Άρθρα
Ευάγγελος Παπανούτσος, ήταν σημαντικός Έλληνας παιδαγωγός, φιλόσοφος και δοκιμιογράφος του 20ου αιώνα
Ευάγγελος Παπανούτσος
Ο Ευάγγελος Παπανούτσος, ήταν σημαντικός Έλληνας παιδαγωγός, φιλόσοφος και δοκιμιογράφος του 20ου αιώνα. (Πειραιάς 27 Ιουλίου 1900 - Αθήνα 2 Μαΐου 1982)
Η καταγωγή του ήταν από το Σοπωτό της Αχαΐας. Η συμβολή του στη λειτουργία και στην ανακαίνιση της Ελληνικής Παιδείας είναι ευρέως γνωστή. Οι κυριότερες μεταρρυθμίσεις που οφείλονται στον Ευάγγελο Παπανούτσο ήταν, μεταξύ άλλων, η καθιέρωση της δημοτικής γλώσσας στην Εκπαίδευση και ο διαχωρισμός της Μέσης Εκπαίδευσης στις βαθμίδες Γυμνασίου και Λυκείου. Tο εκπαιδευτικό του έργο υπέστη έντονη κριτική από τους πραξικοπηματίες της δικτατορίας των συνταγματαρχών και αναιρέθηκε σχεδόν ολοσχερώς την περίοδο 1967-74. Ωστόσο, με την αποκατάσταση της δημοκρατίας, η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση Ράλλη του 1976 ουσιαστικά στηρίχτηκε στις δικές του ιδέες.
Βιογραφία
Γεννήθηκε στον Πειραιά στις 27 Ιουλίου 1900 (παλαιό ημερολόγιο). Οι γονείς του ήταν οι Παναγιώτης Παπανούτσος και Ζηνοβία Κωστάλα. Είχε άλλα τρία αδέλφια: τον Νικόλαο, την Ελένη και τη Χρυσούλα. Τις βασικές του σπουδές πραγματοποίησε στην ιδιαίτερη πατρίδα του. Από το 1915 ώς το 1919 φοίτησε στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. 'Εχοντας χάσει τον πατέρα του υπηρετεί ως προστάτης οικογενείας τη στρατιωτική του θητεία. Κατά την τριετία 1924-1927, με υποτροφία του πλούσιου Αλεξανδρινού Χ. Νομικού, έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στη Γερμανία και τη Γαλλία και το 1927 ονομάστηκε διδάκτορας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Τυβίγγης (Tubingen). Η διατριβή του είχε τίτλο Das Religiose Erleben bei Platon (Το θρησκευτικό βίωμα στον Πλάτωνα).
Υπηρέτησε την Εκπαίδευση από το 1920 και ως εκπαιδευτικός πέρασε όλες τις βαθμίδες της ιεραρχίας: για λίγους μήνες ως δευτεροβάθμιος καθηγητής Ελληνικού Σχολείου στον Άγιο Νικόλαο Μελιτίνης Μάνης, από το 1921-1923 στο Αβερώφειο Γυμνάσιο Αλεξάνδρειας.
Μετά το πέρας των μεταπτυχιακών και διδακτορικών σπουδών του το 1927 επανέρχεται μέχρι το 1930 στο Αβερώφειο Γυμνάσιο.
Το 1930 -1931 με τον Ευάγγελο Πανέτσο ιδρύουν δυο πειραματικές τάξεις για την εφαρμογή νέων δι.157δακτικών μεθόδων Την ίδια περίοδο συνιδρύει την Ελληνική Διδασκαλική Ένωση και τον Οκτώβρη του 1931 γύρισε στην Ελλάδα και στέλνεται από το Υπουργείο Παιδείας να ιδρύσει το Διδασκαλείο Μυτιλήνης.
Το 1934-1936 διατέλεσε Διευθυντής στην Παιδαγωγική Ακαδημία Αλεξανδρούπολης και από το 1937 -1938 υποδιευθυντής και διευθυντής της Παιδαγωγικής Ακαδημίας Ιωαννίνων .
Το 1938-1939 ήταν καθηγητής στη Μαράσλειο Παιδαγωγική Ακαδημία , το 1939-1943 Διευθυντής στην Παιδαγωγική Ακαδημία Τρίπολης, το 1943-1944 συνδιευθυντής και διευθυντής στη Ράλλειο Παιδαγωγική Ακαδημία Πειραιά. Μετά την απελευθέρωση της χώρας διορίστηκε Γενικός Διευθυντής (1944-1946) και αργότερα (1950 και 1963) Γενικός Γραμματέας στο Υπουργείο Παιδείας.
Το 1958 ιδρύει και οργανώνει (ως Αντιπρόεδρος του Αθηναϊκού Τεχνολογικού Ινστιτούτου τις Τεχνικές Σχολές Δοξιάδη. Από το 1946 έως το 1967 ήταν τακτικός φιλολογικός συνεργάτης της εφημερίδας Το Βήμα. Δίδαξε επί 20 χρόνια (1947-1967) Φιλοσοφία, Ψυχολογία και Παιδαγωγικά στο μορφωτικό ίδρυμα (Λαϊκό Πανεπιστήμιο) «Αθήναιον» που ίδρυσε ο ίδιος και υπό την διεύθυνσή του δημοσιεύτηκαν 15 τόμοι του περιοδικού «Παιδεία και Ζωή» (1946-1961) και 100 τόμοι αρχαίων Ελλήνων Συγγραφέων, έκδοση Ι. Ζαχαρόπουλου (1953-1958). Στη μεταπολίτευση εκλέγεται βουλευτής Επικρατείας με την Ένωση Κέντρου (1974-1977). Στις Εκλογές του 1977 είναι επικεφαλής του ψηφοδελτίου επικρατείας της Ένωσης Δημοκρατικού Κέντρου (Ε.ΔΗ.Κ.). Το 1977 εκλέχτηκε Επίτιμος Πρόεδρος της Εθνικής Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών.
Το 1980, δύο χρόνια πριν τον θάνατό του, εξελέγη τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών συγκεντρώνοντας εικοσιδύο από τους τριαντατρείς ψήφους των παρόντων ακαδημαϊκών. Απεβίωσε στις 2 Μαΐου 1982.
Έργο
Παιδαγωγικό
Ο Παπανούτσος έγινε περισσότερο γνωστός για το παιδαγωγικό του έργο, ιδιαίτερα για την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση της κυβέρνησης του Γεώργιου Παπανδρέου (γνωστή ως μεταρρύθμιση Παπανούτσου) το 1964. Η προσπάθειά του αυτή περιγράφεται στο βιβλίο του Αγώνες και αγωνία για την παιδεία του 1965.
