DIASKEDASI.INFO

Τζιμ Λόντος
1897 – 1975

Σούπερ σταρ της επαγγελματικής πάλης (κατς), που πρόσφερε ώρες χαράς και ξεγνοιασιάς στους δοκιμαζόμενους από το οικονομικό κραχ Αμερικανούς.

Ο Τζιμ Λόντος (Jim Londos) γεννήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 1897 στο Κουτσοπόδι του Άργους ως Χριστόφορος Θεοφίλου και ήταν το μικρότερο από τα 13 παιδιά της οικογένειάς του.

Η μητέρα του ήθελε να γίνει ιερέας, ενώ ο πατέρας του τον ονειρευόταν στρατιωτικό. Ο ίδιος προτίμησε να γίνει μετανάστης και σε ηλικία μόλις 13 ετών εγκατέλειψε το σπίτι του, ταξίδεψε στην Αμερική κι έπιασε δουλειά ως λαντζέρης σ' ένα εστιατόριο της Νέας Υόρκης.

Η ιδέα να ασχοληθεί με την πάλη τού δημιουργήθηκε όταν βρέθηκε τυχαία σ' έναν αγώνα, καθώς «εξερευνούσε» τους δρόμους του Μανχάταν, λίγες ημέρες μετά την άφιξή του. Με τα πρώτα χρήματα που κέρδισε από τη δουλειά του, γράφτηκε σ' ένα προπονητήριο και άρχισε να μαθαίνει τα μυστικά του αθλήματος.

Πολύ σύντομα, προσέλκυσε το ενδιαφέρον των οργανωτών αγώνων, καθώς διέφερε απ' όλους τους άλλους παλαιστές. Ήταν μικρόσωμος και χωρίς κανένα ψεγάδι τερατομορφίας, ενώ διέθετε δύναμη, ευκινησία, ευστροφία και πονηριά. Αυτή η διαφορετικότητά του ταύτιζε τους θεατές μαζί του, στο ρόλο του «καλού» που μάχεται και τελικά νικάει τον γιγαντόσωμο «κακό» αντίπαλό του. Δεκάδες χιλιάδες κόσμου συνέρεαν σε κάθε αγώνα του για να παρακολουθήσουν τα κατορθώματά του και να απολαύσουν τις θεαματικές λαβές και τα «αεροπλανικά» του.

Ο Τζιμ Λόντος -προσωνύμιο που του δόθηκε από τον αθλητικογράφο Ρόσκο Φόσετ, έπειτα από μία νίκη του στην ομιχλώδη αρένα «Λονδίνο» (London) του Πόρτλαντ- υπήρξε από τους πρωτεργάτες τους είδους της πάλης που αργότερα έγινε γνωστό διεθνώς ως «κατς». Στις 8 Ιουνίου του 1930 ανακηρύχθηκε από την Ομοσπονδία Πάλης της Πολιτείας της Νέας Υόρκης παγκόσμιος πρωταθλητής βαρέων βαρών, τίτλο που κράτησε έως το 1946, οπότε και αποσύρθηκε. Σε αυτά τα 16 χρόνια έδωσε περισσότερους από 2.500 αγώνες και ηττήθηκε σε λιγότερους από δέκα!

Οι Έλληνες τον απολάμβαναν κατά καιρούς στο Παναθηναϊκό Στάδιο, όταν ερχόταν για να κατατροπώσει τον Κβαριάνι, τον Μεμέτ Αλή, τον Βάντερβαλντ και το 1959 (στα 64 χρόνια του!) κάποιον άγγλο παλαιστή τριάντα χρόνια νεότερό του...

Η λαμπρή πορεία του στα ρινγκ υπήρξε ιδιαίτερα προσοδοφόρα για τον Λόντο. Αλλά και ο ίδιος υπήρξε γενναιόδωρος, προσφέροντας σημαντικά χρηματικά ποσά για τα ελληνόπουλα που έμειναν ορφανά κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Πέθανε στην Καλιφόρνια στις 19 Αυγούστου 1975, από ανακοπή καρδιάς.

Αύγουστος Οκταβιανός

Ο Αύγουστος, ήταν ο ιδρυτής της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και ο πρώτος της αυτοκράτορας, κυβερνώντας από το 27 π.Χ. έως το θάνατό του το 14 μ.Χ. (Gaius Iulius Caesar Octavianus Augustus, 23 Σεπτεμβρίου 63 π.Χ. - 19 Αυγούστου 14 μ.Χ.)

