DIASKEDASI.INFO

Μαρίκα Νέζερ

Η Μαρίκα Νέζερ, ήταν Ελληνίδα ηθοποιός του θεάτρου και του κινηματογράφου.

Ήταν κόρη του Κωνσταντίνου Νέζερ και της ηθοποιού και μίμου Κλεοπάτρας Νέζερ, αδερφή του Χριστόφορου Νέζερ (1903-1995), εξαδέλφη του Χριστόφορου Νέζερ (1887 - 1970) και εγγονή του Χριστόφορου Νέζερ, φρούραρχου Αθηνών και Υπασπιστή του Βασιλιά της Ελλάδας Όθωνα.

Στα πρώτα της θεατρικά βήματα έπαιζε με την αδερφή της Κατίνα (ονομάζονταν "Τα Νεζεράκια").

Από 13 ετών ανήλθε στη θεατρική σκηνή στο Κάιρο όπου και κατέλαβε διαπρεπή θέση κυρίως στο μουσικό επιθεωρησιακό είδος.

Το 1927 συνεργάστηκε με τον Θίασο του Ι. Παπαϊωάννου και εμφανίστηκε στις οπερέτες: «Ο χορός της τύχης», «Μαμζέλ Νιτούς», «Χαλιμά» και «Κρυφό Ρομάντσο» (οι δύο τελευταίες του Θ. Σακελλαρίδη.

Διέπρεψε στις επιθεωρησιακές παραστάσεις και τα συγκροτήματα της Σοφίας Βέμπο με το χαρακτηριστικό τύπο της "καρατερίστας". Σημείωσε μεγάλη επιτυχία στο ρόλο της Μαντάμ Σουσούς του Ψαθά, τόσο στο θέατρο όσο και στον κινηματογράφο.

Μέχρι μεγάλης ηλικίας συμμετείχε σε πολλές κινηματογραφικές ταινίες μεταξύ των οποίων και στο Της κακομοίρας του Ντίνου Κατσουρίδη όπου και σημείωσε ίσως τη μεγαλύτερη κινηματογραφική της επιτυχία ως προξενήτρα του Κυρ Παντελή (Κ. Δούκα) με την Λίτσα (Ντίνα Τριάντη).

Ήταν παντρεμένη με τον ηθοποιό Ερρίκο Κονταρίνη.

Τα τελευταία χρόνια της ζωής της ήταν κατάκοιτη, μαζί με την επίσης κατάκοιτη αδερφή του άντρα της.
Απεβίωσε το 1989 και κηδεύτηκε με παρουσία τεσσάρων μόνο καλλιτεχνών, στο Κοιμητήριο του Βύρωνα.

Εγγονός της, είναι ο ηθοποιός Γιώργος Πυρπασόπουλος.

Γιώργος Μούτσιος

Ο Γιώργος Μούτσιος ήταν Έλληνας ηθοποιός του θεάτρου, του κινηματογράφου και της τηλεόρασης, θιασάρχης, σκηνοθέτης και ερμηνευτής κλασικού τραγουδιού της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. (31 Ιανουαρίου 1932 - 17 Ιουλίου 2012)

Βιογραφία
Γεννήθηκε στην Καλαμάτα στις 31 Ιανουαρίου 1932. Η αγάπη του για την τέχνη φάνηκε πολύ νωρίς παρασύροντας και τις δύο αδελφές του, Σοφία και Μαρία Μουτσίου.

Σπούδασε αρχικά μουσική και τραγούδι στο Ελληνικό Ωδείο, (με την Άννα Σαραντίδου) και θέατρο στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Ωδείου.

Μόλις ολοκλήρωσε τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις συνέχισε ανώτερες σπουδές φωνητικής στη Μουσική Ακαδημία της Βιέννης (με την Ελίζαμπεθ Ραντό) και ακολούθως θέατρο και σκηνοθεσία στο Reinhardt Seminar.

