όταν παρακολούθησε μαθήματα φωνητικής από τον Μίλτο Βιθηνό. Συνέχισε με πιο συστηματικό τρόπο τις σπουδές του στο Εθνικό Ωδείο του Μανώλη Καλομοίρη, από όπου αποφοίτησε με άριστα παμψηφεί και με τιμητική διάκριση. Το 1943 προσλαμβάνεται στη Χορωδία της Λυρικής Σκηνής και από το 1950 συμμετέχει σποραδικά ως σολίστ σε διάφορες όπερες και οπερέτες, με αποκορύφωμα το 1953, όταν εμφανίζεται σε συναυλίες στο αρχαίο θέατρο της Πάτρας και στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού.

Τον Ιούνιο της ίδιας χρονιάς και με τη συμβουλή του διάσημου προπολεμικά Έλληνα δραματικού τενόρου Οδυσσέα Λάππα, ο Νίκος Ζαχαρίου μεταβαίνει στην Ιταλία για να τελειοποιήσει τις φωνητικές του ικανότητες, στη Σχολή Τραγουδιού της Σκάλας του Μιλάνου. Εκεί όμως μαθαίνει ότι η αρμόδια επιτροπή υπό τον Τοσκανίνι εισηγείται την ένταξή του στο δυναμικό της Σκάλα ως σολίστ. Στις 16 Δεκεμβρίου του 1953, ο Nicola Zaccaria, όπως ήταν το ψευδώνυμο που υιοθέτησε έκτοτε, κάνει το ντεμπούτο του στην Σκάλα του Μιλάνου, ως Σπαραφουτσίλε στον «Ριγκολέτο» του Βέρντι.

Οι εμφανίσεις του στη Σκάλα και στα σημαντικότερα λυρικά θέατρα όλου του κόσμου (Κρατική Όπερα Βιέννης, Όπερα Παρισίων, Βερολίνου, Κόβεντ Γκάρντεν, Κάρνεγκι Χολ κ.ά.) πυκνώνουν. Αργότερα, επιστρέφει στην Ελλάδα ως σολίστ σε διάφορες μεγάλες παραγωγές στο Ηρώδειο και στην Επίδαυρο. Έχει την τύχη να εμφανιστεί στα πιο σημαντικά μουσικά φεστιβάλ του κόσμου, όπως του Ζάλτσμπουργκ, του Εδιμβούργου και αλλού. Πλέον, καθιερώνεται ως ένας από τους σπουδαιότερους βαθύφωνους του κόσμου με ένα ευρύ ρεπερτόριο που περιλαμβάνει έργα συνθετών όπως Μοντεβέρντι, Μότσαρτ, Βάγκνερ, Ροσίνι, Μπελίνι, Ντονιτσέτι, Βέρντι και πολλών άλλων. Πολλά από αυτά ηχογραφούνται ή βιντεοσκοπούνται και κυκλοφορούν από τις εταιρείες ΕΜΙ, Columbia, Decca κ.ά.

Ξεχωριστή θέση στην σταδιοδρομία του αποτελεί και το γεγονός της αδιάκοπης και στενής συνεργασίας του με την Μαρία Κάλλας σε 14 όπερες, με την πρώτη τους κοινή εμφάνιση να γίνεται το 1955 στην Σκάλα του Μιλάνου, με την όπερα «Λουτσία ντι Λαμερμούρ» του Ντονιτσέτι υπό τη διεύθυνση του Χέρμπερτ φον Κάραγιαν.

Αλέξανδρος Δουμάς (πατέρας)

Ο Αλέξανδρος Δουμάς (Alexandre Dumas) ο πρεσβύτερος ήταν Γάλλος συγγραφέας, γνωστός κυρίως από τα ιστορικά του μυθιστορήματα τα οποία τον κατέστησαν έναν από τους πιο πολυδιαβασμένους Γάλλους συγγραφείς στον κόσμο. (24 Ιουλίου 1802 - 5 Δεκεμβρίου 1870)

Πολλά από τα μυθιστορήματά του, όπως Ο Κόμης Μοντεχρήστος, Οι Τρεις Σωματοφύλακες, Μετά Είκοσι Έτη κ.α., αρχικά είχαν δημοσιευθεί σε σειρές. Έγραψε επίσης θεατρικά έργα και άρθρα σε περιοδικά.

