DIASKEDASI.INFO

Φωκίωνος Νέγρη
ένας πεζόδρομος που έγραψε και συνεχίζει να γράφει ιστορία

Η Φωκίωνος Νέγρη ίσως και να είναι ο πιο ονομαστός πεζόδρομος της Αθήνας. Βρίσκεται  στην Κυψέλη, που αρχίζει από την Πλατεία Κυψέλης και τερματίζει στην οδό Ιωάννου Δροσοπούλου.

Διαμορφώθηκε στη δεκαετία του 1930 πάνω στα ίχνη ενός παλαιού ρέματος, που άρχιζε από τα Τουρκοβούνια.

Σήμερα, η Φωκίωνος Νέγρη είναι διαμορφωμένη στη μέση με παρτέρια και αποτελεί ακόμα και σήμερα μια από τις πιο δημοφιλείς γειτονιές της Αθήνας.

Ο σημερινός αυτός πεζόδρομος πήρε το όνομά του από τον Φωκίωνα Νέγρη (1846 - 1928), Αθηναίο πολιτικό και ακαδημαϊκό, πρόεδρο της Ακαδημίας Αθηνών, αμέσως μετά την ίδρυση της το 1926.

Αρχικά ο χώρος του ήταν δρόμος και πιο συγκεκριμένα είχε 2 ξεχωριστούς μονούς στις πλευρές του και πράσινο στην μέση. Διαμορφώθηκε σε πεζόδρομο από τον δήμαρχο Μπέη την δεκαετία του '70.

Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1930, η αστικοποίηση άρχισε να γίνεται αισθητή και στην "πράσινη λεωφόρο", όπως καθιερώθηκε να ονομάζεται η Φωκίωνος Νέγρη. Την εποχή αυτή κατασκευάστηκαν οι πρώτες πολυκατοικίες, όπως αυτές στη συμβολή της Φωκίωνος Νέγρη με την Αγαθουπόλεως, τη Θήρας και την Επτανήσου, που έφεραν τα χαρακτηριστικά του μοντέρνου κινήματος (λιτό ύφος, έλλειψη διακόσμησης, λειτουργικότητα, άνετοι χώροι, άριστος εξοπλισμός) και διατηρούνται μέχρι σήμερα. Ωστόσο, η περιοχή εξακολούθησε να χαρακτηρίζεται από χαμηλή πυκνότητα δόμησης και να διαθέτει πολλούς ελεύθερους χώρους.

Κυρίαρχο στοιχείο στις αναμνήσεις των κατοίκων της περιοχής είναι η εικόνα των τρεχούμενων νερών, των τεχνητών ρυακιών που πλαισίωναν το πράσινο, των λιμνών με τις πάπιες και ιδιαίτερα του περίφημου Πι, κοντά στη Δημοτική Αγορά, όπου έπαιζαν τα παιδιά.

Κατά τις δεκαετίες του 1950 και 1960 η Φωκίωνος Νέγρη υπέκυψε στον οικοδομικό οργασμό, καθώς οι μονοκατοικίες και τα διώροφα σπίτια έδωσαν τη θέση τους σε πολυώροφες πολυκατοικίες, που υψώθηκαν και στις δύο πλευρές της. Σταδιακά άλλαξε μορφή, συγκέντρωσε την ανώτερη και μεσαία τάξη και εξελίχθηκε σε μια από τις πιο ακριβές περιοχές της Αθήνας.

Την δεκαετία του 1960 μετατράπηκε σε έναν κεντρικό δρόμο της Κυψέλης, που έγινε διάσημος για τη νυχτερινή ζωή του.

Στα κέντρα διασκέδασης, τα κλαμπ, τα καφενεία, τα εστιατόρια και τα ζαχαροπλαστεία της σύχναζαν πολλοί επώνυμοι της εποχής. Μεταξύ αυτών, αξίζει να αναφέρουμε τα καφε-ζαχαροπλαστεία Σελέκτ, Οριεντάλ, Φλόκα, Λαμέρα, το κέντρο διασκέδασης Ιγκλού, το νάιτ κλαμπ Κουίντα, το ροκ κλαμπ Top Hat, το εστιατόριο Θράκα.

Μάλιστα, το ζαχαροπλαστείο Σελέκτ, που λειτουργεί στη γωνία με την Επτανήσου από το 1945, αποτέλεσε το στέκι μιας μεγάλης κινηματογραφικής και θεατρικής παρέας, με προεξέχοντες τον Νίκο Τσιφόρο, τον Αλέκο Σακελλάριο, τον Κώστα Πρετεντέρη, τον Ορέστη Λάσκο, τον Βασίλη Αυλωνίτη, τον Νίκο Σταυρίδη κ.ά..