Δυστυχώς, το έργο του δεν μπόρεσε να υλοποιηθεί, γιατί η Κυβέρνηση έπεσε λόγω της αποστασίας και οι αλλαγές που είχε προωθήσει αναιρέθηκαν. Η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, όμως, της κυβέρνησης του Κωνσταντίνου Καραμανλή (μεταρρύθμιση Ράλλη) το 1976 ουσιαστικά στηρίχτηκε στις δικές του ιδέες.
Ο Π. Ξένος γράφει για τον Ευάγγελο Παπανούτσο: «Αναμφισβήτητα είχε πλατιά μόρφωση και πολλά προσόντα. Είχε φυσική ευφράδεια. Δίδασκε συναρπαστικά. Ήξερε να δένεται με το ακροατήριό του το ίδιο στην τάξη όπως και στην αίθουσα διαλέξεων. Έγραφε σωστά τη γλώσσα και την φρόντιζε. Ήξερε από ξένες γλώσσες και του χρωστάμε τη μετάφραση πολλών ξένων όρων στη γλώσσα μας. Μελετηρός και πάντα ενημερωμένος στους τομείς που τον απασχολούσαν. Ήταν ο διαβασμένος, ο φιλοσοφημένος δάσκαλος-παιδαγωγός που ευπροσήγορος ήταν έτοιμος να εξηγήσει ό,τι τον ρωτούσαν».
Συγγραφικό
Το συγγραφικό του έργο περιλαμβάνει δεκάδες βιβλία, όχι μόνο στην Ελληνική, αλλά και στη Γερμανική, την Αγγλική και τη Γαλλική. Εγκαινιάζεται στην Αλεξάνδρεια ΤΟ 1926 με την πραγματεία του Το πρόβλημα της ελευθερίας της βουλήσεως. Η Διδακτορική Διατριβή του Das relgiose Erlebnis bei Platon στο πανεπιστήμιο της Τυβίγγης που υποβλήθηκε την άνοιξη του 1926. Επανεκδόθηκε το 1971 στα ελληνικά με τον τίτλο Το θρησκευτικό βίωμα στον Πλάτωνα Εργασίες τού Ε. Π. Παπανούτσου έχουν δημοσιευθεί σε πολλά επιστημονικά περιοδικά της Ευρώπης και της Αμερικής. Επιπλέον μετέφρασε δοκίμια του Ιμμάνουελ Καντ και του Ντέιβιντ Χιουμ και, μαζί με τον Βασίλη Τατάκη, τους πλατωνικούς διαλόγους Φαίδων και Πρωταγόρας. Εκτός από τα άρθρα του στο περιοδικό «Παιδεία και Ζωή», δημοσίευσε άρθρα και μελέτες του και σε άλλα ελληνικά περιοδικά, όπως στη «Νέα Εστία», στο «Συνεταιριστής» και κάθε εβδομάδα στην εφημερίδα «ΒΗΜΑ».
Βραβεία
1976, Α’ Κρατικό Βραβείο κριτικής-δοκιμίου.
Εργογραφία
1921 Το πρόβλημα της ελευθέρας βουλήσεως
1924 Πραγματισμός και Ουμανισμός
1927 Εισαγωγή εις την Φιλοσοφίαν της Θρησκείας
1928 Τριλογία του Πνεύματος, Αλεξάνδρεια
1930 Περί τέχνης, Αλεξάνδρεια
1932 Περί ηθικής
1936 Περί επιστήμης
1948 Αισθητική
1949 Ηθική (3η έκδοση 1970)
1949 Παλαμάς-Καβάφης-Σικελιανός
1950 Επίκαιρα
1954 Γνωσιολογία
1954-56 Νεοελληνική Φιλοσοφία, τομ. 2
1958 Φιλοσοφία και Παιδεία
1962 Η ηθική συνείδηση και τα προβλήματά της
1964 Φιλοσοφικά προβλήματα
1965 Αγώνες και αγωνία για την Παιδεία
1966 Στοιχεία Ψυχολογίας (σχολικό)
1968 Το θρησκευτικό βίωμα στον Πλάτωνα (μετάφραση από τα Γερμανικά στα Ελληνικά της διδακτορικής διατριβής του)
1970 Λογική (2η έκδοση 1974)
1971 Ο λόγος και ο άνθρωπος
1973 Ψυχολογία, Πρακτική Φιλοσοφία
1976 Το δίκαιον της πυγμής
1976 Η παιδεία το μεγάλο μας πρόβλημα
1978 Η κρίση του πολιτισμού μας
1978 Α. Δελμούζος, η ζωή του, επιλογή από το έργο του
Τζένη Καρέζη, ήταν Ελληνίδα ηθοποιός θεάτρου και κινηματογράφου και θεατρική επιχειρηματίας
Τζένη Καρέζη
Η Τζένη Καρέζη ήταν Ελληνίδα ηθοποιός του κινηματογράφου και του θεάτρου και θεατρική επιχειρηματίας. (Ευγενία Καρπούζη) (12 Ιανουαρίου 1932 - 27 Ιουλίου 1992)
Βιογραφία
Η Τζένη Καρέζη γεννήθηκε στην Αθήνα στις 12 Ιανουαρίου του 1932.
Ο πατέρας της, Κωνσταντίνος Καρπούζης, ήταν γυμνασιάρχης και η μητέρα της, Θεώνη Καρπούζη, δασκάλα.
Τα σχολικά της χρόνια, τα πέρασε στην Ελληνογαλλική Σχολή Καλογραιών Καλαμαρί στη Θεσσαλονίκη και στην Ελληνογαλλική Σχολή «Άγιος Ιωσήφ» (Saint Joseph) στην Αθήνα. Μιλούσε γαλλικά και αγγλικά.
Ο πατέρας της, είχε εγκαταλείψει εκείνη και τη μητέρα της, όταν του ανακοίνωσε ότι θέλει να γίνει ηθοποιός.
Μέχρι και το 1971, που σκοτώθηκε σε τροχαίο δυστύχημα, τον ξαναείδε όταν ο ίδιος την επισκέφτηκε στο σπίτι της, μετά τη γέννηση του γιου της, Κωνσταντίνου.
Πρωταγωνίστησε σε κωμωδίες και δράματα στον κινηματογράφο και τον θέατρο.
Κάποιες από τις πιο κλασικές ταινίες ήταν: Λατέρνα, Φτώχεια και Φιλότιμο, Λατέρνα, Φτώχεια και Γαρύφαλλο, Το Τρελοκόριτσο, Το Νησί των Γενναίων, Το Κοροϊδάκι της Δεσποινίδος, Ραντεβού στην Κέρκυρα, Ποια είναι η Μαργαρίτα;, Η Νύφη το 'σκασε, Λόλα, Δεσποινίς Διευθυντής, Μια Τρεκή Τρελή Οικογένεια, Τζένη Τζένη, Κοντσέρτο για Πολυβόλα, Ένας Ιππότης για τη Βασούλα, Αγάπη κι Αίμα, Μαντώ Μαυρογένους, Ερωτική Συμφωνία, Λυσιστράτη.