Γεννήθηκε ως Γάιος Οκτάβιος σε έναν παλιό και πλούσιο κλάδο της πληβείας οικογένειας των Οκταβίων. Θείος της μητέρας του ήταν ο Ιούλιος Καίσαρ, ο οποίος δολοφονήθηκε το 44 π.Χ., και ο Οκταβιανός ονομάστηκε κατά τη θέληση του Καίσαρα υιοθετημένος γιος και κληρονόμος.

Αυτός, ο Μάρκος Αντώνιος και ο Μάρκος Αιμίλιος Λέπιδος σχημάτισαν τη Δεύτερη Τριανδρία για να νικήσουν τους δολοφόνους του Καίσαρα. Μετά τη νίκη τους στη μάχη των Φιλίππων, χώρισαν τη Ρωμαϊκή Δημοκρατία μεταξύ τους και κυβέρνησαν ως στρατιωτικοί δικτάτορες.

Η Τριανδρία τελικά διαλύθηκε εξαιτίας των ανταγωνιστικών φιλοδοξιών των μελών της. Ο Λέπιδος οδηγήθηκε στην εξορία και καθαιρέθηκε από τη θέση του, ενώ ο Αντώνιος αυτοκτόνησε μετά την ήττα του στη ναυμαχία του Ακτίου από τον Οκταβιανό το 31 π.Χ.

Μετά τη διάλυση της Δεύτερης Τριανδρίας αναβίωσε φαινομενικά η Ρωμαϊκή Δημοκρατία υπό τον Οκταβιανό ο οποίος παρέδωσε και πάλι την εκτελεστική εξουσία στη Σύγκλητο, ωστόσο στην πράξη παρέμενε απόλυτος μονάρχης. Πέρασαν πολλά χρόνια μέχρι να οριστικοποιηθεί το θεσμικό πλαίσιο διαμέσου του οποίου ένα πρώην δημοκρατικό κράτος μετατράπηκε σε μοναρχία, οδηγώντας στην ίδρυση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.

Η ιδιότητα του αυτοκράτορα δεν ήταν ποτέ ένα δημόσιο αξίωμα, όπως αυτό του δικτάτορα, στο οποίο ο Καίσαρ και ο Σύλλας είχαν ανέλθει στο παρελθόν. Μάλιστα, ο Οκταβιανός αρνήθηκε όταν ο ρωμαϊκός λαός τον προέτρεψε να γίνει δικτάτορας.

Δια νόμου, ο Οκταβιανός απέκτησε ένα σύνολο από εξουσίες που του προσέφερε δια βίου η Σύγκλητος, όπως του δήμαρχου και του τιμητή. Ήταν επίσης ύπατος μέχρι το 23 π.Χ.

Την ισχύ του υποστήριξαν η οικονομική ενίσχυση που προήλθε από τους πολέμους και τις κατακτήσεις, η οικοδόμηση σχέσεων πατρωνίας σε όλα τα μήκη της αυτοκρατορίας, η πίστη που έδειχναν στο πρόσωπό του ο στρατός και οι βετεράνοι, οι εξουσίες που απέρρεαν από τα πολλά αξιώματα που του προσέφερε η Σύγκλητος και ο σεβασμός του απλού λαού. Ο άγρυπνος έλεγχος που ο Αύγουστος ασκούσε στην πλειοψηφία των ρωμαϊκών λεγεώνων αποτελούσε ένα μέσο επιβολής απέναντι στη Σύγκλητο που του επέτρεπε να κατευθύνει τις αποφάσεις της.

Η ηγεμονία του Αυγούστου αποτέλεσε την αφετηρία μιας σχετικά ειρηνικής περιόδου, που είναι γνωστή ως Pax Romana, δηλαδή Ρωμαϊκή Ειρήνη. Παρά τους συνεχείς πολέμους στα σύνορα και έναν εμφύλιο πόλεμο για τη διαδοχή της αυτοκρατορίας, η Μεσόγειος γνώρισε την ειρήνη για πάνω από δύο αιώνες.

Ο Αύγουστος επέκτεινε τα εδάφη της αυτοκρατορίας, διασφάλισε τα σύνορά της με τα υποτελή γειτονικά έθνη και συνήψε ειρήνη με την Παρθία χρησιμοποιώντας διπλωματικά μέσα. Μεταρρύθμισε το φορολογικό σύστημα, φρόντισε για την κατασκευή οδικού δικτύου και επίσημου κρατικού «ταχυδρομείου», συγκρότησε μόνιμο στρατό κι έναν μικρό στόλο, ίδρυσε τη Φρουρά των Πραιτωριανών, καθώς και αστυνομικό και πυροσβεστικό σώμα για την πόλη της Ρώμης, μεγάλο μέρος της οποίας οικοδομήθηκε εκ νέου, κατά τη διάρκεια της θητείας του. Τέλος, συνέγραψε την αυτοβιογραφία του, γνωστή ως Res Gestae Divi Augusti, η οποία επιβιώνει ως τις μέρες μας.