Θεατρική παρουσία
Πρώτη του εμφάνιση στη θεατρική σκηνή την είχε κάνει σε ηλικία 19 ετών σε μια παράσταση αρχαίου δράματος "Οιδίπους Τύραννος" του Σοφοκλή με το Εθνικό Θέατρο. Εκ της επιτυχίας που σημείωσε συμμετείχε ως μέλος του χορού και στις τρεις σεζόν 1951, 1952 και 1955, όταν το έργο ανεβάστηκε στους Δελφούς, στην Επίδαυρο και σε περιοδεία στο εξωτερικό.

Επίσης με το Εθνικό Θέατρο έλαβε μέρος στο Φεστιβάλ των Εθνών στο Παρίσι. Στο ίδιο φεστιβάλ, με το Θέατρο Τέχνης συμμετείχε στους "Όρνιθες", όπως επίσης και στο Φεστιβάλ Σαίξπηρ στο Λονδίνο. Συνολικά εμφανίστηκε σε 8 έργα που ανεβάστηκαν από το Εθνικό Θέατρο με τελευταίο την "Απαγωγή της Σμαράγδως" το 1955.

Σημαντικότερη απ΄ όλες στη συνέχεια θεατρικές του παραστάσεις που αποτέλεσε και σταθμό στην ανάδειξή του ήταν όταν δίδαξε και τραγούδησε σε μουσική Μ. Χατζιδάκι στους "Όρνιθες" του Αριστοφάνη σε σκηνοθεσία Κάρολου Κουν από το Θέατρο Τέχνης το 1960 που έμεινε και ιστορική, ενώ συμμετείχε και στον δίσκο του Μ. Χατζιδάκι "Κύκλος του CNS".

Γενικά στο θέατρο εργάστηκε τόσο ως ηθοποιός όσο και ως θιασάρχης, παίζοντας με την Αλίκη Βουγιουκλάκη, Έλλη Λαμπέτη, Άννα Βίσση, Σμαρούλα Γιούλη, Τζένη Ρουσσέα κ.ά. Σύζυγός του ήταν η επίσης ηθοποιός Δέσποινα Νικολαΐδου όπου μαζί συγκρότησαν θίασο το 1977.

Κινηματογραφική παρουσία
Παράλληλα ανέπτυξε σπουδαία καριέρα και ως ηθοποιός του ελληνικού κλασικού πλέον κινηματογράφου με πρώτη του κινηματογραφική εμφάνιση στην ταινία "Ριρίκα" το 1951, σε σκηνοθεσία του Φρίξου Ηλιάδη.

Στις ταινίες που ακολούθησαν της λεγόμενης χρυσής περιόδου έλαβε μέρος σε περιισσότερες από 50, ερμηνεύοντας εκ του παρουσιαστικού του ρόλους αριστοκράτη, πλούσιου με καλές ή κακές προθέσεις με τόση επιτυχία που εναλλάσσονταν τα αισθήματα του κοινού από συμπαθητικού μέχρι αντιπαθητικού και αντίστροφα.

Χαρακτηριστικές υπήρξαν οι συμμετοχές του στις ταινίες "Η αγνή του λιμανιού" (1952, "Θα σε κάνω Βασίλισσα" (1964), "Θανασάκης ο πολιτευόμενος" (1964), "Αχ και νά ΄μουν άντρας" (1966), "Ο κράχτης" (1966), "Τρούμπα 67" (1967), "Κάποτε κλαίνε και οι δυνατοί" (1967), "Μήδεια" (1968), "Ο αετός των σκλαβωμένων" (1970), "Ο δρόμος των Ηρώων" (1971), "Εσχάτη προδοσία" (1971), "Ο Αντιφασίστας" κ.ά.

Τελευταία του κινηματογραφική εμφάνιση ήταν στην ταινία του Δ. Κολλάτου "Αλέξανδρος και Αϊσέ" (2002). Επίσης είχε συμμετάσχει στην αμερικανικής παραγωγής ταινία "Ο Λέων της Σπάρτης", όπως αποδόθηκε στην ελληνική "The 300 Spartans", που είχε γυριστεί στην Ελλάδα το 1962, σε σκηνοθεσία του Ρούντολφ Ματέ.