Βιογραφία
Ο Αλέξανδρος Δουμάς γεννήθηκε το 1802 στο χωριό Βιγιέρ-Κοτρέ (Villers-Cotterets) της Γαλλίας και ήταν εγγονός ενός Γάλλου ευγενούς, που έζησε για πολλά χρόνια στις Δυτικές Ινδίες. Πατέρας του ήταν ο Θωμάς Αλέξανδρος Δουμάς μικτής αφρικανικής καταγωγής.

Ο πατέρας του Αλέξανδρου Δουμά, Θωμάς- Αλέξανδρος ήταν γιος του Alexandre-Antoine Davy de la Pailleterie, Γάλλου ευγενή και ανώτατου αξιωματικού στο πυροβολικό της γαλλικής αποικίας του Άγιου Δομίνικου (σήμερα Αϊτή) και της Marie-Cessette Dumas μίας σκλάβας Αφρο-Καραϊβικής καταγωγής. Δεν ήταν γνωστό αν η Marie-Cessette είχε γεννηθεί στην Αφρική ή στον Άγιο Δομίνικο (αν και το γαλλικό της επίθετο υποδηλώνει πώς ήταν Κρεολή), ούτε είναι γνωστό από πια αφρικανική χώρα ήταν οι πρόγονοί της. Ο Θωμάς -Αλέξανδρος γύρισε στη Γαλλία με τον πατέρα του και εκπαιδεύτηκε σε στρατιωτική σχολή και έπειτα μπήκε στο στρατό.

Παντρεύτηκε την Μαρί Λαμπουρέ, την κόρη ενός ταβερνιάρη, και μετά από έναν καβγά με τον πατέρα του άλλαξε το επίθετο του και πήρε αυτό της μητέρας του (Δουμάς). Ο Θωμάς-Αλέξανδρος έφτασε το βαθμό του στρατηγού μέχρι την ηλικία των 31, ο πρώτος από τις Γαλλικές Αντίλλες που έφτασε αυτό το βαθμό. Πολέμησε με διάκριση στους Γαλλικούς Επαναστατικούς Πολέμους. Αν και στρατηγός του Βοναπάρτη στην ιταλική και αιγυπτιακή εκστρατεία έπεσε σε δυσμένεια μέχρι το 1800 και ζήτησε άδεια να γυρίσει πίσω στη Γαλλία.

Στην επιστροφή του το καράβι έπρεπε να δέσει στη Σικελία, όπου αυτός και οι σύντροφοι του έγιναν αιχμάλωτοι πολέμου για δυο χρόνια. Σε αυτό το διάστημα η υγεία του διαλύθηκε. Μέχρι τη γέννηση του Αλέξανδρου ο πατέρας του είχε φτωχύνει. Ο Θωμάς-Αλέξανδρος πέθανε το 1806, αφήνοντας την οικογένεια χωρίς πόρους. Ο Αλέξανδρος είχε και μια μεγαλύτερη αδερφή τη Μαρί-Αλεξαντρίν (γεννηθείσα πριν το 1789). Όμως η φτώχεια είχε πολύ μικρή επίδραση στο νεαρό Δουμά. Η μητέρα του εμπιστεύθηκε τη μόρφωσή του στον παπά του χωριού, ο οποίος ανέλαβε να του μάθει τα στοιχειώδη γράμματα.

Η μεγάλη ζωτικότητα του Αλέξανδρου και η κλίση του στα παιχνίδια, τον έκαναν κάπως αδιάφορο στα μαθήματα και φαινόταν πως δεν είχε καμία κλίση για τα γράμματα και ακόμα λιγότερη για τα μαθηματικά. Ποτέ δεν προχωρούσε πέρα από τον πίνακα του πολλαπλασιασμού. Του άρεσε να παίζει μέσα στα δάση, να μιμείται τα πουλιά, να κυνηγά και να ψαρεύει. Το μόνο που τον έκανε να ξεχωρίζει στο σχολείο ήταν ο γραφικός του χαρακτήρας. Έτσι, αν και δεν πήρε καλή μόρφωση, σε ηλικία 12 ετών προσλήφθηκε ως γραφέας σε ένα συμβολαιογραφείο, όπου αντέγραφε με το χέρι ολόκληρους ογκώδεις τόμους και μακροσκελή έγγραφα.

