DIASKEDASI.INFO

Η διασκέδαση On Line

Ιωάννης Καποδίστριας, Έλληνας πολιτικός και διπλωμάτης. Διετέλεσε Υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας και πρώτος Κυβερνήτης του ανεξάρτητου Ελληνικού Κράτους

Ioannis Kapodistrias

Ιωάννης Καποδίστριας
1776 – 1831

Ioannis Kapodistrias-1Ο Ιωάννης Καποδίστριας ήταν Έλληνας πολιτικός και διπλωμάτης. Διετέλεσε Υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας και πρώτος Κυβερνήτης του ανεξάρτητου Ελληνικού Κράτους, το οποίο ίδρυσε εκ θεμελίων και με την προσωπική του περιουσία.

Γεννήθηκε στην Κέρκυρα στις 11 Φεβρουαρίου 1776 την περίοδο της Ενετοκρατίας. Ο πατέρας του Αντώνιος - Μαρία καταγόταν από οικογένεια ευγενών, καθώς ένας από τους πρόγονούς του είχε λάβει τον τίτλο του Κόμη από τον Δούκα της Σαβοΐας Κάρολο Εμμανουήλ τον Β'. Ο τίτλος εισήχθη στη «Χρυσή Βίβλο» (Libro d' Oro) των ευγενών της Κέρκυρας το 1679 και έλκει την καταγωγή του από το ακρωτήριο Ίστρια της Αδριατικής, το σημερινό Κόπερ της Σλοβενίας. Η οικογένεια της μητέρας του Διαμαντίνας (Αδαμαντίας) Γονέμη, ήταν επίσης εγγεγραμμένη στη «Χρυσή Βίβλο» από το 1606.

Ο νεαρός Ιωάννης σπούδασε ιατρική, φιλοσοφία και νομικά στο Πανεπιστήμιο της Παταβίας (Πάντοβα) της Ιταλίας. Το 1797 εγκαταστάθηκε στη γενέτειρά του Κέρκυρα και άσκησε το επάγγελμα του ιατρού - χειρούργου. Δύο χρόνια αργότερα, όταν η Ρωσία και η Τουρκία κατέλαβαν για λίγο τα Επτάνησα, του ανατέθηκε η διοίκηση του στρατιωτικού νοσοκομείου.

Το 1801 τα Επτάνησα αυτονομούνται και ο Ιωάννης Καποδίστριας γίνεται ένας από τους δύο διοικητές της Ιονίου Πολιτείας, σε ηλικία 25 ετών. Χάρη στην πολιτική του οξυδέρκεια και πειθώ απέτρεψε την εξέγερση της Κεφαλλονιάς, που θα είχε απρόβλεπτες συνέπειες στη συνοχή του νεότευκτης πολιτείας. Έδειξε ευαισθησία και προσοχή στις ανησυχίες των Επτανησίων και πήρε πρωτοβουλίες για τη αναθεώρηση επί το δημοκρατικότερο του επτανησιακού συντάγματος, που είχαν επιβάλει Ρώσοι και Τούρκοι υπό τον τίτλο «Βυζαντινό Σύνταγμα».

Αποτέλεσμα των προσπαθειών του Καποδίστρια ήταν η ψήφιση ενός πιο φιλελεύθερου και δημοκρατικού συντάγματος το 1803. Οι μεγάλες δυνάμεις θορυβήθηκαν κι έστειλαν τον Γεώργιο Μοτσενίγο, προκειμένου να τον επιπλήξει. Όταν, όμως, ο εκπρόσωπός τους συναντήθηκε μαζί του, εντυπωσιάστηκε από την πολιτική και ηθική συγκρότηση του ανδρός. Ο Καποδίστριας διορίστηκε ομόφωνα από τη Γερουσία της Ιονίου Πολιτείας, Γραμματέας της Επικρατείας. Κατά τη διάρκεια της θητείας του αναδιοργάνωσε τη δημόσια διοίκηση, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην εκπαίδευση.