Λυρική παρουσία
Ο Γ. Μούτσιος είχε επίσης ευρύτατη συνεργασία με την Εθνική Λυρική Σκηνή σε παραστάσεις κυρίως οπερέτας όπως στη "Πριγκίπισσα του Ιπποδρόμου" (1956-1957), "Οι Απάχηδες των Αθηνών" (2000-2001), "Το Φιόρο του Λεβάντε" (2001-2002), "Κορίτσι της Γειτονιάς" (2003-2004) και "Γενικός Γραμματέας" (2003-2004). Επίσης πολλές ήταν και οι συμμετοχές του σε όπερες του Φεστιβάλ Αθηνών όπως στη "Ναυσικά" του Χικς το 1961, κ.ά.

Ραδιοτηλεοπτική παρουσία
Η παρουσία του σε ραδιοφωνικές κυρίως θεατρικές εκπομπές και τηλεοπτικές σειρές υπήρξαν πολλές. Μάλιστα τη σειρά "Οι Θεοί του Ολύμπου", σατυρική παρωδία της ελληνικής μυθολογίας, που είχε προβληθεί το 1978, την είχε σκηνοθετήσει ο ίδιος. Τελευταία εμφάνισή του στην τηλεόραση ήταν στη σειρά "Τα παιδιά της Νιόβης". Σπουδαία υπήρξε επίσης η τηλεοπτική παρουσία περικοπών από την ιστορία της ελληνικής επιθεώρησης.

Τον Φεβρουάριο του 2010, σε εκδήλωση του πνευματικού κέντρου Παπάγου τιμήθηκε για την συνολική προσφορά του στο θέατρο, στον κινηματογράφο και το τραγούδι.

Ήταν μόνιμος κάτοικος Δήμου Αγίας Παρασκευής, στην Αθήνα.

Πέθανε στις 17 Ιουλίου του 2012 και κηδεύτηκε στο Νεκροταφείο Ζωγράφου.

Ο αναπληρωτής υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Πολιτισμού Κ. Τζαβάρας, στο συλλυπητήριο μήνυμά του εξήρε την προσφορά του στη τέχνη γενικά, την πολυπραγμοσύνη του αλλά και τη σεμνότητα και το ήθος του.

Διονύσιος Λαυράγκας

Ο Διονύσιος Λαυράγκας, ήταν Έλληνας σπουδαίος μουσουργός (συνθέτης) που ανήκει στην λεγόμενη Επτανησιακή μουσική Σχολή. (17 Οκτωβρίου 1860 ή 1864 - 18 Ιουλίου 1941)

Αν και πολλοί (περιορισμένα) τον κατατάσσουν και στην εθνική μουσική σχολή, ο Δ. Λαυράγκας θεωρείται ο θεμελιωτής του 'Ελληνικού μελοδράματος'.

Το συνθετικό του έργο απετέλεσαν κυρίως συμφωνική μουσική, μελοδράματα καθώς και τραγούδια, περισσότερο καντάδες.

Έγραψε έργα, για βιολί, πιάνο, καθολική λειτουργία και άσματα θείς λειτουργίας. Θεωρείται επίσης από τους πρώτους συνθέτες που στα έργα τους ενσωμάτωσαν στοιχεία ελληνικής δημοτικής μουσικής.

Πρώτα χρόνια
Ο Διονύσιος Λαυράγκας γεννήθηκε στο Αργοστόλι Κεφαλληνίας στο 1860 ή 1864, γιος του Σπυρίδωνα Λαυράγκα από το Ληξούρι και της Κασσάνδρας το γένος Ραζή από το Αργοστόλι.

Οι ρίζες της οικογένειας Λαυράγκα χρονολογούνται από το 13ο αι. και περιλαμβάνουν σημαντικές προσωπικότητες. Τις πρώτες μουσικές σπουδές του τις έλαβε στην γενέτειρά του από τους Ν. Σερράο στο βιολί και Ν. Μεταξά στην αρμονία, στη σύνθεση και στο πιάνο. Στη συνέχεια ακολούθησε σπουδές στην Ιταλία και Γαλλία με καθηγητές τους συνθέτες Ντελίμπ και Μασνέ.

