DIASKEDASI.INFO

Η διασκέδαση On Line

Έφυγε από τη ζωή ο μεταφραστής των έργων του Σαίξπηρ Eρρίκος Μπελιές

Errikos Belies

Έφυγε από τη ζωή ο μεταφραστής των έργων του Σαίξπηρ Eρρίκος Μπελιές
έπειτα από πολύμηνη ασθένεια, στο νοσοκομείο "Ερρίκος Ντυνάν"

Errikos Belies 2Φτωχότερος έγινε ο κόσμος του θεάτρου αφού έφυγε από τη ζωή ένας πνευματικός άνθρωπος, ο ποιητής και μεταφραστής Ερρίκος Μπελιές σε ηλικία 66 ετών, μετά από πολύμηνη ασθένεια (οξεία λευχαιμία), στο νοσοκομείο Ερρίκος Ντυνάν.

Γαλλικής καταγωγής, γεννημένος στην Αθήνα, σπούδασε αγγλική φιλολογία και αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Aθηνών. Εξαιρετικά δραστήριος ως μεταφραστής, με περισσότερες από διακόσιες μεταφράσεις στο ενεργητικό του, συνέδεσε το όνομά του με το θέατρο, καθώς η πλειονότητα των μεταφράσεων είχαν παραγγελθεί για θεατρικές παραστάσεις.

Έχει μεταφράσει έργα των κορυφαίων δραματουργών του ευρωπαϊκού και αμερικανικού θεάτρου: του Τενεσί Ουίλιαμς, του Κάρλο Γκολντόνι, του Ευγένιου Ιονέσκο, του Χάρολντ Πίντερ, του Μολιέρου, του Ίψεν, του Στρίντμπεργκ, του Τσέχοφ, του Όσκαρ Ουάιλντ, του Μπέκετ, του Λόρκα, του Πιραντέλο, του Άρθουρ Μίλερ, του Έντουαρντ Άλμπι…

Κεντρική θέση στο μεταφραστικό του έργο κατέχει ο Σαίξπηρ, καθώς μετέφρασε και τα τριάντα επτά θεατρικά έργα του, δίνοντας μετά τον Βασίλη Ρώτα, ένα δεύτερο πλήρες σώμα των έργων του δραματουργού, στα ελληνικά. «Η τύχη με οδήγησε στον Σαίξπηρ. Είχα μια αγάπη για τον Σαίξπηρ που παρέμενε ενώ παράλληλα δούλευα πεζά και ποίηση. Ξεκίνησα να τον δουλεύω ως άσκηση. Η πτυχιακή μου στο Πανεπιστήμιο ήταν για το “Ρωμαίος και Ιουλιέτα”», είχε πει σε συνέντευξή του στη Μυρτώ Λοβέρδου για το «Βήμα» τον Σεπτέμβριο του 2009, γι' αυτό το έργο ζωής, το οποίο άρχισε τη δεκαετία του 1980 και ολοκληρώθηκε το 2004.

Μετέφρασε επίσης Μαίρη Σέλεϊ, Τ. Σ. Έλιοτ, Βιρτζίνια Γουλφ, Ντ. Χ. Λόρενς, Άντονι Μπέρτζες αλλά και Αριστοφάνη και Ευριπίδη. Συνεργάστηκε με το Υπουργείο Εξωτερικών, δίδαξε σε δραματικές σχολές, μετέδωσε την εμπειρία και τις γνώσεις του διδάσκοντας μετάφραση στο ΕΚΕΜΕΛ.

Αναγνωρίσιμο χαρακτηριστικό των μεταφράσεών του η ποιότητα, και η αίσθηση αυθεντικότητας, μια αίσθηση ότι μιλά στο πρωτότυπο κείμενο ο συγγραφέας του και όχι ο μεταφραστής. Μια προσπάθεια σεβασμού στο κείμενο αλλά και στον αναγνώση. Άποψή του για τις μεταφράσεις που έκανε ότι: «Δεν επιτρέπεται ο μεταφραστής να έχει προσωπικό ύφος σε μια μετάφραση. Το ύφος πρέπει να είναι του συγγραφέα».