 Τον Μάρτιο του 1807 εστάλη στη Λευκάδα, την οποία απειλούσε με κατάληψη ο Αλή Πασάς. Αναδιοργάνωσε την άμυνα του νησιού, αποτρέποντας την απειλή. Εκεί γνωρίστηκε με τους οπλαρχηγούς Κολοκοτρώνη, Νικηταρά, Ανδρούτσο και Μπότσαρη, που αργότερα θα πρωτοστατούσαν στην Επανάσταση του '21.

Τον Ιανουάριο 1809 ο Καποδίστριας εισήλθε στη διπλωματική υπηρεσία της Ρωσίας, κατόπιν προσκλήσεως του Τσάρου Αλέξανδρου Α'. Το 1813, διορίστηκε εκπρόσωπος της Ρωσίας στην Ελβετία, στην πρώτη του μεγάλη αποστολή, με σκοπό να συνεισφέρει στην απαλλαγή της από την επιρροή του Ναπολέοντα. Έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ενότητα, ανεξαρτησία και την ουδετερότητα της Ελβετίας και συνεισέφερε τα μέγιστα στο ελβετικό σύνταγμα, που προέβλεπε 19 αυτόνομα κρατίδια (καντόνια) ως συστατικά μέλη της ελβετικής ομοσπονδίας.

Συμμετείχε στο Συνέδριο της Βιέννης, που έθεσε τις βάσεις της «Ιεράς Συμμαχίας», ως μέλος της ρωσικής αντιπροσωπίας, αποτελώντας το φιλελεύθερο αντίβαρο στην αντιδραστική πολιτική του αυστριακού πρίγκιπα Μέτερνιχ. Πέτυχε την εξουδετέρωση της αυστριακής επιρροής, την ακεραιότητα της Γαλλίας υπό Βουρβόνο μονάρχη, μετά την πτώση του Ναπολέοντα, καθώς και τη διεθνή ουδετερότητα της Ελβετίας, υπό την εγγύηση των Μεγάλων Δυνάμεων.

Ioannis Kapodistrias-4

Μετά τις μεγάλες του διπλωματικές επιτυχίες, ο Τσάρος τον έχρισε Υπουργό Εξωτερικών της Ρωσικής Αυτοκρατορίας από το 1816 έως το 1822. Ο Καποδίστριας, όμως, δεν ξέχασε τη γενέτειρά του και τα Επτάνησα, που είχαν περάσει κάτω από τον ασφυκτικό έλεγχο της Μεγάλης Βρετανίας. Το 1819 μετέβη στο Λονδίνο και προσπάθησε ματαίως να πείσει τη βρετανική κυβέρνηση να μετριάσει το αυταρχικό καθεστώς που είχε επιβάλει στα Ιόνια Νησιά.

Με την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης, υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει το αξίωμά του, καθώς είχε διαφωνήσει ανοιχτά με τον τσάρο Αλέξανδρο, που καταδίκαζε κάθε επαναστατική κίνηση στην Ευρώπη, πιστός στις αποφάσεις της Ιεράς Συμμαχίας. Το 1822 εγκαταστάθηκε στη Γενεύη της Ελβετίας, όπου έχαιρε υπόληψης για την προσφορά του στη δημιουργία της Ελβετικής Ομοσπονδίας, λαμβάνοντας τον τίτλο του επίτιμου πολίτη. Παρέμεινε εκεί έως το 1827, βοηθώντας ποικιλοτρόπως το επαναστατημένο έθνος.

Στις 30 Μαρτίου 1827 η Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας τον εξέλεξε Κυβερνήτη του νεοσύστατου Ελληνικού Κράτους, σε μία περίοδο που η Επανάσταση καρκινοβατούσε. Έπειτα από επίπονες διαβουλεύσεις στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες για την εξασφάλιση της απαραίτητης υποστήριξης για το ελληνικό κράτος, έφτασε στο Ναύπλιο στις 7 Ιανουαρίου 1828, γενόμενος δεκτός με ζητωκραυγές και ενθουσιώδεις εκδηλώσεις από τον λαό. Δύο ημέρες αργότερα μετέβη στην Αίγινα, η οποία είχε κριθεί καταλληλοτέρα από το Ναύπλιο ως προσωρινή έδρα της Κυβέρνησης.