Το 1822 πήγε στο Παρίσι, όπου ο γραφικός του χαρακτήρας και το γεγονός ότι ο πατέρας του ήταν λίγο-πολύ γνωστός, του έδωσε μία θέση αντιγραφέα στο γραφείο του Δούκα της Ορλεάνης και μέλλοντα βασιλιά Λουδοβίκου Φίλιππου. Οι απολαβές του ήταν 1.200 φράγκα του χρόνο. Αν και τα χρήματα αυτά μόλις του έφταναν για να ζήσει, ο Δουμάς μπήκε στο πνεύμα της εύθυμης παρισινής ζωής. Βρίσκοντας πως τα έσοδά του ήτανε πάρα πολύ λίγα και δεν του φτάνανε για μια πολυδάπανη ζωή, ο Αλέξανδρος Δουμάς αποφάσισε να γράψει για το θέατρο, βρίσκοντας πως ο τρόπος αυτός ήτανε σίγουρος για να κερδίσει περιουσία.

Το καινούργιο στυλ με το οποίο έγραφε άρεσε στο κοινό και το 1825 κέρδισε τα πρώτα του χρήματα ως συγγραφέας. Παράλληλα, άρχισε να κινείται στους φιλολογικούς κύκλους. Γνωρίστηκε με τον Βίκτορα Ουγκώ, τους ποιητές Αλφόνς Λαμαρτίν και Αλφρέντ ντε Βινί, καθώς και άλλους νέους συγγραφείς. Ο Δουμάς υπήρξε ένας από τους πρώτους ρομαντικούς.

Το έργο που έκανε γνωστό το όνομα του Αλέξανδρου Δουμά ήταν το δράμα «Ο Ερρίκος Γ' και η Αυλή του» (1829), που ήταν το πρώτο επιτυχημένο έργο της νέας ρομαντικής εποχής. Ύστερα από αυτό, ο Αλέξανδρος Δουμάς ανέβασε και άλλα θεατρικά έργα, από τα οποία πολλά παίζονται ακόμη και σήμερα. Αν και τα θεατρικά έργα του Δουμά τού έφερναν σημαντικά έσοδα, τα μεγάλα έξοδα που έκανε τον ανάγκαζαν να βρίσκεται σχεδόν πάντα βουτηγμένος στα χρέη. Ο Δουμάς ζούσε σαν βασιλιάς. Ταξίδεψε στην Ελβετία, την Ιταλία και τη Γερμανία. Στο σπίτι του το τραπέζι ήταν πάντα στρωμένο. Το γεύμα κρατούσε πέντε ώρες επειδή έφταναν αδιάκοπα καινούργιοι συνδαιτυμόνες. Ο Δουμάς δεν ήταν ποτέ τυπικός. Δεχότανε πλούσιους και φτωχούς, συμπατριώτες του και ξένους, με την ίδια εγκαρδιότητα.

Εντούτοις, στον καλλιτεχνικό χώρο ο Δουμάς χτυπήθηκε σκληρά. Οι κριτικοί και οι συντηρητικές εφημερίδες αποκαλούσαν το έργο του «τερατούργημα». Οι κλασικοί συγγραφείς τον κατηγόρησαν για λογοκλοπή και η Γαλλική Ακαδημία κατήγγειλε την επίδραση που θα είχε το έργο του πάνω στο θέατρο. Ο Δουμάς είχε το φυσικό δώρο να παίρνει ασήμαντα έργα άσημων συγγραφέων και να τα μετατρέπει σε λαμπρά θεατρικά έργα. Γι' αυτό και κατηγορήθηκε ως λογοκλόπος.

Το 1830 ο Δουμάς πήρε ενεργά μέρος στην Επανάσταση του Ιουλίου που ανέβασε στο θρόνο της Γαλλίας τον Δούκα της Ορλεάνης. Όσο κρατούσαν οι πολιτικές διαμάχες που προκάλεσε η άνοδος του Λουδοβίκου Φιλίππου, ο Δουμάς συμμετείχε ενεργά στον αγώνα. Καθώς το Παρίσι είχε ανάγκη από πυρομαχικά, προσφέρθηκε να πάει στο Σουασόν και να φέρει. Επρόκειτο για εξαιρετικά εμπιστευτική αποστολή, την οποία έβγαλε εις πέρας.