Μια ευγενής προσωπικότητα, ήρεμος, φιλικός και ευγενής σε τρόπους, άνθρωπος γενικότερα αγαπητός που είχε συνεργαστεί με σχεδόν όλες τις θεατρικές σκηνές της χώρας, και πολύ συχνά με το Εθνικό Θέατρο και το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος.

Η πρώτη του ποιητική συλλογή, με τον τίτλο Eγκόλπιο, κυκλοφόρησε το 1979. Ακολούθησαν οι συλλογές: Oι δίαυλοι (1980), Tο διακεκριμένο σώμα (1982), Πόλεως (1985), Tα εισόδια του φόβου (1990), Φαινόμενον ως να έπλεε και μένον ακίνητον (1995). Στην ποίησή του εκφράζει με πικρό χιούμορ και άγρια ειρωνεία την αρνητική του αίσθηση για τη λαϊκιστική, βάναυση, χυδαία σύγχρονη ελληνική κοινωνία.

Συνολικά, είχε μεταφράσει 24 πεζογραφήματα και 159 θεατρικά έργα.

Εργογραφία

Ποίηση
Εγκόλπιο (Κέδρος)
Οι δίαυλοι (Κέδρος)
Το διακεκριμένο σώμα (Οδυσσέας)
Πόλεως (Οδυσσέας)
Το εισόδια του φόβου (Καστανιώτης, Οδυσσέας)
Φαινόμενον ως να έπλεε και μένον ακίνητον (Οδυσσέας)

Μεταφράσεις Πεζογραφημάτων
Βιρτζίνια Γουλφ: Το δωμάτιο του Τζάκομπ (Οδυσσέας)
Γκράχαμ Σουίφτ: Υδάτινη χώρα (Εστία)
Γκράχαμ Σουίφτ: Φτερωτό μπαλάκι (Εστία)
Γκράχαμ Σουίφτ: Ο καταστηματάρχης (Εστία)
Γκράχαμ Σουίφτ: Έξω από τον κόσμο αυτό (Εστία)
Γκράχαμ Σουίφτ: Μαθήματα κολύμβησης (Εστία)
Μαριάν Μακντόναλντ: Ο Ευριπίδης στον κινηματογράφο (Εστία)
Μαριάν Μακντόναλντ: Οι όροι της ευτυχίας στον Ευριπίδη (Οδυσσέας)
Ντ. Χ. Λώρενς: Η ράβδος του Ααρών (Καστανιώτης)
Περ Λάγκερκβιστ: Ο νάνος (Καστανιώτης)
Μαίρη Σέλλεϋ: Φράνκεσταϊν (Εστία)
Ντερκ Μπόγκαρντ: Τζέρικο (Πατάκης)
Τζων Γκρίσαμ: Η εταιρεία (Πατάκης)
Πωλ Γκάλλικο: Η αγριόχηνα (Ωκεανίδα)
Πωλ Γκάλλικο: Το μικρό θαύμα (Ωκεανίδα)
Τζανκάρλο Μενόττι: Ο Αμάλ και οι νυχτερινοί επισκέπτες (Ωκεανίδα)
Χανς Κρίστιαν Άντερσεν: Παραμύθια (Ωκεανίδα)
Χανς Κρίστιαν Άντερσεν: Παραμύθια (Άμμος)
Φ. Σ. Φιτζέραλντ: Τ’ απομεινάρια της ευτυχίας (Κέδρος)
Όσκαρ Ουάιλντ: Ο ευτυχισμένος πρίγκηπας (Κέδρος)
Τεννεσσί Ουίλλιαμς: Διηγήματα (Πατάκης)
Τεννεσσί Ουίλλιαμς: Η νύχτα της Ιγκουάνα (Πατάκης)
Τεννεσσί Ουίλλιαμς: Είκοσι επτά βαγόνια γεμάτα μπαμπάκι (Πατάκης)
Λ. Φρανκ Μπάουμ: Ο μάγος του Οζ (Άμμος)