Η Τζένη Καρέζη έκανε δύο γάμους. Το 1962, παντρεύτηκε τον Ζάχο Χατζηφωτίου αλλά δύο χρόνια αργότερα χώρισαν.
Τον Αύγουστο του 1968 παντρεύτηκε τον ηθοποιό Κώστα Καζάκο, με τον οποίο και απέκτησε ένα γιο, τον επίσης ηθοποιό Κωνσταντίνο Καζάκο.
Μαζί πρωταγωνίστησαν σε πέντε κινηματογραφικές ταινίες, τρεις τηλεοπτικές σειρές και πολυάριθμα θεατρικά. Είχαν δημιουργήσει κοινό θίασο από το 1968 ως τον θάνατό της το 1992. Ήταν μόνιμη κάτοικος Αθηνών.
Πέθανε στις 27 Ιουλίου 1992, μετά από τετραετή μάχη με τον καρκίνο. Η σορός της τέθηκε σε λαϊκό προσκύνημα στο παρεκκλήσι της Μητρόπολης Αθηνών.
Στις 29 Ιουλίου έγινε η κηδεία στον Καθεδρικό Ιερό Ναό Αθηνών και η ταφή της πραγματοποιήθηκε στο Α' Νεκροταφείο Αθηνών δημοσία δαπάνη, παρουσία πολλών συναδέλφων της και απλού κόσμου.
Λίγους μήνες πριν το θάνατό της είχε συγγράψει την αυτοβιογραφία της.
Θέατρο
Το 1951, χρονιά που αποφοίτησε από την Ελληνογαλλική Σχολή, πήρε μέρος στη θεατρική παράσταση Αντιγόνη του Σοφοκλή, που τότε παιζόταν στο ΡΕΞ.
Την ίδια επίσης χρονιά έγινε δεκτή στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου από την οποία αποφοίτησε το 1954.
Από τον Οκτώβριο του 1954, μαθήτρια ακόμα, άρχισε να εμφανίζεται στη θεατρική σκηνή στο Θέατρο Κοτοπούλη, σε ρόλους πρωταγωνιστικούς δίπλα στη Μελίνα Μερκούρη στα έργα Ωραία Ελένη και Το σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα του Λόρκα, τα οποία και την καθιέρωσαν.
Μέχρι το 1959 ήταν βασικό στέλεχος του Εθνικού θεάτρου, ερμηνεύοντας Σαίξπηρ, Τολστόι, Μίλλερ, Αντρέγιεφ, Τερζάκη, Ρώμα και Αριστοφάνη.
Το 1962 ήταν πρωταγωνίστρια στο Θέατρο Μουσούρη. Από το 1963 ηγούνταν πλέον προσωπικού θιάσου, όπου μεταξύ άλλων ανέβασε τα έργα Κρατικές υποθέσεις, Μαίρη - Μαίρη, Κάθε Τετάρτη, κ.ά.
Από το 1968 ανέβασε με τον Κώστα Καζάκο τα έργα: Θεοδώρα η Μεγάλη, Ασπασία, Το μεγάλο μας τσίρκο, Ο Εχθρός λαός. κ.ά.
Το 1973 μαζί με τον Κώστα Καζάκο ανέβασε την παράσταση Το Μεγάλο μας Τσίρκο, σε μουσική Νίκου Ξυλούρη, που σατίριζε το δικτακτορικό καθεστώς.
Η παράσταση ωστόσο σταμάτησε και η Καρέζη κρατήθηκε για αρκετό καιρό στα κρατητήρια.
Άλλα θεατρικά έργα στα οποία έχει παίξει είναι: Ανεργία μηδέν, Δοκιμασία, Άμλετ, Ζωντανό πτώμα, Ανθή, Βασιλιάς Ληρ, Ζαμπελάκι, Νύχτα στη Μεσόγειο, Ένα κουτό κορίτσι, Η κυρία δε με μέλλει, Μία ιστορία από το Ιρκούτσκ, Πάπισσα Ιωάννα, Η κυρία Προέδρου, Πολίτες β΄ κατηγορίας, Η Παναγία των Παρισίων, Οι θεατρίνοι, Ποιος φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ, Έντα Γκάμπλερ, Πρόσωπο με πρόσωπο, Βυσσινόκηπος (με μεγάλη επιτυχία), Διαμάντια και μπλουζ.
Στο αρχαίο θέατρο έπαιξε επίσης στα έργα: Αντιγόνη, Εκκλησιάζουσες, Λυσιστράτη Θεσμοφοριάζουσες, Κλυταιμνήστρα, Μήδεια, Ηλέκτρα και Οιδίπους Τύραννος.
Στη θεατρική σκηνή θεωρήθηκε καλλιτεχνική αντίπαλος της Αλίκης Βουγιουκλάκη, αναβιώνοντας έτσι την καλλιτεχνική αντιπαλότητα της Κυβέλης με τη Μαρίκα Κοτοπούλη, χωρίς όμως τις πολιτικές προεκτάσεις εκείνης της διαμάχης.
Ιδεολογία
Η Τζένη Καρέζη ήταν στρατευμένη στο κομμουνιστικό κίνημα συμμετέχοντας σε πολλές πορείες ειρήνης. Ήταν μέλος της ΕΔΑ. Στα χρόνια της Χούντας συμμετείχε ενεργά στον αντιδικτατορικό αγώνα και το 1974 έγινε μέλος του ΚΚΕ.
Αναστάσιος Μανάκης –Μιχάλογλου, ήταν Έλληνας αγωνιστής του 1821
Αναστάσιος Μανάκης
(1790 - 27 Ιουλίου 1864) ήταν Έλληνας αγωνιστής του 1821.
Βιογραφία
Αναστάσιος Μανάκης –Μιχάλογλου, γεννήθηκε περί το 1790. Καταγόταν από το Ανήλιο Μέτσοβου αλλά εργαζόταν ως ζωέμπορος στην Κωνσταντινούπολη. Το 1818 μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία.
Το 1820, ο Αλέξανδρος Υψηλάντης του είχε αναθέσει την αποστολή να απελευθερώσει ή να δολοφονήσει το φιλικό Αριστείδη Παπά (Πωπ), ο οποίος είχε σταλεί στην Σερβία για να ξεσηκώσει τους Σέρβους ενάντια στους Οθωμανούς και κατείχε μυστικά έγγραφα της Φιλικής Εταιρείας. Η αποστολή του απέτυχε.
Στη συνέχεια επιτίθεται με το σώμα του Διαμαντή Σερδάρη και του Ιωάννη Σολομώντα κατά του Γιοβάνη Ρογκομπέτση, σκοτώνοντάς τον. Επίσης σε άλλη περίπτωση μαζί με τον Γεωργάκη Ολύμπιο έσωσαν τους εναπομείναντες Ιερολοχίτες στο Δραγατσάνι.