Η πρώτη επαφή του με την ηπειρωτική Ελλάδα υπήρξε αποκαρδιωτική, λόγω της κατάστασης που επικρατούσε στο πολιτικό σκηνικό. Οι αντιπαλότητες που είχαν προκύψει μεταξύ των φατριών κατά τη διάρκεια της επανάστασης δεν είχαν κοπάσει, ενώ η χώρα είχε καταστραφεί και η οικονομία της τελούσε υπό πτώχευση.

Ο Καποδίστριας εκλήθη να κυβερνήσει με βάση το Δημοκρατικό Σύνταγμα της Τροιζήνας, αλλά ως οπαδός της πεφωτισμένης δεσποτείας πίστευε ότι τα Συντάγματα και τα Κοινοβουλευτικά Σώματα ήσαν πρόωρα για το ασύστατο ακόμα κράτος. Πρέσβευε εις την αρχή του ενός ανδρός, έστω και υπό προθεσμία. Στις 18 Ιανουαρίου 1828 πέτυχε ψήφισμα της Βουλής περί αναστολής του Συντάγματος. Έτσι, κατέστη η μοναδική πηγή εξουσίας, συνεπικουρούμενος από το Πανελλήνιον, ένα συμβουλευτικό σώμα αποτελούμενο από 27 μέλη. Στη σύγκληση μιας νέας Εθνοσυνέλευσης στο άμεσο μέλλον παραπεμπόταν η ψήφιση του νέου Συντάγματος. Ο Καποδίστριας εγκαινίασε την περίοδο της απολυταρχίας, η οποία διατηρήθηκε μέχρι το Σύνταγμα του 1843.

Λιθογραφία του 1827Ο νέος Κυβερνήτης έθεσε ως στόχο να βάλει τέλος στις εμφύλιες διαμάχες και επιδόθηκε αμέσως στο έργο της δημιουργίας Κράτους εκ του μηδενός, επιδεικνύοντας αξιοζήλευτη δραστηριότητα. Ίδρυσε την Εθνική Χρηματιστική Τράπεζα με τη βοήθεια του φίλου του ελβετού τραπεζίτη Εϋνάρδου, η οποία δεν ευδοκίμησε για πολύ. Ρύθμισε το νομισματικό σύστημα, καθότι ακόμη κυκλοφορούσαν τουρκικά και ξένα νομίσματα εντός της επικράτειας. Στις 28 Ιουλίου 1828 καθιέρωσε ως εθνική νομισματική μονάδα τον Φοίνικα και ίδρυσε Εθνικό Νομισματοκοπείο. Στις 24 Σεπτεμβρίου του ίδιου χρόνου οργάνωσε και την πρώτη ταχυδρομική υπηρεσία.

Ερχόμενος στο Ναύπλιο, ο Καποδίστριας βρήκε την Ελλάδα χωρίς δικαστική οργάνωση. Γνωρίζοντας ότι η απονομή της δικαιοσύνης αποτελεί θεμέλιο για τη δημιουργία μιας ευνομούμενης πολιτείας, ενδιαφέρθηκε προσωπικά για τη δημιουργία δικαστηρίων και τη στελέχωσή τους με το κατάλληλο προσωπικό. Οργάνωσε, ακόμη, τη διοίκηση του κράτους και ίδρυσε Στατιστική Υπηρεσία, η οποία διενήργησε την πρώτη απογραφή.

Ioannis Kapodistrias-2

Αναδιοργάνωσε τις ένοπλες δυνάμεις υπό ενιαία διοίκηση, πετυχαίνοντας αφενός να καταπολεμήσει το κατεστημένο των οπλαρχηγών και αφετέρου να παρεμποδίσει την Οθωμανική προέλαση, όπως έδειξε η Μάχη της Πέτρας, όπου ο ελληνικός στρατός εμφανίσθηκε πειθαρχημένος και συγκροτημένος στην τελευταία μάχη του Αγώνα. Ο Καποδίστριας αντιμετώπισε επιτυχώς την πειρατεία, αναθέτοντας στον ναύαρχο Μιαούλη την καταστολή της. Εφάρμοσε την πρακτική της απομόνωσης (καραντίνας) των κοινοτήτων που πλήττονταν από τις επιδημίες του τύφου, της ελονοσίας και άλλων μολυσματικών ασθενειών. Προσπάθησε να ανοικοδομήσει το κατεστραμμένο εκπαιδευτικό σύστημα της Ελλάδας, ιδρύοντας πολλά αλληλοδιδακτικά σχολεία, καθώς και το Ορφανοτροφείο της Αίγινας.