Μεταφράσεις Θεατρικών Έργων
Όσκαρ Ουάιλντ: Μια γυναίκα χωρίς σημασία (Ύψιλον)
Όσκαρ Ουάιλντ: Ένας ιδανικός σύζυγος (Ηριδανός)
Όσκαρ Ουάιλντ: Σαλώμη (Ηριδανός)
Όσκαρ Ουάιλντ: Η δούκισσα της Πάδουας (Ηριδανός)
Σάμουελ Μπέκετ: Ω, οι ευτυχισμένες μέρες! (Κέδρος)
Μολιέρου: Ο Φιλάργυρος (Ηριδανός)
Τεννεσσή Ουίλλιαμς: Ξαφνικά πέρσι το καλοκαίρι (Κέδρος)
Τεννεσσή Ουίλλιαμς: Τριαντάφυλλο στο στήθος (Κέδρος)
Τεννεσσή Ουίλλιαμς: Το τέλος του κόσμου (Κέδρος)
Τεννεσσή Ουίλλιαμς: Μια υπέροχη Κυριακή για εκδρομή (Κέδρος)
Τεννεσσή Ουίλλιαμς: Ο τελευταίος επισκέπτης (Κέδρος)
Τεννεσσή Ουίλλιαμς: Λυσσασμένη γάτα (Κέδρος)
Τεννεσσή Ουίλλιαμς: Γυάλινος κόσμος (Κέδρος)
Τεννεσσή Ουίλλιαμς: Καλοκαίρι και καταχνιά (Κέδρος)
Τεννεσσή Ουίλλιαμς: Λεωφορείο ο Πόθος (Κέδρος)
Τεννεσσή Ουίλλιαμς: Η Λαίδη Φθειροζόλ (Κέδρος)
Τεννεσσή Ουίλλιαμς: Το τελευταίο από τα ολόχρυσα ρολόγια μου (Κέδρος)
Τεννεσσή Ουίλλιαμς: Πορτρέτο μιας Μαντόννας (Κέδρος)
Τεννεσσή Ουίλλιαμς: Χαιρετίσματα από τη Μπέρθα (Κέδρος)
Τεννεσσή Ουίλλιαμς: Προς κατεδάφιση (Κέδρος)
Τεννεσσή Ουίλλιαμς: Κάτι που δεν λέγεται (Κέδρος)
Τεννεσσή Ουίλλιαμς: Το σκοτεινό δωμάτιο (Κέδρος)
Τεννεσσή Ουίλλιαμς: Η αδέσμευτη (Κέδρος)
Τεννεσσή Ουίλλιαμς: Ο Ορφέας στον Άδη (Κέδρος)
Τεννεσσή Ουίλλιαμς: Η νύχτα της ιγκουάνα (Κέδρος)
Τεννεσσή Ουίλλιαμς: Γλυκό πουλί της νιότης (Κέδρος)
Άρθουρ Μίλλερ: Ο θάνατος του εμποράκου (Πατάκης)
Ζαν Κοκτώ: Οι τρομεροί γονείς (Πατάκης)
Έντουαρντ Άλμπη: Τρεις ψηλές γυναίκες (Κέδρος)
Έντουαρντ Άλμπη: Ιστορία του ζωολογικού κήπου (Πατάκης)
Έντουαρντ Άλμπη: Το μωρό (Κέδρος)
Έντουαρντ Άλμπη: Η γίδα, ή ποια είναι η Σύλβια (Κέδρος)
Έντουαρντ Άλμπη: Ποιος φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ (Κέδρος)
Έντουαρντ Άλμπη: Ευαίσθητη ισορροπία (Κέδρος)
Αντόν Τσέχωφ: Ο γλάρος (Ύψιλον)
Αντόν Τσέχωφ: Ο θείος Βάνιας (Ύψιλον)
Αντόν Τσέχωφ: Οι τρεις αδελφές (Κέδρος)
Αντόν Τσέχωφ: Ο βυσσινόκηπος (Κέδρος)
Αντόν Τσέχωφ: Ιβάνωφ (Κέδρος)
Αντόν Τσέχωφ: Οι βλαβερές συνέπειες του καπνού (Κέδρος)
Αντόν Τσέχωφ: Το κύκνειον άσμα (Κέδρος)
Αντόν Τσέχωφ: Η αρκούδα (Κέδρος)
Αντόν Τσέχωφ: Πρόταση γάμου (Κέδρος)
Αντόν Τσέχωφ: Η επέτειος (Κέδρος)
Αντόν Τσέχωφ: Ο γάμος (Κέδρος)
Αντόν Τσέχωφ: Οι τρεις αδελφές (Κέδρος)
Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα: Το σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα (Ηριδανός)
Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα: Γέρμα (Ηριδανός)
Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα: Δόνια Ροζίτα (Ηριδανός)
Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα: Η θαυμαστή μπαλωματού (Ηριδανός)
Μπράιαν Φρίελ: Μόλλυ Σουήνυ (Πατάκης)
Μπράιαν Φρίελ: Ο θαυματοποιός (Πατάκης)
Μάρραιη Σίσγκαλ: Ο τίγρης (Πατάκης)
Ευριπίδη: Τρωάδες (Πατάκης)
Ευγένιος Ο'Νηλ: Πόθοι κάτω απ’ τις λεύκες (Kέδρος)
Ευγένιος Ο’Νηλ: Ένα φεγγάρι για τους καταραμένους (Κέδρος)
Ραμόν Μαρία ντελ Βάγε-Ινκλάν: Θεϊκά λόγια (Ηριδανός)
Άλαν Μπέννετ: Πατατάκι μέσα στη ζάχαρη (Κέδρος)
Άλαν Μπέννετ: Η ευκαιρία της ζωής της (Κέδρος)
Άλαν Μπέννετ: Μια κυρία των γραμμάτων (Κέδρος)
Άλαν Μπέννετ: Κρεβάτι μέσα στις φακές (Κέδρος)