Ακολούθως, πολιορκήθηκε από τους Τούρκους στη Μονή Τισμάνης. Μετά την υποταγή των άλλων οπλαρχηγών, κατέφυγε μεταμφιεσμένος στην Αυστρία.
Αν και φυλακίστηκε επειδή παραβίασε την ουδετερότητα της Αυστροουγγαρίας κατόρθωσε να δραπετεύσει και να μεταβεί στην Πελοπόννησο (1825). Πολέμησε στα Δερβενάκια και στο Μεσολόγγι. Στη συνέχεια, διέφυγε στο Βελιγράδι επιστρέφοντας το 1826 στην Ελλάδα όπου τέθηκε στην υπηρεσία του Ιωάννη Κωλέττη.
Μετά την απελευθέρωση ίδρυσε σχολεία και βιβλιοθήκες στην Αθήνα και την επαρχία, και εφοδίασε με στολές και οπλισμό την αστυνομία της Αθήνας και του Πειραιά. Το 1844 ανέλαβε πρόξενος της Ελλάδας στο Βελιγράδι έως το 1849. Απεβίωσε το 1864.
Παύλος Σιδηρόπουλος, στιχουργός, συνθέτης, τραγουδιστής και ηθοποιός
Παύλος Σιδηρόπουλος
Ο Παύλος Σιδηρόπουλος, ήταν Έλληνας στιχουργός, συνθέτης, τραγουδιστής και ηθοποιός. (27 Ιουλίου 1948 - 6 Δεκεμβρίου 1990)
Ξεκίνησε τη μουσική του καριέρα στο ντουέτο Δάμων και Φιντίας και συνεργάστηκε επίσης με τα Μπουρμπούλια, καθώς και με τον συνθέτη Γιάννη Μαρκόπουλο. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ΄80 συνεργάστηκε με το συγκρότημα Απροσάρμοστοι. Πέθανε σε ηλικία 42 ετών από υπερβολική δόση ηρωΐνης.
Θεωρείται ως ένας από τους σημαντικότερους εκπρόσωπους της ελληνικής ροκ μουσικής σκηνής και το άλμπουμ του Φλου που συνηχογράφησε με το συγκρότημα Σπυριδούλα από τα χαρακτηριστικά ηχογραφήματα του είδους.
Πρώτα Χρόνια
Ο Παύλος Σιδηρόπουλος γεννήθηκε στις 27 Ιουλίου 1948 στην Αθήνα σε ευκατάστατη οικογένεια.
Ο πατέρας του Κώστας καταγόταν από μεγαλοαστική οικογένεια καπνέμπορων του Πόντου και είχε τη βιοτεχνία παραγωγής χαρτιού ΕΛΦΩΤ, όμως πολιτικά ανήκε στην αριστερά.
Από την πλευρά της μητέρας του Τζένης ήταν δισέγγονος του Αλέξη Ζορμπά και ανιψιός της πεζογράφου και παιδαγωγού Έλλης Αλεξίου και της Γαλάτειας Καζαντζάκη, λογοτέχνιδος και πρώτης συζύγου του συγγραφέα Νίκου Καζαντζάκη.
Μέχρι τα έξι του χρόνια η οικογένεια του έμεινε στη Θεσσαλονίκη στο σπίτι του παππού του ενώ μετά τη γέννηση της αδερφής του Μελίνας η οικογένεια μετεγκαταστάθηκε στην Αθήνα, αρχικά στα Πατήσια και από το 1970 μέχρι το 1984 στην οδό Ιωάννου Δροσοπούλου της Κυψέλης.
Ο πυρήνας της οικογένειας ήταν η μητέρα Τζένη με τα δύο παιδιά να είναι πολύ δεμένα μαζί της. Σαν μαθητής ο Σιδηρόπουλος έπαιρνε καλούς βαθμούς χωρίς να είναι ιδιαίτερα μελετηρός.
Ο Σιδηρόπουλος ήρθε σε επαφή με το ροκ κάπου στα μέσα της δεκαετίας του '60 μέσα από τις επιτυχίες των Animals και έγινε φανατικός ακροατής της νεας μουσικής, πηγαίνοντας σε συναυλίες ελληνικών συγκροτημάτων της εποχής όπως οι Charms.
Τελειώνοντας τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση το 1967 πέρασε στο Μαθηματικό Τμήμα του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Στη Θεσσαλονίκη ήταν συμφοιτητής και συγκάτοικος με τον μετέπειτα τραγουδοποιό Βαγγέλη Γερμανό.
Την περίοδο εκείνη ο Σιδηρόπουλος έπαιζε κρουστά και μαζί με τον Γερμανό έπαιζαν συχνά μουσική. Παραλληλα κυκλοφορούσε στη ροκ σκηνή της πόλης, παρακολουθώντας συχνά το συγκρότημα Μακεδονομάχοι, αλλά χωρίς να δίνει την εντύπωση πως θα ασχολιόταν ενεργά με τη μουσική δημιουργία.
Σε μια έντονα πολιτικοποιημένη περίοδο λόγω της χούντας ο Σιδηρόπουλος ένοιωθε απογοητευμένος από τις φοιτητικές οργανώσεις της εποχής, ενώ σταδιακά εγκατέλειψε τις σπουδές του.
Ξεκίνημα της καριέρας στη μουσική
Το 1969 ο Σιδηρόπουλος γνώρισε τον Παντελή Δεληγιαννίδη, τότε κιθαρίστα των Olympians σε μια συναυλία τους και αμέσως δέθηκαν, συνειδητοποιώντας πως ταιριάζουν τα μουσικά τους γούστα. Κατέβηκαν στην Αθήνα και αποφάσισαν να δημιουργήσουν το συγκρότημα-ντουέτο Δάμων και Φιντίας, όνομα εμπνευσμένο από τους δύο ομώνυμους πιστούς φίλους.
Ήρθαν σε επαφή με τον Τάσο Φαληρέα, τότε ιδιοκτήτη δισκάδικου και σύμβουλου της δισκογραφικής εταιρείας Λύρα όπου και κυκλοφόρησαν το σίνγκλ 45 στροφών Το ξέσπασμα / Ο κόσμος τους.
Το 1971 έπαιξαν στο συναυλιακό χώρο Κύτταρο σε μια σειρά από συναυλίες μαζί με τους Socrates και Εξαδάκτυλος.
Την ίδια χρονιά συμμετείχαν με δύο κομμάτια στο δίσκο Ζωντανοί στο Κύτταρο. Στο Κύτταρο γνωρίστηκαν με τους Θανάση Γκαϊφύλλια, Δημήτρη Πουλικάκο αλλά και με τα Μπουρμπούλια που έπαιζαν με τον Διονύση Σαββόπουλο.