Ο Καποδίστριας ενδιαφέρθηκε αποφασιστικά για τη γεωργία, που αποτελούσε τον ακρογωνιαίο λίθο της ελληνικής οικονομίας. Εισήγαγε πρώτος την καλλιέργεια της πατάτας, με ένα τρόπο που έδειχνε τη βαθειά του γνώση για τον ψυχισμό του Έλληνα εκείνης της εποχής. Διέταξε, λοιπόν, να αποθέσουν ένα φορτίο με πατάτες στο λιμάνι του Ναυπλίου και προέτρεψε τον καθένα να πάρει όσες θέλει. Συνάντησε, όμως, την παγερή αδιαφορία των πρωτευουσιάνων. Στη συνέχεια τοποθέτησε φρουρούς στο φορτίο και αμέσως σχεδόν στο Ναύπλιο κυκλοφόρησαν ψίθυροι ότι για να φυλάσσεται το φορτίο κάτι το πολύτιμο θα περιέχει. Οι άνθρωποι μαζεύτηκαν στο λιμάνι και λοξοκοίταζαν τις πατάτες. Άρχισαν σιγά-σιγά να τις κλέβουν κάτω από τη μύτη των φρουρών και στο τέλος έκαναν όλες φτερά. Δεν γνώριζαν, όμως, ότι ο Καποδίστριας είχε διατάξει τους φρουρούς να κάνουν τα στραβά μάτια. Με αυτή την ευφυή κίνηση, η πατάτα έγινε τότε μέρος της καθημερινής διατροφής του Έλληνα.

Οι πολιτικές κινήσεις του Καποδίστρια προκάλεσαν τη δυσαρέσκεια, τόσο των οπαδών του συνταγματικού πολιτεύματος, όσο και των προκρίτων και των ναυτικών. Η αίγλη που τον περιέβαλε άρχισε να διαλύεται. Η αδυναμία ικανοποιήσεως όλων των αιτημάτων, σε συνδυασμό με την καθυστέρηση διεξαγωγής των εκλογών, έδωσαν την αφορμή για το σχηματισμό ισχυρής αντιπολίτευσης κατά του Κυβερνήτη. Ο Καποδίστριας κατηγορήθηκε ακόμη ότι αγνόησε τη μακρά κοινοτική παράδοση της χώρας και θέλησε να μεταφυτεύσει από την αλλοδαπή θεσμούς, μη προσιδιάζοντες στην τότε πραγματικότητα.

Η πρώτη δυναμική αντιπολιτευτική ενέργεια ήλθε με τα στασιαστικά κινήματα της Ύδρας το 1829, που επιδίωκαν την ανατροπή του Καποδίστρια. Ζήτησαν από τον Μιαούλη να καταλάβει τον ναύσταθμο του Πόρου, πριν προλάβει ο διοικητής του Κανάρης να έλθει εναντίον της Ύδρας. Ο Καποδίστριας παρακάλεσε τον ναύαρχο Ρίκορντ να επιτεθεί κατά των στασιαστών. Πράγματι, ο ρώσος ναύαρχος απέκλεισε το ναύσταθμο και προ του κινδύνου να συλληφθεί ο Μιαούλης ανατίναξε τη φρεγάτα Ελλάς και την κορβέτα Ύδρα (τα δύο πιο αξιόπλοα πλοία του ελληνικού στόλου) και διέφυγε στην Ύδρα. Η αντίδραση κατά του Κυβερνήτη διογκωνόταν. Οι Μανιάτες αρνούνταν να πληρώσουν τους φόρους προς την κεντρική εξουσία και στασίασαν με τη σειρά τους.