Εν τω μεταξύ, ο Ρομαντισμός άρχισε να παρακμάζει. Το κοινό είχε πια βαρεθεί τις υπερβολές, την έλλειψη τάξεως και τη βία, και έβρισκε πλέον καινούργια θέλγητρα στο νόμο και την τάξη. Έτσι, καθώς τα θεατρικά έργα άρχισαν να χάνουν την αγάπη του κοινού, ο Δουμάς στράφηκε προς το μυθιστόρημα. Μία μέρα τον επισκέφτηκε ένας καθηγητής φιλολογίας, ο Αύγουστος Μακέ. Αυτός ο Μακέ ήταν αξιόλογος άνθρωπος. Γνώριζε την ιστορία και είχε ιδέες. Ο Αλέξανδρος, που έως τότε είχε γράψει μόνο μερικές νουβέλες, ήθελε να βρίσκει ανθρώπους που να του προμηθεύουν θέματα για ανάπτυξη. Έτσι, ο Μακέ προσκόμιζε το υλικό σε ακατέργαστη μορφή και ο Αλέξανδρος Δουμάς το ανασκεύαζε, του έδινε μορφή, τόνο και ρυθμό. Δημιουργήθηκε έτσι μία εξαιρετική συνεργασία, αν και το όνομα του Μακέ δεν εμφανίστηκε ποτέ σε κάποιο έργο.

Τα ιστορικά στοιχεία του Μακέ έγιναν τα μεγάλα μυθιστορήματα που έκαναν αθάνατο το όνομα του Δουμά. Με τους "Τρεις Σωματοφύλακες" (1844), που σημείωσαν γενική επιτυχία, η δημοτικότητα του Δουμά έγινε τεράστια. Και τότε καταπιάστηκε και με άλλα μυθιστορήματα: "Μετά Είκοσι Έτη" (1845), "Βασίλισσα Μαργκό" (1845), "Οι Κορσικανοί Αδελφοί" (1845), "Ο Ιππότης του Κόκκινου Σπιτιού" (1845-1846), "Ο Υποκόμης της Βραζελόνης" (που περιλαμβάνει το διάσημο "Σιδηρούν Προσωπείον") (1848), "Η μαύρη τουλίπα" (1850), κ.α.

Σ' ένα ταξίδι που έκανε ο Δουμάς στη Μεσόγειο, πέρασε κοντά από το νησί Μοντεκρίστο. Το όνομα τού έκανε εντύπωση και έγραψε τότε τον "Κόμη Μοντεχρήστο" (1845-1846).

Η επιτυχία του Δουμά εκνεύρισε τους κριτικούς. Αλλά ο Δουμάς τα έβρισκε όλα αυτά φυσικά. Δεν έδειχνε ούτε θυμό ούτε μίσος. Παραδέχτηκε ελεύθερα και δημόσια πως ο Μακέ ήταν συνεργάτης του και ανέφερε τα έργα που έγραψαν μαζί. Όμως οι φιλολογικές του επιτυχίες, που του έφεραν και μεγάλα κέρδη, παρέσυραν τον Δουμά σε μία σπάταλη και εξωφρενική ζωή, που του δημιούργησε πολλές δυσκολίες και ενοχλήσεις.

Με τα χρήματα που του απέφεραν τα μυθιστορήματά του, ο Δουμάς έκτισε μέγαρο στο Σεν Ζερμέν που του κόστισε 250.000 φράγκα και το γέμισε με θησαυρούς τέχνης. Τη βίλα του την ονόμασε "Μόντε-Χρήστο" και εκεί ζούσε περιστοιχισμένος από παράσιτους, κόλακες και πιστωτές. Επιπλέον, έκτισε δικό του θέατρο που κόστισε 1.500.000 φράγκα. Τα έξοδά του ήταν πάρα πολλά και μονάχα με την επιτυχία των θεατρικών του έργων μπορούσε να τα βγάλει πέρα.

Η πτώση του Λουδοβίκου Φιλίππου και η άνοδος του Ναπολέοντα Γ' έφερε νέα θεατρικά γούστα και ο Δουμάς έπεσε και πάλι στη φτώχεια. Μην μπορώντας να οικονομήσει χρήματα, απογυμνωμένος οικονομικά, είδε να του παίρνουν οι πιστωτές του το μέγαρο και το θέατρό του. Οι δικαστικοί κλητήρες τον αναζητούσαν. Και για να ξεφύγει από αυτούς, πήγε στις Βρυξέλλες (1851).