Συμμετοχή στα Μπουρμπούλια
Το 1972 τα Μπουρμπούλια είχαν έρθει σε ρήξη με το Σαββόπουλο και στη συνέχεια δύο από τα μέλη τους αποχώρησαν. Οι Σιδηρόπουλος και Δεληγιαννίδης τους αντικατέστησαν και συνενώθηκαν στο συγκρότημα μαζί με τα δύο εναπομείναντα μέλη, τον Νίκο Τσιλογιάννη (ντραμς) και τον Βασίλη Ντάλα (μπάσο).
Το νέο σχήμα των Μπουρμπουλιών ξεκίνησε να εμφανίζεται ζωντανά σε διάφορους χώρους της Αθήνας. Λίγο μετά κυκλοφόρησε το δίσκο 45 στροφών Ο Ντάμης ο σκληρός, το οποίο αρχικά ονομαζόταν Ο Ντάμης ο ληστής αλλά η δισκογραφική εταιρεία ζήτησε αλλαγή του τίτλου για να αποφύγει προβλήματα με τη λογοκρισία.
Το συγκρότημα όμως δεν κατάφερε να βρει εταιρεία για να κυκλοφορήσει δίσκο μεγάλης διάρκειας ενώ μια μαγνητοσκοπημένη τους εμφάνιση για την εκπομπή του Νίκου Μαστοράκη Δισκοθήκη για νεολαία κόπηκε από τη λογοκρισία.
Στην Αθήνα δεν υπήρχαν ευκαιρίες για ζωντανές εμφανίσεις ύστερα και από την άρνηση του Σαββόπουλου να συνεργαστεί μαζί τους. Πήγαν στη Θεσσαλονίκη το καλοκαίρι του 1973 προσπαθώντας να κάνουν ένα νέο ξεκίνημα εκεί αλλά τα έσοδα από τις συναυλίες ήταν χαμηλά.
Ο Δεληγιαννίδης έφυγε σύντομα για την Αγγλία και στις αρχές του 1974 το συγκρότημα διαλύθηκε. Λιγο μετά ο Σιδηρόπουλος επέστρεψε στην Αθήνα ύστερα από παράκληση της οικογένειας του που πήγε να τον βρει και εργάστηκε για λίγο στην επιχείρηση του πατέρα του.
Συνεργασία με τον Μαρκόπουλο
Κατά τη διάρκεια της έντονα πολιτικοποιημένης περιόδου της μεταπολίτευσης που ακολούθησε την πτώση της χούντας το 1974 το ενδιαφέρον του κοινού είχε επικεντρωθεί στο πολιτικό τραγούδι και το ροκ είχε περάσει στο περιθώριο.
Λίγους μήνες μετά από την επιστροφή του στην Αθήνα ο Σιδηρόπουλος συνεργάστηκε με έναν από τους κορυφαίους εκπροσώπους του πολιτικού τραγουδιού, τον συνθέτη Γιάννη Μαρκόπουλο. Συμμετείχε ως τραγουδιστής σε τρεις δίσκους του, τα έργα Θεσσαλικός κύκλος (1974), και Οροπέδιο (1976), ενώ είχε και μια ελάχιστη συμμετοχή σε ένα τραγούδι του δίσκου Ανεξάρτητα (1975).
Παράλληλα έκανε μουσικές και θεατρικές εμφανίσεις στις συναυλίες του Μαρκόπουλου. Στις 4 και 6 Οκτωβρίου του 1976 ο συνθέτης πραγματοποίησε συναυλίες στο Ηρώδειο, με τη συμμετοχή του Σιδηρόπουλου, οι οποίες μαγνητοσκοπήθηκαν και ηχογραφήθηκαν αλλά κυκλοφόρησαν μόλις το 1990.
Έτσι έκλεισε η πρώτη περίοδος της συνεργασίας του με τον Μαρκόπουλο, στην οποία ο Σιδηρόπουλος τα επόμενα χρόνια θα αναφερόταν αρνητικά σε συνεντεύξεις του, χαρακτηρίζοντας την μια νεκρή περίοδο για τον ίδιο.
Όμως αργότερα, στα τέλη του 1986, οι δύο τους θα συνεργάζονταν ξανά, καθώς ο Σιδηρόπουλος ερμήνευσε τέσσερα τραγούδια και δύο ποιήματα στον δίσκο του συνθέτη Τολμηρή Επικοινωνία (1987).
Αν και ο Σιδηρόπουλος ένοιωθε καλλιτεχνικά τελματωμένος κατά τη διάρκεια της συνεργασίας του με τον Μαρκόπουλο, η περίοδος εκείνη ήταν σημαντική για την προσωπική του ζωή. Την άνοιξη του 1976 πήρε απαλλαγή από τη στρατιωτική θητεία για ψυχολογικούς λόγους. Λίγο αργότερα, μέσα από μια σύντομη σχέση με μια κοπέλα ονόματι Κάθυ, για την οποία έγραψε το τραγούδι «Για την Κ», ο Σιδηρόπουλος θα γνώριζε τη συμμαθήτρια της Γιόλα Αναγνωστοπούλου με την οποία θα έμεναν μαζί μέχρι το 1980. Κατά την περίοδο της σχέσης του με την Αναγνωστοπούλου φαίνεται να ξεκίνησε να κάνει χρήση ηρωίνης.
Ηχογράφηση του Φλου
Στα μέσα της δεκαετίας του '70 ο Σιδηρόπουλος είχε ηχογραφήσει ένα τραγούδι για τον ιστορικό δίσκο του φίλου του Δημήτρη Πουλικάκου Μεταφοραί εκδρομαί ο Μήτσος που κυκλοφόρησε το 1976. Στις 6 Νοεμβρίου του 1977 ο Πουλικάκος είδε ζωντανά το συγκρότημα Σπυριδούλα στο κινηματοθέατρο Κνωσός. Γνωρίζοντας πως ο Σιδηρόπουλος έψαχνε μουσικούς για να ηχογραφήσει τις συνθέσεις του, του πρότεινε να τους συναντήσει.
Αρχικά ο Σιδηρόπουλος συνεργάστηκε σε προσωρινή βάση με το συγκρότημα, ερμηνεύοντας διασκευές ξένων τραγουδιών στις συναυλίες τους στην επαρχία. Η συνεργασία τους οριστικοποιήθηκε τον Ιούνιο του 1978 με σκοπό την ηχογράφηση του άλμπουμ Φλου.
Το συγκρότημα και ο Σιδηρόπουλος ξεκίνησαν εντατικές πρόβες επάνω στα κομμάτια του δίσκου στο κλαμπ Χόμπι που τους είχε παραχωρηθεί. Τον Οκτώβριο μπήκαν στο στούντιο και ηχογράφησαν αρχικά ένα ντέμο με δύο κομμάτια, τα «Μπάμπης ο Φλου» και «Ξέσπασμα», με το τελευταίο να είναι διασκευή ενός κομματιού που είχε ηχογραφήσει ο Σιδηρόπουλος με τους Δάμων και Φιντίας.