Μετά τον θάνατό του το 14 μ.Χ. η Σύγκλητος του απέδωσε τη θεϊκή ιδιότητα και όρισε τη λατρεία του από τους Ρωμαίους. Τα ονόματα Αύγουστος και Καίσαρ υιοθετήθηκαν από όλους τους μετέπειτα αυτοκράτορες, ενώ ο μήνας Sextilis μετονομάστηκε επισήμως Αύγουστος προς τιμήν του αυτοκράτορα, όνομα που επιβιώνει μέχρι σήμερα. Διάδοχός του ορίστηκε ο θετός του γιος, ο Τιβέριος.

Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα
μια μεγαλοφυΐα που μετέτρεψε την ταλαιπωρία του σε τέχνη

O Φεδερίκο ντελ Σαγράδο Κοραθόν ντε Χεσούς Γκαρθία Λόρκα, ήταν Ισπανός ποιητής και δραματουργός που ανήκει στη λεγόμενη «γενιά του ’27», ομάδα συγγραφέων που προσέγγισε την ευρωπαϊκή αβάν-γκαρντ με εξαιρετικά αποτελέσματα, ούτως ώστε το πρώτο μισό του 19ου αιώνα να ορίζεται ως «αργυρή εποχή» (edad de plata) της ισπανικής λογοτεχνίας. (Federico del Sagrado Corazón de Jesús García Lorca, προφέρεται: [feðeˈɾiko ɣarˈθi.a ˈlorka]) (Φουέντε Βακέρος, 5 Ιουνίου 1898 – Βιθνάρ, 19 Αυγούστου 1936)

Δολοφονήθηκε κατά το ξέσπασμα του Ισπανικού Εμφυλίου Πολέμου από αγνώστους, οι οποίοι πολύ πιθανόν συνδέονταν με τον εθνικιστικό φασισμό, επειδή ο ίδιος σχετιζόταν ή υποστήριζε τους Δημοκρατικούς.

'Είναι καιρός η Ισπανία να αντιμετωπίσει τις ευθύνες της απέναντι στην ιστορία της.'
“Δε ζει μόνο με ψωμί ο άνθρωπος. Αν ήμουν πεινασμένος και αβοήθητος στο δρόμο, δε θα ζητούσα ένα ψωμί. Θα ζητούσα μισό ψωμί και ένα βιβλίο.”

Δεν υπήρξε δίκη. Ήταν πολύ νέος. Ο θάνατός του ήταν βάναυσος. Το σώμα του δε βρέθηκε ποτέ. Συν το ότι ο Λόρκα υποσχόταν πολλά στη διαμόρφωση και εξέλιξη του ισπανικού πολιτισμού κάνει ακόμα πιο δυσβάσταχτο τον απολογισμό του θανάτου του στους θαυμαστές του. Το παράπονο του ίδιου του Λόρκα; «Έπειτα κατάλαβα ότι είχα δολοφονηθεί. Με έψαξαν σε καφετέριες, νεκροταφεία και εκκλησίες…αλλά δε με βρήκαν. Δε με βρήκαν ποτέ; Όχι. Ποτέ δε με βρήκαν.» (από τον Ποιητή στη Νέα Υόρκη) Προφητικό; Ίσως.
Ιούλιος 1936. Η Ισπανία πλήττεται από τον Εμφύλιο Πόλεμο μεταξύ Εθνικιστών και Δημοκρατικών. Φρανσίσκο Φράνκο και Μανουέλ Αθάνια αντίστοιχα διασταυρώνουν τα ξίφη τους. Αυτά τα ξίφη θα βρουν πολλά θύματα. Οι περισσότεροι όμως θα συμφωνήσουν ότι ο θάνατος του Λόρκα έκανε την ίδια την Ισπανία το μεγαλύτερο θύμα όλων.

Στα 38 του μόλις χρόνια, ο Λόρκα ήταν ήδη πολυταξιδεμένος και κατασταλαγμένος όσον αφορά τόσο την προσωπική όσο και λογοτεχνική του ταυτότητα.