Μοιραία στάθηκε η αντιπαλότητα του Καποδίστρια με τους Μαυρομιχάληδες, την ισχυρότερη οικογένεια της Μάνης. Ο Καποδίστριας συν το χρόνω γινόταν όλο και πιο ευερέθιστος και δύσπιστος έναντι όλων. Δεν είχε την απαραίτητη αυτοσυγκράτηση και ψυχραιμία, με συνέπεια την αδικαιολόγητη όξυνση των προσωπικών παθών. Σε αυτή την κατάσταση θα πρέπει να αποδοθεί και ο σκληρός τρόπος συμπεριφοράς του κατά του γηραιού Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη. Ο Καποδίστριας διέταξε τη σύλληψή του και τον εγκλεισμό του στη φυλακή. Τον αδελφό του Κωνσταντίνο και τον υιό του Γεώργιο τους κρατούσε στο Ναύπλιο, όπου είχε μεταφερθεί η πρωτεύουσα του νεοελληνικού κράτους. Το γεγονός αυτό εξέθρεψε το μίσος και την ανάγκη εκδίκηση από την πλευρά των Μαυρομιχαλαίων.

Η δολοφονία του Ιωάννη ΚαποδίστριαΣτις 5:35 το πρωί της 27ης Σεπτεμβρίου 1831 ο Ιωάννης Καποδίστριας δέχθηκε δολοφονική επίθεση από τον Κωνσταντίνο και τον Γεώργιο Μαυρομιχάλη έξω από την εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα, όπου μετέβαινε για να εκκλησιασθεί και έπεσε νεκρός. Ο μόνος που τον συνόδευε ήταν ο μονόχειρας σωματοφύλακάς του, ονόματι Κοκκώνης.

Ο Κωνσταντίνος Μαυρομιχάλης εφονεύθη επί τόπου από τους προστρέξαντες, οι οποίοι κυριολεκτικώς τον λυντσάρισαν. Ο Γεώργιος Μαυρομιχάλης ζήτησε προστασία στη Γαλλική Πρεσβεία. Κατόπιν επιμόνου απαιτήσεως του συγκεντρωμένου πλήθους, που απείλησε ότι θα κάψει την πρεσβεία, ο αντιπρεσβευτής βαρόνος Ρουάν τον παρέδωσε στις αρχές. Ο Γεώργιος Μαυρομιχάλης καταδικάσθηκε σε θάνατο από στρατοδικείο και εθανατώθη δια τυφεκισμού το πρωί της 10ης Οκτωβρίου 1831.

Στη θέση του δολοφονημένου Ιωάννη Καποδίστρια διορίστηκε για μικρό διάστημα ο αδερφός του Αυγουστίνος. Η χώρα είχε βυθιστεί στο χάος και την αναρχία και οι Προστάτιδες Δυνάμεις βρήκαν την ευκαιρία να εγκαθιδρύσουν βασιλεία, φοβούμενες την επικράτηση ενός φιλελεύθερου κινήματος.

Η ελληνική πολιτεία τίμησε τον Κυβερνήτη, δίνοντας το όνομά του σε δημόσιους χώρους και ιδρύματα, όπως στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, ο επίσημος τίτλος του οποίου είναι Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ακόμη, ο Ιωάννης Καποδίστριας απεικονίζεται στο κέρμα των 20 λεπτών της ελληνικής έκδοσης του ευρώ, ενώ το σχέδιο διοικητικής αναδιοργάνωσης της χώρας           

1831: Σαν σήμερα δολοφονείται ὁ Ἰωάννης Καποδίστριας

Ioannis Kapodistrias-3Στις 27 Σεπτεμβρίου 1831 δολοφονήθηκε στο Ναύπλιο ο πρώτος κυβερνήτης της Ελλάδας Ιωάννης Καποδίστριας από δύο μέλη της οικογένειας Μαυρομιχάλη, τα οποία πυροβόλησαν και μαχαίρωσαν θανάσιμα τον κυβερνήτη έξω από την εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνος, καθώς πήγαινε να παρακολουθήσει την κυριακάτικη θεία λειτουργία
. Ο τραγικός θάνατος του Καποδίστρια βύθισε σε θλίψη τον γεωργικό πληθυσμό ενώ αντίθετα στην Ύδρα δέχτηκαν την είδηση με πανηγυρισμούς.
Η δολοφονία του Καποδίστρια οργανώθηκε σύμφωνα με αρκετούς ιστορικούς από τη Μεγάλη Βρετανία και την Γαλλία. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο φάκελος για την δολοφονία του Καποδίστρια στα βρετανικά αρχεία παραμένει απόρρητος.
Ας έχουμε επίσης υπ' όψη μας ότι, ως κυβερνήτης, ο Καποδίστριας αρνήθηκε να δεχθεί μισθό, όπως επίσης αρνήθηκε χρηματική αποζημίωση από τον Τσάρο για να μην κατηγορηθεί από τους αντιπάλους του για μεροληψία απέναντι στη Ρωσία, ενώ διέθεσε όλη του την περιουσία για τους σκοπούς της επανίδρυσης του κράτους.