Μέσα από τη γνωριμία του Σιδηρόπουλου με τον Θοδωρή Σαραντή, τότε υπεύθυνου ξένου ρεπερτορίου της ΕΜΙΕΛ (τέως Columbia), ήρθε σε επαφή με τον διευθυντή της εταιρείας Γιώργο Πετσίλα ο οποίος συμφώνησε να κυκλοφορήσει το δίσκο. Την παραγωγή του δίσκου ανέλαβε ο Σαραντής με βοηθό τον Μάνο Ξυδού και οι ηχογραφήσεις έγιναν στα στούντιο της Columbia στη Ριζούπολη.
Συμμετείχε μια σειρά έμπειρων μουσικών που γνωρίζονταν για χρόνια με τον Σιδηρόπουλο όπως οι Νίκος Πολίτης (κατά καιρούς μέλος του Εξαδάκτυλου και των Socrates), ο Δημήτρης Πολύτιμος (MGC και Εξαδάκτυλος) και ο Γιώργος Μαγκλάρας που έπαιξε ηλεκτρικό βιολί στο ψυχεδελικό «Η ώρα του Stuff», το πρώτο τραγούδι του Σιδηρόπουλου που αναφέρεται στα ναρκωτικά.
Στο κομμάτι αυτό έκανε φωνητικά η Δήμητρα Γαλάνη χωρίς όμως να αναφέρεται το όνομα της γιατί είχε μόλις αλλάξει δισκογραφική εταιρεία. Οι ηχογραφήσεις σύμφωνα με μαρτυρίες ήταν δύσκολες με τον Σιδηρόπουλο να έρχεται σε ρήξη με το άπειρο συγκρότημα, εν μέρει λόγω των προβλημάτων εθισμού που ήδη είχε.
Ο δίσκος κυκλοφόρησε καθυστερημένα τον Μάιο του 1979. Η υποδοχή του από τον ειδικό τύπο ήταν γενικά θετική. Οι πωλήσεις όμως ήταν απογοητευτικές και δεν ξεπέρασαν τις 5.000. Τα επόμενα χρόνια όμως η αποδοχή και οι πωλήσεις του Φλου θα αυξάνονταν θεαματικά, με το δίσκο να κάνει διαρκείς επανεκδόσεις, ενώ το 1992 ψηφίστηκε από τους συντάκτες του περιοδικού Ποπ+Ροκ ως το «καλύτερο άλμπουμ στην ιστορία της ελληνικής ροκ σκηνής».
Οι Σπυριδούλα με τον Σιδηρόπουλο έκαναν μια σειρά ζωντανών συναυλιών για την υποστήριξη του δίσκου όμως λίγους μήνες μετά οι δρόμοι τους χώρισαν, πιθανόν γιατί οι Σπυρόπουλοι ήθελαν να ακολουθήσει το συγκρότημα μια πιο ξεκάθαρη πολιτική γραμμή.
Καριέρα ως ηθοποιός
Η πρώτη επαφή του Σιδηρόπουλου με την υποκριτική είχε γίνει κατά τη διάρκεια των ζωντανών εμφανίσεων του με τον Γιάννη Μαρκόπουλο, με τον ρόλο του να έχει αρκετά θεατρικά στοιχεία. Το καλοκαίρι του 1977 μέσω του Τόλη Μαστρόκαλου, μπασίστα των Σπυριδούλα γνωρίστηκε με τον σκηνοθέτη Ανδρέα Θωμόπουλο, γνωστού για την ταινία του Αλδεβαράν.
Ο Θωμόπουλος εντυπωσιάστηκε από τη σκέψη και τη φωτογένεια του Σιδηρόπουλου και, επιθυμώντας να συνεργαστούν, προσάρμοσε το σενάριο της επόμενης ταινίας του, Ο Ασυμβίβαστος,στον χαρακτήρα του.
Ο Σιδηρόπουλος δέχθηκε να πρωταγωνιστήσει, παρά τις επιφυλάξεις του για το σενάριο, ενώ τραγουδούσε και όλα τα τραγούδια της ταινίας.
Τα γυρίσματα έγιναν το 1977 και τη γενική επιμέλεια της μουσικής επένδυσης της ταινίας είχε ο συνθέτης ηλεκτρονικής μουσικής Γιώργος Θεοδωράκης, γιος του Μίκη.
Ο τελευταίος έγραψε και ένα τραγούδι για την ταινία, το «Κάποτε θα 'ρθουν» σε στίχους Λευτέρη Παπαδόπουλου. Τέσσερα τραγούδια για το σάουντρακ έγραψε και ο Θωμόπουλος, ανάμεσα τους τη μπαλάντα «Να μ'αγαπάς» το οποίο αρχικά δεν ακούστηκε ιδιαίτερα αλλά μετά το θάνατο του Σιδηρόπουλου έγινε πολύ δημοφιλές στο ραδιόφωνο και διασκευάστηκε από διάφορους καλλιτέχνες. Η ερμηνεία του Σιδηρόπουλου πήρε γενικά θετικές κριτικές όμως η ταινία είχε μια αδιάφορη πορεία τόσο στο Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου του 1978 όσο και στις αιθουσες.
Στην καριέρα του ως ηθοποιού περιλαμβάνεται και μια τηλεοπτική εμφάνιση στο σήριαλ του Κώστα Φέρρη Οικογένεια Ζαρντή (ΕΡΤ, 1982) όπου έπαιζε το ρόλο ενός οπιομανούς γαλλοθρεμμένου αστού των αρχών του 20ου αιώνα.
Εταιρεία Καλλιτεχνών και συνεργασία με τους Απροσάρμοστους
Το καλοκαίρι του 1979 ο Σιδηρόπουλος είχε μείνει χωρίς συγκρότημα και κατά καιρούς τζάμαρε με τον Τόλη Μαστρόκαλο και τον κιθαρίστα Θόδωρο (Τέρρυ) Παπαντίνα, τέως μέλος των Μακεδονομάχων τους οποίους ακολουθούσε φανατικά ο Σιδηρόπουλος στα φοιτητικά του χρόνια στη Θεσσαλονίκη. Αποφάσισαν να φτιάξουν συγκρότημα και στο σχήμα προστέθηκαν οι Στίλπων Νέστορας (ρυθμική κιθάρα) και ο Γιώτης Μπαγκάλας (ντραμς). Ο Μπαγκάλας έμεινε λιγότερο από ένα μήνα και τον αντικατέστησε ο Τζίμης Τζιμόπουλος, τέως μέλος των Idols. Ο τελευταίος πρότεινε και το όνομα Art Associations για το συγκρότημα αλλά ο Σιδηρόπουλος επέμεινε να ελληνοποιηθεί σε Εταιρεία Καλλιτεχνών. Το γκρουπ πραγματοποίησε μια σειρά ζωντανών εμφανίσεων όπου έπαιζε διασκευές ξένων κομματιών και μερικά τραγούδια από το Φλου αλλά δεν κυκλοφόρησε δίσκο. Ένα όμως τραγούδι από αυτήν την περίοδο, το «Clown», θα περιλαμβανόταν στον κατοπινό δίσκο του Σιδηρόπουλου Zorba the freak.