Ύστερα από λίγα χρόνια ξαναγύρισε στο Παρίσι. Για να αποκατασταθεί ίδρυσε μία εφημερίδα, που ήταν μάλλον οικογενειακό περιοδικό, που την ονόμασε "Ο σωματοφύλακας". Η εφημερίδα άρχισε καλά, δεν άργησε όμως να χρεοκοπήσει εξαιτίας του υψηλού μισθολογίου και του μεγάλου προσωπικού. Και πάλι ο Δουμάς άρχισε τις περιπλανήσεις του στη Ρωσία και την Ιταλία[3].

Στη Νάπολη συνεργάστηκε με τον Τζιουζέπε Γκαριμπάλντι, ως έμπιστος σύμβουλός του. Έπειτα όμως από την επιτυχία της επαναστάσεως, το πλήθος έδιωξε τον Δουμά από την Ιταλία. Πληγωμένος κατάκαρδα από την αχαριστία, ο Δουμάς επέστρεψε στο Παρίσι. Τον Σεπτέμβριο του 1870, μετά από ένα ατύχημα που τον άφησε σχεδόν παράλυτο, ο Αλέξανδρος Δουμάς εγκαταστάθηκε στο σπίτι του γιου του, Αλέξανδρου Δουμά του νεώτερου, στο Πουί όπου και απεβίωσε στις 5 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους. Το 2002 ο τάφος του μεταφέρθηκε στο Πάνθεον του Παρισιού, το μαυσωλείο όπου είναι θαμμένες λαμπρές προσωπικότητες της Γαλλίας.

Προσωπική ζωή
Την 1η Φεβρουαρίου 1840 ο Αλέξανδρος Δουμάς παντρεύτηκε την ηθοποιό Ιντά Φεριέ αλλά συνέχισε να συνάπτει σχέσεις και με άλλες γυναίκες, αποκτώντας περισσότερα από τέσσερα παιδιά. Ένα από αυτά τα παιδιά ήταν ο Αλέξανδρος Δουμάς ο νεώτερος, καρπός της σχέσης του με τη γοητευτική γειτόνισσά του, Κατρίν Λεμπέ.

Ένα θαυμαστικό χαρακτηρίζει το Δουμά σε ολόκληρη τη ζωή του. Κάθε τι που έκανε ήταν υπερβολικό και έφτανε στα άκρα. Συνδύαζε τη λαχτάρα του να τον προσέχουν και να τον τιμούν, την τόλμη και τη μεγαλαυχία του, μαζί με την αγάπη του για την ανθρωπότητα. Ο Δουμάς έζησε πολύ γεμάτη ζωή. Ως συγγραφέας, στρατιώτης, πολιτικός και εραστής έπαιξε το ρόλο του ολοκληρωτικά, χωρίς να παραμελήσει καμία δυνατότητα και χωρίς να υποτιμήσει ποτέ τον εαυτό του. Ο Δουμάς έγινε στρατιώτης για να πάρει μέρος στα οδοφράγματα, διοίκησε μία λεγεώνα, μονομάχησε δέκα φορές, ναύλωσε καράβια και μοίρασε συντάξεις από το δικό του πορτοφόλι, χόρεψε, κυνήγησε, αγάπησε, ψάρεψε, υπνώτισε, μαγείρεψε, απέκτησε 10.000.000 φράγκα και ξόδεψε πολλά περισσότερα. Το μόνο που μπόρεσε να τον σταματήσει ήταν ο θάνατος, που έβαλε τέρμα στην καταπληκτική του σταδιοδρομία στις 5 Δεκεμβρίου του 1870.Αλλά όπως έγραψε ο Βικτόρ Ουγκώ: "Εκείνο που έσπειρε είναι η Γαλλική ιδέα".