ΟΙ ΔΟΛΟΦΟΝΟΙ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ

Το δημοσίευμα που ακολουθεί αποτελεί απόσπασμα από το βιβλίο που έγραψε ο κ. Γ. Σκλαβούνος και επιμελήθηκε ο κ. Ανδρέας Καλογεράς με τίτλο «Μαρτυρίες και Γνώμες για τον Ιωάννη Καποδίστρια» και υπότιτλο: «Δελφούς της Οικουμένης ήθελε την Ελλάδα ο Ιωάννης Καποδίστριας».

Μερικές σημαντικές μαρτυρίες για τη δολοφονία του Ι. Κ.
Όταν οι Βασιλείς, ο Μέτερνιχ και οι μυστικές υπηρεσίες της Ιεράς Συμμαχίας τον θεωρούν τη πηγή των επαναστατικών κινημάτων στην Ευρώπη, κάποιοι "ημέτεροι" επιμένουν να συντηρούν το κατεστημένο ιστορικό ψεύδος περί του Καποδίστρια ως εκφραστή της 'πεφωτισμένης δεσποτείας' και του Τσαρικού απολυταρχισμού.
Μαρτυρία του Αυγουστίνου Καποδίστρια (αδελφού του Κυβερνήτη που κατετέθη στονΦρειδερίκο Τιρς, Ιστορικό και μετέπειτα συμβούλου του Όθωνα και καθηγητού της Αρχαίας Ιστορίας Φιλολογίας στο Παν/μιο του Μονάχου.
Η Ελλάδα του Καποδίστρια, Τόμος Α' σελ.105

Και ο κόμης Αυγουστίνος, που τον είδα μερικές φορές μετά το μοιραίο γεγονός, φώναξε: "Ναι κύριε, η Γαλλία και η Αγγλία είναι που δολοφόνησαν τον αδελφό μου". Καθώς του δήλωνα ότι δε καταλάβαινα τίποτα από αυτά τα εκπληκτικά λόγια και ότι ίσως ήθελε να πει ότι ο αδελφός του είχε χαθεί εξ αιτίας της αντιδράσεως που υπετίθετο ότι την είχαν υποθάλψει αυτές οι δύο δυνάμεις, διαμαρτυρήθηκε εναντίον αυτής της ερμηνείας, διατύπωσε ακόμα μια φορά τη κατηγορία με τα ίδια λόγια και έφθασε μάλιστα να μου προτείνει να το γράψω στην αυλή της Βαβαρίας.
Επιβεβαίωση της συνεργασίας των Αγγλο-γάλλων με τους μέλλοντες δολοφόνους του Ι.Κ. καταθέτει ο Π. Χιώτης, ως ακολούθως:
"...Τας συμπράξεις και ραδιουργίας των συμπρακτόρων Άγγλων και Γάλλων μετ'ανταρτών του Καποδίστριου, ιδίοις οφθαλμοίς βλέποντες οι Επτανήσιοι, κατεβόων. Εν Κερκύρα δε τοσούτον εξήφθησαν κατά των κολάκων του Αρμοστού Άδαμ, όστις εκ του φανερού συνεκοινώνει με τους αντικαποδιστριακούς, ώστε τινάς αυτών ελιθοβόλησαν, και το φαρμακείον όπου συνηθροίζοντο, ήθέλησαν να καύσωσι.Τον δε Ζαίμην, Μπενιζέλον Ρούφον, και Μαυρομιχάλην εκ Πελοποννήσου έλθοντας εις Ζάκυνθον, ο κοινός λαός ελιθοβόλησεν, και ηνάγκασεν αυτούς ν'αναχωρήσωσι ταχύτερον, και σωθώσιν εις Ύδραν. Την πανταχού της Ελλάδος εξέγερσιν καθ εαυτών ιδόντες οι αντικαποδιστριακοί και την υπερίσχυσιν του Κυβερνήτου κατά την συγκαλουμένην αυνέλευσιν γνωρίσαντες , εσχεδίασαν να τον δολοφονήσωσι...".
Π. Χιώτης, Ιστορία του Ιονίου Κράτους, σελ.788

