Άρθρα
Μιρέιγ Φλερύ, ήταν Ελληνίδα υψίφωνος με αξιοσημείωτη σταδιοδρομία στην πατρίδα της και στο εξωτερικό
Μιρέιγ Φλερύ
Η Μιρέιγ Φλερύ (Mireille Flery) ήταν Ελληνίδα υψίφωνος με αξιοσημείωτη σταδιοδρομία στην πατρίδα της και στο εξωτερικό. Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη στις 7 Ιουνίου 1907 και σπούδασε στο Ελληνικό Ωδείο με τον Κίμωνα Τριανταφύλλου. Είχε σπάνια φωνή λυρικοδραματικής υψιφώνου.
Εμφανίστηκε για πρώτη φορά, μαθήτρια ακόμα, στη Μποέμ (Μιμή) με το Ελληνικό Μελόδραμα του Διονυσίου Λαυράγκα.
Το 1930 τραγούδησε Μαντάμ Μπατερφλάι στην Τρίπολη με θίασο του Ελληνικού Μελοδράματος. Αργότερα τραγούδησε δίπλα στους διάσημους Νίνο Πικαλούγκα, Τίτο Ρούφο, τον Οδυσσέα Λάππα, Νίκο Μοσχονά και Γιάννη Αγγελόπουλο.
Στις 24 Φεβρουαρίου του 1934 κατά την περιοδεία του Εθνικού Μελοδραματικού Ομίλου στην Κέρκυρα, πρωταγωνίστησε στην πρεμιέρα της όπερας Ο Λυτρωτής του Δ. Λαυράγκα.
Το 1938 πήγε στην Ιταλία για ανώτερες σπουδές, με υποτροφία του Δήμου Αθηναίων.
Έως το 1940 εμφανίσθηκε, μεταξύ άλλων, στην Όπερα Ρεάλε της Ρώμης μαζί με τον Μπενιαμίνο Τζίλι και διευθυντή ορχήστρας τον Τούλιο Σεραφίν και στο Θέατρο Βέρντι της Πάδοβα με τον Τζοβάννι Μαλιπιέρο.
Από το 1940 ως το 1948 ήταν πρωταγωνιστικό στέλεχος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, ενώ παράλληλα συνεργάσθηκε με τη Χορωδία Αθηνών και την Κρατική Ορχήστρα, υπό την διεύθυνση του Φιλοκτήτη Οικονομίδη.
Το 1948 πήγε και πάλι στο εξωτερικό. Τραγούδησε υπό την μπαγκέτα μεγάλων μαέστρων, όπως του Βίλχελμ Φουρτβένγκλερ, του Σέργιου Κουσσεβίτσκι, του Καρλ Σούριχτ, του Χέρμαν Σέρχεν και του Γιόζεφ Κριπς.
Με την επιστροφή της στην Ελλάδα το 1954, επανήλθε στην Εθνική Λυρική Σκηνή, συνεχίζοντας την καριέρα της έως το 1959. Από το 1965 δίδαξε μονωδία στο Ωδείο Αθηνών.
Είχε παντρευτεί τον μαέστρο Λυσίμαχο Ανδριτσόπουλο, εξ ου και το καλλιτεχνικό επίθετο Ανδρύ. Ακολούθησαν δύο ακόμα γάμοι.
Η Μιρέιγ Φλερύ πέθανε στην Αθήνα στις 22 Αυγούστου του 1996.
Ηχογραφήσεις της με άριες από όπερες και ελληνικά και ξένα τραγούδια σώζονται στα Αρχεία της Ελληνικής Ραδιοφωνίας.
Βασίλης Πολυδούρης, ήταν Ελληνοαμερικανός συνθέτης κινηματογραφικής μουσικής
Βασίλης Πολυδούρης
Ο Βασίλης Πολυδούρηςήταν Ελληνοαμερικανός συνθέτης κινηματογραφικής μουσικής. (21 Αυγούστου, 1945 - 8 Νοεμβρίου, 2006)
Βιογραφία
Ο Βασίλης Πολυδούρης γεννήθηκε στο Κάνσας Σίτι του Μισούρι από γονείς με καταγωγή από τη Μεσσηνία. Οι μουσικές επιρροές του πηγάζουν από δύο κυρίως συνιστώσες, η πρώτη είναι ο συνθέτης Μίκλος Ρόζα και η δεύτερη οι Ελληνορθόδοξες καταβολές του.