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ: Όπως σας αρέσει (Κέδρος)
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ: Το χειμωνιάτικο παραμύθι (Κέδρος)
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ: Πολύ κακό για το τίποτα (Κέδρος)
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ: Δωδέκατη νύχτα (Κέδρος)
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ: Ιούλιος Καίσαρας (Κέδρος)
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ: Τίτος Ανδρόνικος (Κέδρος)
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ: Ριχάρδος ο Γ΄ (Κέδρος)
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ: Ο έμπορος της Βενετίας (Κέδρος)
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ: Οθέλλος (Κέδρος)
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ: Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας (Κέδρος)
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ: Η Τρικυμία (Κέδρος)
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ: Ο βασιλιάς Ληρ (Ύψιλον)
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ: Άμλετ (Ύψιλον)
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ: Μακμπέθ (Ύψιλον)
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ: Ρωμαίος και Ιουλιέτα (Ύψιλον)
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ: Το ημέρωμα της στρίγκλας (Κέδρος)
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ: Ριχάρδος ο Β΄ (Κέδρος)
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ: Τίμων ο Αθηναίος (Κέδρος)
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ: Η κωμωδία των παρεξηγήσεων (Κέδρος)
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ: Τρωίλος και Χρυσηίδα (Κέδρος)
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ: Αντώνιος και Κλεοπάτρα (Κέδρος)
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ: Αγάπης αγώνας άγονος (Κέδρος)
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ: Βασιλιάς Ιωάννης (Κέδρος)
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ: Δύο άρχοντες από τη Βερόνα (Κέδρος)
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ: Κοριολανός (Κέδρος)
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ: Οι εύθυμες κυράδες του Γουίντζορ (Κέδρος)
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ: Κυμβελίνος (Κέδρος)
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ: Ερρίκος ο Δ΄, Πρώτο μέρος (Κέδρος)
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ: Ερρίκος ο Δ΄, Δεύτερο μέρος (Κέδρος)
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ: Τέλος καλό, όλα καλά (Κέδρος)
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ: Με το ίδιο μέτρο (Κέδρος)
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ: Περικλής (Κέδρος)
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ: Ερρίκος ο ΣΤ΄, Πρώτο Μέρος (Κέδρος)
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ: Ερρίκος ο Στ΄ , Δεύτερο Μέρος (Κέδρος)
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ: Ερρίκος ο Στ΄ , Τρίτο Μέρος (Κέδρος)
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ: Ερρίκος ο Ε΄ (Κέδρος)
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ: Ερρίκος ο Η΄ (Κέδρος)