Στο ιστορικό του μετράει πολλές ποιητικές συλλογές, θεατρικά έργα και περιοδείες με τη θεατρική του ομάδα «La Barraca» στις αγροτικές περιοχές της Ισπανίας. Κορυφαίες δημιουργίες του αποτελούν «Το Σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα», «Ο Ματωμένος Γάμος» και η «Γέρμα», τραγωδίες με πυρήνα τους το ανθρώπινο στοιχείο και θέμα τους την κοινωνική καταπίεση πάνω σε αυτό.

Οι βασανισμένοι ήρωες του Λόρκα «ανεξήγητα» προσπαθούν να ξεφύγουν από ζωές που δεν επέλεξαν και αγάπες αδιέξοδες. «Ήταν μια ακριβής μεταφορά της θλίψης του, γιατί ήταν μια μεγαλοφυΐα που μετέτρεψε την ταλαιπωρία του σε τέχνη». (Ίαν Γκίμπσον).

Ο Λόρκα δεν υπήρξε ποτέ ενεργό μέλος της πολιτικής. Παρόλα αυτά, το πάθος του για την ελευθερία ήταν γνωστό. «Εγώ πάντα θα είμαι στο πλευρό αυτών που δεν έχουν τίποτα και στους οποίους δεν επιτρέπεται καν να απολαύσουν ειρηνικά το τίποτα που έχουν». Για τους δεξιούς ήταν ένας κομμουνιστής και εχθρός της Εκκλησίας.

Λίγο πριν τον Εμφύλιο συντάσσει και μία προκήρυξη κατά του φασισμού. Λόγοι αρκετοί και ικανοί για να τον καταστήσουν ένοχο στα μάτια της τοπικής φασιστικής οργάνωσης των οπαδών του δικτάτορα Φράνκο. Κάνει το λάθος να κυκλοφορεί ελεύθερα στη Γρανάδα, μέρος που ελέγχουν ακροδεξιοί στασιαστές.

Οι φαλαγγίτες αρχίζουν να τον ενοχλούν στο σπίτι του. Ο ποιητής, νιώθοντας πως κινδυνεύει, βρίσκει καταφύγιο στο σπίτι ενός φίλου του και μέλος της τοπικής φασιστικής επιτροπής, πιστεύοντας πως δεν θα υποπτεύονταν αυτή την κρυψώνα. Υπολόγισε λάθος. Παρά τις προσπάθειες του φίλου του, ο Λόρκα συλλαμβάνεται και χωρίς να δικαστεί βασανίζεται και δολοφονείται.

Για τους θαυμαστές του Λόρκα, το φασιστικό καθεστώς του Φράνκο (το οποίο προκάλεσε μέχρι και την έως ενός σημείου αποδοκιμασία του Αδόλφου Χίτλερ) δε δίστασε να εκτελέσει ένα διάσημο λογοτέχνη, γνωστής οικογένειας της περιοχής και μέλος της υψηλής κοινωνίας της Ισπανίας.

Ο επί 40 χρόνια βιογράφος του όμως, Ίαν Γκίμπσον, υπογραμμίζει πως «η Ισπανία δεν μπορούσε να αποδεχτεί πως ο μεγαλύτερος Ισπανός ποιητής όλων των εποχών ήταν ομοφυλόφιλος. Η ομοφοβία υπήρχε και στα δύο στρατόπεδα του εμφυλίου και ύστερα από αυτόν. Ήταν ένα εθνικό πρόβλημα. Τον Λόρκα τον φθονούσαν για το ταλέντο του, επειδή είχε λεφτά και ήταν επιτυχημένος. Όταν ανέλαβε ο στρατός, η εκτέλεσή του ήταν θέμα χρόνου.

Ένας επιτυχημένος, προοδευτικός ομοφυλόφιλος δεν ήταν αποδεκτός στην Ισπανία του Φράνκο». Μάρτυρες της δολοφονίας του λένε πως οι εκτελεστές του καρφίτσωσαν στο πτώμα του ένα σημείωμα που δήλωνε τις πολιτικές του πεποιθήσεις και την ομοφυλοφιλία του.

Ωστόσο, η ομοφυλοφιλία του ως πιθανή αιτία δολοφονίας του άρχισε να εξετάζεται τα τελευταία κυρίως χρόνια και οι σχετικές υποθέσεις είναι λίγο παρακινδυνευμένες.

Γεγονός είναι όμως ότι τα ποιήματα του Λόρκα λογοκρίνονταν για να εμφανίζεται ο ίδιος ως «στρέιτ», ακόμα και μετά το '80, όταν πια η σεξουαλική του ταυτότητα είχε γίνει γνωστή. Αφ' ενός γιατί κανείς δεν ήθελε να έρθει σε ρήξη με την οικογένειά του, που προσπαθούσε να εξαλείψει αυτό το δεδομένο από τη ζωή και τη δουλειά του, και αφ' ετέρου γιατί οι περισσότεροι ακαδημαϊκοί φοβούνταν πως οποιαδήποτε νύξη θα τους στερούσε την πρόσβαση στα αρχεία του μεγάλου ποιητή.