Το 1980 ο Παύλος Σιδηρόπουλος κατέληξε σε ένα σχήμα που με λίγες αλλαγές παίζει μαζί του μέχρι το τέλος, τους Απροσάρμοστους. Μαζί ηχογραφούν μια σειρά σημαντικών δίσκων και έχουν συνεχή ζωντανή παρουσία.
Το 1982 κυκλοφορούν το Εν λευκώ. Τα τραγούδια «Η» και «Αντεργκράουντ με στρας» λογοκρίνονται, για «προτροπή στη χρήση ναρκωτικών» και το τραγούδι «Ύστατη στιγμή» για «προσβολή της δημοσίας αιδούς».
Το 1985 κυκλοφορούν το Zorba the freak.
Το 1987 πραγματοποιεί μια συγκλονιστική εμφάνιση στο Ηρώδειο στη συναυλία του Γιάννη Μαρκόπουλου Τολμηρή επικοινωνία -που κυκλοφόρησε και σε δίσκο με αυτό τον τίτλο- ερμηνεύοντας τραγούδια σε στίχους του Δημήτρη Βάρου και απαγγέλοντας ποιήματα του ιδίου από το βιβλίο Θηρασία.
Το 1988 συμμετέχει στο δίσκο Ηλεκτρικός Θησέας (μουσική Γιάννης Μαρκόπουλος, στίχοι Δημήτρης Βάρος).
Το 1989 κυκλοφορεί το Χωρίς μακιγιάζ (ηχογραφημένος ζωντανά στο συναυλιακό χώρο Μετρό).
Θάνατος
Το καλοκαίρι του 1990 άρχισε να παραλύει το αριστερό του χέρι. Οι γιατροί υπέθεταν πρόβλημα στα αγγεία, αλλά κανείς δεν ήξερε τι ακριβώς είχε. Η επίσημη διάγνωση ήταν «πάρεση βραχιόνιου αριστερού πλέγματος».
Το πρόβλημα με την υγεία του και ο θάνατος της μητέρας του λίγους μήνες πριν, τον έκαναν ψυχολογικό ράκος. Το φθινόπωρο το συγκρότημα άρχισε τις συνηθισμένες του εμφανίσεις στο κλαμπ Αν όπου ο Σιδηρόπουλος εμφανίζόταν με το χέρι δεμένο.
Έχοντας αρκετά νέα τραγούδια και μερικά παλιά ακυκλοφόρητα σε νέες ενορχηστρώσεις, άρχισαν να ηχογραφούν το υλικό αυτό, ενώ συγχρόνως είχαν προγραμματίσει σειρά ζωντανών εμφανίσεων για το Δεκέμβριο.
Στις 4 Δεκεμβρίου είχε πάει στο στούντιο για να ηχογραφήσει τα φωνητικά του δίσκου αλλά ήταν μεθυσμένος, διαπληκτίστηκε με τα υπόλοιπα μέλη του συγκροτήματος και έφυγε με μια φίλη του. Το μεσημέρι της 6ης Δεκεμβρίου ο Σιδηρόπουλος βρέθηκε στο σπίτι μιας άλλης φίλης του στο Νέο Κόσμο σε κωματώδη κατάσταση λόγω υπερβολικής δόσης ηρωίνης και λίγο μετά ξεψύχησε στο ασθενοφόρο καθοδόν προς το νοσοκομείο Ευαγγελισμός. Κηδεύτηκε στον Κόκκινο Μύλο. O Αλέκος Αράπης, μπασίστας των Απροσάρμοστων, έχει εκφράσει την υπόθεση πως ο Σιδηρόπουλος πήρε εσκεμμένα υπερβολική δόση με σκοπό να αυτοκτονήσει λόγω των προβλημάτων με το χέρι του, με βάση μια συζήτηση που είχαν λίγους μήνες πριν από το θάνατο του.
Τον επόμενο χρόνο οι Απροσάρμοστοι κυκλοφόρησαν τον δίσκο Άντε και καλή τύχη μάγκες, όπου ορισμένα τραγούδια είχε προλάβει να τα ηχογραφήσει ο Παύλος Σιδηρόπουλος και τα υπόλοιπα τα ερμήνευσαν διάφοροι καλλιτέχνες. Μεταξύ αυτών οι, Γιάννης Γιοκαρίνης, Γιάννης Αγγελάκας και Χάρης και Πάνος Κατσιμίχας.
Το 1992 κυκλοφορεί ο δίσκος Τα μπλουζ του πρίγκηπα. Ο δίσκος αυτός περιέχει πειραματικές ηχογραφήσεις που έγιναν από το 1979 ως το 1981. Ήταν ο καρπός των προσπαθειών που είχαν ξεκινήσει από το 1972. Εδώ ο Παύλος Σιδηρόπουλος παντρεύει το μπλουζ με το ρεμπέτικο.
Το 1994 κυκλοφορεί ο διπλός δίσκος "Εν αρχή ην ο λόγος", με ζωντανές ηχογραφήσεις από το 1978 μέχρι το 1989, την απαγγελία ενός κειμένου που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Μουσική και απόσπασμα από μια συνέντευξή του στην ΕΤ2. Πολλά από τα τραγούδια του δίσκου εκδόθηκαν για πρώτη φορά.