Ανάδειξη
Αργότερα μαζί με τον Λουδοβίκο Σπινέλη δημιούργησε τον μουσικό θίασο "Ελληνικό Μελόδραμα" με τον οποίο και περιόδευσε σε διάφορα μέρη της Ελλάδας καθώς επίσης και στη Κωνσταντινούπολη, στην Οδησσό, σε διάφορες Ρουμανικές πόλεις, όπως επίσης και στη Σμύρνη, στην Αλεξάνδρεια και το Κάιρο. Τιμήθηκε ιδιαίτερα με το Αριστείο Γραμμάτων και Τεχνών.

Σημαντικός επίσης υπήρξε σε όλη τη διάρκεια της ζωής του και ο αγώνας του για τη θεμελίωση του "Ελληνικού Μελοδράματος" που τελικά δικαιώθηκε με την ίδρυση της Εθνικής Λυρικής Σκηνής κατά την εποχή του θανάτου του.

Μουσικοσυνθέσεις
Οι μουσικοσυνθέσεις που έγραψε ο Δ. Λαυράγκας αναφέρονται σε πολλά είδη μουσικής. Σημαντικότερα εξ αυτών θεωρούνται: άσματα για μονωδίες και χορωδίες όπως: "Ο τραγουδιστής", "Της πίκρας το νερό", "Ο ναύτης του Ιονίου", "Καράβι ανοίγει τα πανιά", κ.λπ.

Συνέθεσε επίσης συμφωνικά όπως τα "Εισαγωγή και φούγκα", "Θρησκευτικές εικόνες", "Ουβερτούρα", "Σουΐτα από Κυπριακους χορούς", κ.λπ. Ακόμα εκκλησιαστική μουσική στην οποία ξεχώρισαν: η "Λειτουργία" και η "Ελληνική Λειτουργία" και βέβαια θεατρική μουσική με κυριότερα τα "La vita e un sogno" (1887), που παίχθηκε στην Ιταλία, "Δύο αδέλφια" (1900) σε μοτίβο ελληνικού δημοτικού, "Μάγισσα" (1902), "Διδώ" (1909), "Άσπρη τρίχα" (1914), "Διπλή φωτιά" (1915) και "Μικρή πεταλούδα" (1928).

Συνεργάστηκε επίσης στην ταινία του 1932 «Ο αγαπητικός της βοσκοπούλας», την πρώτη ομιλούσα ταινία του Ελληνικού Κινηματογράφου, συνθέτοντας την μουσική της. Για τις ανάγκες της ταινίας προχώρησε στην γνωστή μελοποίηση του ποιήματος του Γεώργιου Ζαλοκώστα «Το φίλημα» (γνωστό και ως «Μια βοσκοπούλα αγάπησα»).

Συγγραφικό έργο
Ο Δ. Λαυράγκας συνέγραψε και εξέδωσε δύο βιβλία: το "Εγχειρίδιον αρμονίας" και τη "Θεωρία Μουσικής".

Αιμίλιος Ριάδης

Ο Αιμίλιος Ριάδης, είναι από τους σημαντικότερους συνθέτες της Ελληνικής Εθνικής Σχολής και αξιόλογος ποιητής. (13 Μαΐου 1880 - 17 Ιουλίου 1935)

Ήταν ο πρωτότοκος γιος του Χάινριχ Κου ή Χου και χρησιμοποίησε αρχικά το ψευδώνυμο Αιμίλιος Χ. Ελευθεριάδης, το οποίο μετέπειτα άλλαξε σε Αιμίλιος Ριάδης. Γεννήθηκε το 1880 και πέθανε το 1935 στην Θεσσαλονίκη.

Σπουδές
Ξεκίνησε στη Θεσσαλονίκη τις σπουδές του στο πιάνο και στα θεωρητικά ως μαθητής του Δημητρίου Λάλλα (μαθητή του Βάγκνερ), τις οποίες και ολοκλήρωσε στη Βασιλική Ακαδημία Τεχνών Μονάχου το 1910.