«Η ίδια η οικογένεια του ποιητή εμποδίζει τις ανασκαφές.»

Το μεγάλο μυστήριο όμως είναι μέχρι και σήμερα το σημείο ταφής του. Οι προσπάθειες να αποκαλυφθεί ο τάφος του Λόρκα παραμένουν άκαρπες. Η ίδια η οικογένεια του ποιητή εμποδίζει τις ανασκαφές για να μην «ξυθούν» παλιές πληγές. Δεν είναι λίγοι όμως αυτοί που ισχυρίζονται ότι εκείνοι που παρέδωσαν τον ποιητή στους φαλαγγίτες προέρχονταν από τη συντηρητική οικογένεια του πατέρα του.

Η μοναδική ανασκαφή για τα λείψανα του Λόρκα έγινε το 2009 και ήταν αποτυχημένη. Μέλη της ομάδας αναγκάστηκαν να υπογράψουν συμβόλαιο εχεμύθειας που τους επέβαλαν τα ανίψια του Λόρκα ώστε να μη μάθει κανείς πού έσκαβαν.

Από τότε δεν έγινε καμία άλλη προσπάθεια για τον εντοπισμό του τάφου και η τοπική κυβέρνηση δέχθηκε σφοδρές επικρίσεις επειδή χρηματοδότησε την ανασκαφή. «Δεν θέλαμε ο φόνος του να θεωρηθεί ένα έγκλημα πάθους, αλλά να παραμείνει πολιτικό έγκλημα.

Ήταν δύσκολο για τον πατέρα μου να αποδεχθεί τη σεξουαλική ταυτότητα του θείου μου», δήλωσε πρόσφατα η Λάουρα Γκαρθία Λόρκα, κόρη του αδερφού του ποιητή.

Πέλος Κατσέλης

Ο Πέλος (Πελοπίδας) Κατσέλης, ήταν Έλληνας ηθοποιός, σκηνοθέτης και δάσκαλος της υποκριτικής. (1907 - 19 Αυγούστου 1981)

Ο Πέλος Κατσέλης γεννήθηκε στο Ναζλί της Μικράς Ασίας το 1907.

Ξεκίνησε τις εγκύκλιες σπουδές του στην Ευαγγελική Σχολή Σμύρνης και τις ολοκλήρωσε στην Αθήνα, όπου και γράφτηκε στη Νομική σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Σπούδασε στη σχολή θεάτρου του Φώτου Πολίτη, ενώ συνέχισε τις σπουδές θεάτρου στη Γερμανία και την Αυστρία.

Ξεκίνησε την πορεία του στο θέατρο σαν ηθοποιός, γρήγορα όμως αρχίζει να ασχολείται κυρίως με τη σκηνοθεσία.

Το 1939 ανέλαβε τη διεύθυνση του κινούμενου θίασου του Εθνικού Θεάτρου, Άρμα Θέσπιδος.

Στα χρόνια του εμφυλίου απομακρύνθηκε από το Εθνικό Θέατρο λόγω των αριστερών φρονημάτων του.

Το 1951 ανέλαβε καλλιτεχνικός διευθυντής της Ελληνικής Περιηγητικής Λέσχης. Στα πλαίσια του εγχειρήματος αυτού, το οποίο ο ίδιος αποκαλούσε «Φυσικό Θέατρο», ανέβαζε παραστάσεις σε ανοικτό χώρο.

Εκτός από την ηθοποιία και τη σκηνοθεσία ασχολήθηκε και με την αρθρογραφία και την κριτική, ενώ και συνέγραψε και μελέτες με θέμα τον Ουίλιαμ Σαίξπηρ.

Σύζυγος του ήταν η επίσης ηθοποιός, Αλέκα Κατσέλη, με την οποία απέκτησε δύο κόρες, τη Νόρα και τη Λούκα.

Πέθανε στην Αθήνα το 1981.

Διδασκαλία
Σημαντικό μέρος της ζωής του Πέλου Κατσέλη αποτέλεσε η διδασκαλία της υποκριτικής.

Από το 1941 έως το 1946 δίδασκε στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου, το 1956 στη σχολή Σταυράκου και το αμέσως επόμενο έτος ίδρυσε τη δικιά του δραματική σχολή.