Ασφαλώς η δολοφονία του Ιωάννη Καποδίστρια δεν υπήρξε αποτέλεσμα βρασμού ψυχής ή απλά αντεκδίκησης. Ο γνωστός μεγάλος ιστορικός της Επτανήσου (αλλά και κατά παραδοχήν του αγγλόφιλος) Παναγιώτης Χιώτης, αναγνωρίζει και καταγράφει τη προετοιμασία της δολοφονίας και τουλάχιστον μερικά από τα γενεσιουργά αίτια, τονίζοντας ότι οι αντιπολιτευόμενοι....
"...Φθονούντες δόξαν και σεβασμόν, απέφερεν ο κοινός λαός της Ελλάδος , ο διακηρύττων παντού αυτόν πατέρα και ευεργέτην, διέβαλλον και εσυκοφάντουν και προς λαόν, και προς ηγεμόνας πάσαν πράξιν του και διοίκησιν. Κατηγόρουν αυτόν ως φιλοδεσποτικόν και αφιλόμουσον, ότι παρεβίαζε το Ελληνικόν σύνταγμα, ότι διέφθειρε τας εκλογάς εις την συγκρότησιν της συνελεύσεως, ότι αυτοδεσπότως και δια των αδελφών αυτού και άλλων Επτανησίων εβούλετο να στηρίξει δυναστείαν και τυραννίαν επί του ελεύθερου λαού της Ελλάδος, ότι έκδοτος εις τα Ρωσσικά συμφέροντα, παραγγώνιζε τους επισήμους φίλους και σχετικούς αγωνιστές των άλλων Δυνάμεων, ότι απεστρέφετο τας εισηγήσεις των Πρέσβεων και των συμβουλίων, ότι ο Βιάρος και ο Γιαννατάς διοργάνωσαν δικαστήρια, ίανα αφαρπασωσι την περιουσίαν και πτωχύνουσι τους ευπορούντας και εξευτελίσαντες αυτούς να έχωσιν υποχειρίους εις τον δεσποτισμόν του Ρώσσου Καποδιστρίου. Εν τοσαύταις δε αναιδείαις και ύβρεσιν έφθασαν, ώστε εκάλουν δια της εφημερίδος αυτόν με Ηλιογάβαλον, τύραννον, διαφθορέα χρηστοηθείας και υποκριτήν. Άρπαγας δε και ταταχρηστάς τους αδελφούς αυτού και οικείους εκ των Επτανησίων....

Η ευθύτης όμως του ανδρός, και η επιδοκιμασία πάσης διοικητικής πράξεως παρά της συνελεύσεως και ο σεβασμός και η υπόληψις εν γένει παρ' όλου του λαού της Ελλάδος και των εν αλλοδαπή ομογενών, κατέβαλον ως ιστόν αράχνης πάσαν κατηγορίας των αντιπολιτευομένων και αντίδρασιν. Διό εξεμάνησαν ούτοι οίτινες ενώ επερίμενον να ίδωσι τον Κυβερνήτην αποδιωγμένον εκ της εξουσίας υπό της συνελεύσεως, και επωνειδιζόμενον δια πολιτικήν πορείαν παρά ταις συμμάχοις Αυλαίς, είδον αυτόν ευφημούμενον ως σωτήρα και υποστηριζόμενον ως κηδεμόνα νέου ηγεμόνος. Ενώ δε εστοχάζετο ο Κυβερνήτης να μεταβή αυτοπροσώπως εις Λονδίνο και συνομιλήσει προς το εκεί συμβούλιον, ίνα εκπεραιωθώσι ταχύτερο ναι αγαθαί βουλαί των Δυνάμεων υπερ των Ελληνικών συμφερόντων, οι κορυφαίοι των αντιπολιτευομένων Μαυρομιχάλης, Μαυροκορδάτος, Ζαΐμης, προσκαλούμενοι να λάβωσι Γερουσιαστού θέσιν, παρητούντο και επορεύοντο εις Ύδραν, ίνα συνεργώσι μετά των λοιπών συναθροισθέντων αντιπάλων του Κυβερνήτου...".

Ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης επιβεβαιώνει τον Αυγουστίνο Καποδίστρια:Ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης στα 1840 μολόγησε την Αλήθεια, λέγοντας στο Γιατροφιλόσοφο Πύρρο που κατηγόραγε τον Ιωάννη Καποδίστρια τούτα τα λόγια: 'Δεν μετράς καλά φιλόσοφε... Ανάθεμα στους Αγγλογάλλους που ήσαν η αιτία κι εγώ έχασα τους δικούς μου, και το Έθνος έναν άνθρωπο που δε θα τονε μεταβρει και το αίμα του με παιδεύει ως τώρα...'Βλαχογιάννης, "Ιστορική Ανθολογία", σελ59Επίσης βλέπε Διον. Κόκκινος, "Κανάρης", σελ.415

Από τους δολοφόνους (γιούς του Πετρόμπεη) ο Κωνσταντήν Μπέης όταν τον συνέλαβαν και λίγο πριν πεθάνει από τα τραύματά του, ζητώντας έλεος δηλώνει:«Δεν φταίω εγώ στρατιώται, άλλοι μ' έβαλαν»Κασομούλης, Τόμος 3, σελ.440
Ο άλλος εκ των δολοφόνων, ο Γ. Μαυρομιχάλης, αμέσως μετά την δολοφονία καταφεύγει στο σπίτι του αντι-πρεσβευτή της Γαλλίας Βαρώνου Ρουάν και δηλώνει:«Σκοτώσαμε τον τύραννο. Μπιστευόμαστε στην τιμή της Γαλλίας. Να τα άρματά μας. Ο Ρουάν υπεσχέθη προστασίαν».Κασομούλης, ως ανωτέρω.

Πληρωμένοι οι εκτελεστές –δολοφόνοι του Ιωάννη Καποδίστρια(Ένα καλά φυλαγμένο μυστικό)Σε αντίθεση με το κυρίαρχο κατά συνθήκη ψεύδος ότι οι Μαυρομιχαλαίοι από εκδίκηση και πιστοί στα έθιμα της Μάνης, δολοφόνησαν τον Ι.Κ., η ιστορία μαρτυρεί το αντίθετο. Η χρηματική αμοιβή των δολοφόνων είχε πριν από τη δολοφονία διασφαλιστεί, όπως είχε διασφαλιστεί και από τους ξένους προστάτες, η προστασία τους.

Τα ίδια λέει, με τούτον εδώ το σύντομο τρόπο , κι ο Κολοκοτρώνης: "Τους εγύρισαν τα μυαλά, τάζοντές τους χιλιάδες τάλαρα και άλλα, και αν δεν επαρακινούντο αυτοί από μεγάλες υποσχέσεις, και να είναι βέβαιοι ότι θα γλιτώσουν, δεν το αποφάσιζαν ποτέ".
Περί των εσωτερικών συνεργών και πρωτεργατών της δολοφονίας
(πέραν των ξένων ηθικών αυτουργών).

Την ενεργό και ηγετική ανάμειξη του Μαυροκορδάτου, ηγετικού στελέχους της αντι-Καποδιστριακής φατρίας στην προετοιμασία της δολοφονίας του πρώτου Κυβερνήτη της Νεώτερης Ελλάδος κατήγγειλε στην Ελληνική Βουλή, 26 Ιανουαρίου 1845 παρουσία του Μαυροκορδάτου, ο γνωστός οπλαρχηγός Γρίβας με τα ακόλουθα λόγια:
"Όποτες είτανε στην Ελλάδα αυτός ο Μαυροκορδάτος, την έφαγε. Όταν τον είδα πρωθυπουργό, ευτύς είπα πάει η πατρίδα. Κι έχει ακόμα πρόσωπο να'ρχεται μπροστά μας και να μας λέει τα παραμύθια της Χαλιμάς. Ποιός σκότωσε το Καποδίστρια παρ' αυτός: Και θέλει να μιλάει ακόμα!".