Σημαντικός πόλος νυχτερινής ζωής ήταν και το κέντρο Ιγκλού που φιλοξένησε το συγκρότημα των "Φόρμιξ", στο οποίο έπαιζαν ο Βαγγέλης Παπαθανασίου και ο Ντέμης Ρούσος, πριν ξεκινήσουν τη διεθνή καριέρα τους.

Από τα πρώτα νυκτερινά κέντρα της Αθήνας ήταν η Κουίντα του Μπάμπη Μουτσάτσου, η οποία  είχε γίνει αγαπημένο στέκι γνωστών Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών που επισκέπτονταν την Ελλάδα. Στη σκηνή της εμφανίσθηκαν πολύ γνωστά ονόματα της διεθνούς μουσικής σκηνής, όπως ο Λούτσιο Ντάλλα.

Η Φωκίωνος Νέγρη, σε αντίθεση με την πλατεία Κολωνακίου, που ήταν χώρος κοσμικής συγκέντρωσης χαμηλών τόνων, ήταν μια από τις πιο ζωντανές και λαμπερές περιοχές της κοσμικής Αθήνας και θεωρούνταν απομίμηση της Βία Βένετο. Η ελληνική ταινία του 1965 "Το ρεμάλι της Φωκίωνος Νέγρη" εκφράζει την εικόνα που είχε σχηματίσει ο κόσμος για την περιοχή, τα στέκια και τους θαμώνες της.

Σε πολλά από τα ποδοσφαιράκια και τα μπιλιάρδα της σύχναζαν οι λεγόμενοι «τεντιμπόηδες», νέοι με προκλητική και παραβατική συμπεριφορά. Εξάλλου, δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι η ταινία του Γιάννη Δαλιανίδη "Νόμος 4000" με τις χαρακτηριστικές σκηνές γυρίστηκε σε διάφορα σημεία της Κυψέλης, γύρω από τη Φωκίωνος Νέγρη.

Τις δεκαετίες που ακολούθησαν η Φωκίωνος Νέγρη έχασε την παλιά της αίγλη, και σταδιακά υποβαθμίστηκε. Τα παραδοσιακά στέκια έκλεισαν και έπαψε να είναι τόπος αναψυχής επωνύμων.

Το 1985 πεζοδρομήθηκε, δενδροφυτεύτηκε και απέκτησε νέο πρόσωπο.

Ωστόσο, την δεκαετία του 1990 τα μαγαζιά της λιγόστεψαν, αρκετοί κάτοικοι της μέσης και εύπορης αστικής τάξης μετακόμισαν στα βόρεια και νότια προάστια αναζητώντας καλύτερες συνθήκες διαβίωσης. Άλλα διαμερίσματα έμειναν κλειστά και άλλα νοικιάστηκαν σε φτωχότερους κατοίκους ή σε οικονομικούς μετανάστες, που άρχισαν να καταφθάνουν στη χώρα μας από τις αρχές της δεκαετίας του 1990.

Σήμερα, στη Φωκίωνος Νέγρη και στους γύρω δρόμους κατοικούν δημόσιοι υπάλληλοι, συνταξιούχοι, καλλιτέχνες, δικηγόροι, αφού τα δικαστήρια είναι πολύ κοντά, καθώς και  μετανάστες, που συνθέτουν το νέο πολύχρωμο και πολυπολιτισμικό πρόσωπό της.

Στις αρχές της δεκαετίας του 2000, μη μπορώντας να αντέξει τον ανταγωνισμό των σούπερ μάρκετ, έκλεισε και η Δημοτική Αγορά που αποτελούσε σημείο αναφοράς για τους κατοίκους.

Μετά από πολλές περιπέτειες, το κτίσμα της Αγοράς σήμερα ανακαινίζεται και πρόκειται να στεγάσει διοικητικές υπηρεσίες του Δήμου (ΣΕΔ, ΚΕΠ), καταστήματα και αίθουσες για πολιτιστικές εκδηλώσεις.

Ο πεζόδρομος δεν έχει την κίνηση ούτε τη δόξα του παρελθόντος, όμως απέκτησε νέα στέκια και νέους θαμώνες και αποτελεί μια όαση πράσινου και προσφιλή χώρο περιπάτου για τους κατοίκους της Κυψέλης και όχι μόνο.

Η Φωκίωνος Νέγρη συνεχίζει να ζει πολύχρωμα και αισιόδοξα
κοιτάζοντας το παρελθόν και ατενίζοντας το μέλλον με αισιοδοξία