Κριτική του έργου του
Η συναρπαστική έκβαση του μύθου που δεν καταρρίπτεται ποτέ, το χρώμα, ο ιπποτισμός, η πρωτοτυπία στο σύνολό της, όλα αυτά δικαιολογούν απόλυτα την εξαιρετική δημοτικότητα που έχουν τα μυθιστορήματα του Αλέξανδρου Δουμά. Το συναρπαστικό συναίσθημα που δοκιμάζει κανείς όταν γνωρίζει για πρώτη φορά τους χαρακτήρες κάθε του μυθιστορήματος, κάνει τον αναγνώστη να μη μπορεί ν' αντισταθεί στην ακατάσχετη επιθυμία να φτάσει έως το τέλος. Ειπώθηκε ότι ο Δουμάς μπορούσε να δημιουργήσει μια ιστορία από το πιο ασήμαντο γεγονός: από το πέσιμο ενός φτερού ή από ένα καράβι που ξεχωρίζει μακριά στον ορίζοντα, και να το κεντήσει έτσι ώστε να γίνει ένα ολοκληρωμένο και συνταρακτικό μυθιστόρημα. Όταν έφτιαχνε μέσα στο μυαλό του το σχέδιο ενός μυθιστορήματος ή ενός θεατρικού έργου, στην πραγματικότητα το έργο του αυτό ήταν ολοκληρωμένο. Το γράψιμό του μπορούσε να γίνει τόσο γρήγορα, όσο μπορούσε να κυλήσει γρήγορα η πέννα του Δουμά.

Μια φορά ο Αλέξανδρος Δουμάς έβαλε στοίχημα 100 λουδοβίκεια ότι μπορούσε να γράψει το πρώτο βιβλίο του "Ιππότη του Κόκκινου Σπιτιού" μέσα σε 72 ώρες, μαζί με τις ώρες του ύπνου και του φαγητού. Μέσα σε 66 ώρες το έργο είχε συμπληρωθεί: 3.375 γραμμές χωρίς καμία αλλαγή ή σβήσιμο. Το έργο δε παρουσίαζε επίσης κανένα ίχνος βιασύνης, γεγονός που αποδεικνύει πόσο ανεξάντλητος και μεγαλοφυής ήταν ο Γάλλος συγγραφέας.

Ωστόσο, ειπώθηκαν εναντίον του πολλές κατηγορίες και για τον τρόπο που ζούσε και για τον τρόπο που έγραφε. Ειπώθηκε ότι ο Δουμάς ούτε πρωτότυπος ήταν ούτε συνειδητός μιμητής κανενός άλλος, ότι υπήρξε απρόσεκτος στο γράψιμό του, δεν εσέβετο καθόλου την ιστορική αλήθεια και πως το ύφος του ήταν γεμάτο συντακτικά λάθη. Είχε λεχθεί, επίσης, ότι έγραφε παρά πολλά έργα στα οποία δεν πρόσεχε ούτε το περιεχόμενο και τον τρόπο γραφής. Τέλος, έχει διατυπωθεί από ορισμένους η άποψη πως ο ίδιος δεν έγραψε ούτε μια λέξη από τα μυθιστορήματά του, αλλά εκμεταλλεύτηκε τον ιδρώτα άλλων και ότι κατόρθωνε να επιβληθεί με απάτη και κατεργαριά.

Στην πραγματικότητα, όμως, όλες αυτές οι κατηγορίες ήταν ψεύτικες. Ο Δουμάς δεν είχε καιρό να σκεφτεί ή να ζυγίσει τι θα γινόταν παρακάτω, ούτε όταν έγραφε τα έργα του, ούτε όταν ζούσε την άσωτη ζωή του. Άφηνε πάντα τον εαυτό του να παρασύρεται από την ιδιοσυγκρασία του και από την έμπνευση της στιγμής. Δεν λογάριαζε ποτέ του τι θα κέρδιζε ή τι θα έχανε, διαφοροποιούμενος, από την άποψη αυτή ως πολύ λιγότερο συμφεροντολόγος από πλήθων άλλων αξιοσέβαστων συγγραφέων, οι οποίοι έκαναν περιουσία με την πένα τους.

Από μία άποψη, ο Αλέξανδρος Δουμάς θα μείνει πάντοτε το υπόδειγμα του λογοτέχνη που δε ζει παρά μονάχα για να γράφει τις περιπέτειές του καθώς και περιπέτειες άλλων. Οτιδήποτε έβλεπε, άκουγε και διάβαζε -πολύ συχνά και εκέινα τα οποία δε διάβαζε- χρησιμοποιούσε αυθόρμητα ως υλικό για τα έργα του. Ο Αλέξανδρος Δουμάς είχε πολλούς συνεργάτες, ωστόσο, είτε τα έγραφε μόνος του είτε μαζί τους, τα έργα του είχαν την ίδια επιτυχία. Στην ακμή της ηλικίας του ταξίδεψε στη Ρωσία και έφτασε ως τον Καύκασο αναζητώντας υλικό για τα έργα του. Σήμερα θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους μυθιστοριογράφους όλων των εποχών.