Δισκογραφία
Το ξέσπασμα/O κόσμος τους (Zodiac) 1970
Ο Γερο-Μαθιός (Zodiac) 1971
Ο Ντάμης ο σκληρός/Aπογοήτευση (Zodiac) 1972
Φλου (ΕΜΙ) 1978
Εν λευκώ (ΕΜΙ) 1982
Zorba the freak (ΕΜΙ) 1985
Παύλος Σιδηρόπουλος (EMI) 1987
Χωρίς μακιγιάζ - Ζωντανή ηχογράφηση (MBI) 1989
Άντε και καλή τύχη μάγκες (ΕΜΙ) 1991
Τα μπλουζ του πρίγκηπα (MBI) 1992
Παύλος Σιδηρόπουλος (EMI) 1993
Εν αρχή ην ο λόγος (7η Διάσταση) 1994
Ο ασυμβίβαστος και πέντε σπάνια τραγούδια (Lyra) 1994
Ταξιδεύοντας (7η Διάσταση) 1996
Επιτυχίες (ΜΒΙ) 1997
Στιγμές (Δίφωνο) 1997
Day after Day 2001 (ΕΜΙ, EP με δύο ανέκδοτα τραγούδια)
Τα τραγούδια του Παύλου (EMI) 2002 (Συλλογή)
Συμμετοχές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ζωντανοί στο κύτταρο (Με τα τραγούδια του "Απογοήτευση" και "Ο Γερο Μαθιός" 1971 Zodiac)
Θεσσαλικός κύκλος (Μαρκόπουλου) (EMI-COLUMBIA 1975)
Ανεξάρτητα (Μαρκόπουλου) (EMI 1975)
Οροπέδιο (Μαρκόπουλου) (EMI 1976)
Σε άλλη γη (Σταύρος Λογαρίδης) (1980)
Νοκ άουτ (Χατζηνάσιου) (Minos) (1986)
Τολμηρή επικοινωνία (Μαρκόπουλου) (CBS 1987)
Ηλεκτρικός Θησέας (Μαρκόπουλου) (CBS 1987)
H Συναυλία στο Ηρώδειο (Μαρκόπουλου) (PHILIPS 1990)
ΜαΘήματα πατριδογνωσίας (Διάφοροι) (Lyra 1991)
Η Φαντασία στην εξουσία (Ρομαντικοί παραβάτες) (7η Διάσταση)
Σε δύο δίσκους του Δημήτρη Πουλικάκου
Ροκ ιστορίες (ΕΜΙ)
Rocks beer (ΕΜΙ)
Θεσσαλικός κύκλος (ΜΙΝΟS)1974
Ανεξάρτητα (ΜΙΝΟS) 1975
Οροπέδιο (ΜΙΝΟS) 1976
Crazy love στου Ζωγράφου (ΜΙΝΟS) 1979
Νοκ άουτ (ΜΙΝΟS) 1986
Τολμηρή επικοινωνία (CBS) 1987
Ηλεκτρικός Θησέας (CBS) 1988
Η συναυλία στο Ηρώδειο (Philips) 1990
Μαθήματα πατριδογνωσίας (Lyra) 1991
Άγιος Παντελεήμων,είναι Άγιος της Ορθόδοξης Εκκλησίας, που έδρασε στα τέλη του 3ου αιώνα
Άγιος Παντελεήμονας
Άγιος Παντελεήμων (275 - 27 Ιουλίου 305) είναι Άγιος της Ορθόδοξης Εκκλησίας, που έδρασε στα τέλη του 3ου αιώνα. Έζησε στη Νικομήδεια της Μικράς Ασίας και παρέδωσε μαρτυρικώς τη ζωή του. Τα θαύματα και η θρύλοι για το πρόσωπό του μαρτυρούνται από τις μαρτυρολογίες, ενώ μπορεί να υπάρχουν στοιχεία για την ύπαρξη μάρτυρα με το όνομά Παντελεήμων, αλλά κάποιοι θεωρούν τις ιστορίες για τη ζωή και το θάνατό του ως μόνο μύθους.
Ο Άγιος Παντελεήμων γεννήθηκε περί τα μέσα του 3ου αιώνα στη Νικομήδεια της Βιθυνίας. Το πραγματικό του όνομα ήταν Παντολέων και προερχόταν από εύπορη οικογένεια της πόλης. Ο πατέρας του ήταν εθνικός, ενώ η μητέρα του είχε ασπαστεί το χριστιανισμό. Ο Παντολέων απέκτησε από μικρή ηλικία καλή εγκύκλια παιδεία και όταν την ολοκλήρωσε σπούδασε την ιατρική, διακρινόμενος όμως και για την ρητορεία του. Οι σχέσεις μάλιστα της οικογένειάς του με το παλάτι ήταν πολύ καλές και σύντομα θα τον έφερναν ως γιατρό στην αυλή του Αυτοκράτορα Διοκλητιανού. Ο ίδιος τελικά όμως ασπάστηκε το χριστιανισμό. Η μεταστροφή αυτή συνέβη μετά από γνωριμία με κάποιο ιερέα Ερμόλαο, την εποχή ενός διωγμού κατά των χριστιανών. Λίγο αργότερα θα βαπτιστεί χριστιανός μυστικά και θα προσπαθήσει να πείσει τον πατέρα του να γίνει κι αυτός, όπως και συνέβη.
Ο πατέρας του μετά από λίγο διάστημα πέθανε με αποτέλεσμα να γίνει κάτοχος μεγάλης περιουσίας. Τότε εκποιεί την περιουσία του για να βοηθήσει τους φτωχούς και προσφέρει τις ιατρικές υπηρεσίες του χωρίς χρέωση σε όποιο δεν είχε την οικονομική δυνατότητα να αντεπεξέλθει. Η πρακτική του αυτή όμως ώθησε πολλούς ιατρούς να τον καταγγείλουν και να υποδείξουν στα ανάκτορα πως είναι χριστιανός. Έτσι συνελήφθη και οδηγήθηκε στον Αυτοκράτορα. Εκεί κλήθηκε να θυσιάσει στα είδωλα για να αφεθεί ελεύθερος. Ο ίδιος όμως αρνήθηκε, λέγοντας πως δε θα θυσιάσει σε ψεύτικους Θεούς. Τότε μπροστά του έστειλαν ένα παράλυτο, ώστε να τον θεραπεύσει, είτε αυτός, είτε οι ιερείς των ανακτόρων για να φανεί ποιος είναι ο αληθινός Θεός. Ο Άγιος Παντελεήμων θεράπευσε τον παράλυτο, κάτι που προξένησε μεγάλη κατάπληξη. Παρόλα αυτά ο Αυτοκράτορας θέλησε και πάλι να τον μεταπείσει.
Ο Παντελεήμων αρνήθηκε και οδηγήθηκε στο μαρτύριο. Άλλοτε έκαιγαν το σώμα του με πυρσούς, άλλοτε τον μαστίγωναν και άλλοτε του έριχναν καυτό λάδι. Σε πολλές από τις περιπτώσεις όμως τα μαρτύρια δεν του προξενούσαν πόνο. Έτσι, για να τον θανατώσουν τον έριξαν στα θηρία, αυτά όμως δεν τον έβλαψαν. Τελικά αποφασίστηκε να τον αποκεφαλίσουν.
Η μνήμη του εορτάζεται στις 27 Ιουλίου.
Περισσότερα Άρθρα...
- Μαρία Εύα Ντουάρτε ντε Περόν, Πρώτη Κυρία της Αργεντινής από το 1946 μέχρι το θάνατο της το 1952
- Παύλος Καρολίδης, ήταν ιστορικός, πολιτικός και καθηγητής πανεπιστημίου
- Τόλης Βοσκόπουλος, ήταν Έλληνας τραγουδιστής, συνθέτης και ηθοποιός
- Στάνλι Κιούμπρικ, ήταν αναγνωρισμένος Αμερικανός σκηνοθέτης και παραγωγός ταινιών