Για τα επόμενα πέντε χρόνια, έζησε στο Παρίσι όπου μελέτησε με τον Γκυστάβ Σαρπαντιέ και τον Μωρίς Ραβέλ.

Επιστρέφοντας στη Θεσσαλονίκη διορίστηκε αρχικά ως καθηγητής πιάνου και μετά το 1918 ως υποδιευθυντής του ΚΩΘ, όπου και παρέμεινε έως τον θάνατό του. Το 1923 του απονεμήθηκε το Εθνικό Βραβείο Τέχνης και Επιστήμης.

Ο Ριάδης και το τραγούδι (ληντ)
Τα τραγούδια του Ριάδη αποτελούν συμπυκνωμένα αριστουργήματα και αυτός είναι ο λόγος που συχνά παρομοιάστηκε με τον Ούγκο Βολφ και τον Μοντέστ Μουσσόργσκυ. Έγραψε περίπου 200 σειρές τραγουδιών, στα οποία ο ίδιος έχει γράψει και τους στίχους, ανέκδοτα και τυπωμένα.

Από τα ανέκδοτα, εκτός από τον "Βιβλικό Χορό" και τα "Ελληνικά Τραγούδια" που έχουν τίτλο, υπάρχουν 12 σε δική του ποίηση, 6 σε ποίηση Γρυπάρη, 7 σε ποίηση Βαλκλέρ, 3 σε ποίηση Ερεντιά, 3 σε ποίηση Π. Ρονσάρ και 2 σε ποίηση Πωλ Φορ.

Τμήμα του αρχείου του συνθέτη δωρήθηκε στη Μεγάλη Μουσική Βιβλιοθήκη της Ελλάδας «Λίλιαν Βουδούρη» το 2000, από την κυρία Ισμήνη Τζερμιά-Σακελλαροπούλου. Aποτελείται από χειρόγραφες παρτιτούρες και κείμενα, αποκόμματα τύπου, ποικίλα έντυπα και φωτογραφίες.

Στην ψηφιοποιημένη συλλογή συμπεριλαμβάνεται και το τμήμα του αρχείου που κατέχει το Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης, αντίγραφο του οποίου διατηρεί η Βιβλιοθήκη.

Εργογραφία
Σκηνικά Έργα: "Γαλάτεια", "Ο πράσινος δρόμος", "Σαλώμη", "Εκάβη", "Ο Ρικές με το τσουλούφι".
Μουσική Δωματίου: "Νανούρισμα σε λα ελάσσονα", "Δύο Σονάτες για τσέλο και πιάνο", "Δύο σονάτες για τέσσερις", "Δύο κουαρτέτα εγχόρδων".
Για Ορχήστρα: "Επίκληση στην Ειρήνη", "Αγροτική Συμφωνία", "Οι τρεις χοροί ρωμέικοι", "Εγκώμιο στον Ραβέλ", "Μακεδονικές Σκιές".
Θρησκευτικά Χορωδιακά Έργα: "Ιερά Λειτουργία Ιωάννου Χρυσοστόμου", "Μικρά Δοξολογία", "Χριστός Ανέστη", "Ακολουθία της Μεγάλης Παρασκευής"

Τυπωμένα
"Chansonette Orientale"
"Γιασεμιά και Μιναρέδες"
"Ράικα"
"Η οδαλίσκη"
"Νανούρισμα"
"Πέντε Μακεδονικά Τραγούδια"
"13 Μικρές ελληνικές μελωδίες"
"12 ελληνικά και 3 αλβανικά δημοτικά τραγούδια"
"5 χορευτικά τραγούδια"
"2 χορευτικά τραγούδια"
"9 μικρά ρωμέικα τραγούδια"
"3 μοιρολόγια"

Ποιητικές Συλλογές
1907: "Σκιαί και Όνειρα",
1920: "Το Πέρασμα των 2 Αγαπημένων", το "Μακεδονικόν Ημερολογίον" και "Μία Ιστορία της Μουσικής".