Ο Πολυδούρης μεγάλωσε κοντά στην εκκλησία και συνήθιζε να παρακολουθεί τις λειτουργίες μαγεμένος από τη μελωδία της χορωδίας.
Σε ηλικία 7 ετών άρχισε μαθήματα πιάνου και μερικά χρόνια αργότερα γράφτηκε στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καλιφόρνια για να σπουδάσει κινηματογράφο και μουσική.
Πολλές από τις ταινίες μικρού μήκους στις οποίες συνέδραμε βρίσκονται ακόμα στα αρχεία του πανεπιστημίου. Στο πανεπιστήμιο γνώρισε επίσης τους σκηνοθέτες Τζον Μίλιους και Ράνταλ Κλάιζερ με τους οποίους μετέπειτα συνεργάστηκε. Το 1985 έγραψε τη μουσική για την ταινία Flesh & Blood του Πολ Βερχόφεν, εγκαινιάζοντας έτσι ακόμα μια μακροχρόνια επαγγελματική συνεργασία.
Ο Πολυδούρης έγινε διάσημος χάρη στο δυναμικό, επικό στυλ των ορχηστρικών συνθέσεων του, καθώς και για τα περίπλοκα θεματικά μοτίβα του.
Έμεινε στη μνήμη των σινεφίλ για τα μουσικά θέματα που έγραψε για τις ταινίες Η Γαλάζια Λίμνη (1980), Κόναν ο Βάρβαρος (1982), Κόναν ο Εξολοθρευτής (1984), Red Dawn (1984), RoboCop (1987), Το Κυνήγι του Κόκκινου Οκτώβρη (1990), Ελευθερώστε τον Γουίλι (1993), Στρατιώτες του Σύμπαντος και Στον Έρωτα του Παιχνιδιού (1999).
Η μουσική που έγραψε για την ταινία Κόναν ο Βάρβαρος θεωρείται από πολλούς ένα από τα πιο εξαιρετικά δείγματα κινηματογραφικής μουσικής.
Ο Πολυδούρης παντρεύτηκε με τη γυναίκα του Bobbie το 1969 και απέκτησαν δύο κόρες, τη Zoë και την Alexis.
Η Zoë είναι ηθοποιός και συνθέτης και έχει περιστασιακά συνεργαστεί με τον πατέρα της στη σύνθεση μουσικής για ταινίες.
Τα τελευταία 4 χρόνια της ζωής του τα πέρασε στην πολιτεία της Ουάσιγκτον.
Στις 8 Νοεμβρίου του 2006 πέθανε στο Λος Άντζελες από επιπλοκές που του προκάλεσε ο καρκίνος.
Φιλμογραφία
Ταινίες
Extreme Close-Up (1973)
Tintorera (1977)
Big Wednesday (1978)
The House of God (1980)
The Blue Lagoon (1980)
Summer Lovers (1982)
Conan the Barbarian (1982)
Red Dawn (1984)
Protocol (1984)
Conan the Destroyer (1984)
Making the Grade (1984)
Flesh & Blood (1985)
Iron Eagle (1986)
Cherry 2000 (1987)
No Man's Land (1987)
RoboCop (1987)
Split Decisions (1988)
Spellbinder (1988)
Farewell to the King (1989)
Wired (1989)
Quigley Down Under (1990)
The Hunt for Red October (1990)
Flight of the Intruder (1991)
White Fang (1991)
Return to the Blue Lagoon (1991)
Harley Davidson and the Marlboro Man (1991)
Wind (1992)
Robocop 3 (1993)
Hot Shots! Part Deux (1993)
Free Willy (1993)
On Deadly Ground (1994)
Serial Mom (1994)
Lassie (1994)
The Jungle Book (1994)
Free Willy 2 (1995)
Under Siege 2 (1995)
It's My Party (1996)
Celtic Pride (1996)
Amanda (1996)
The War at Home (1996)
Switchback (1997)
Breakdown (1997)
Starship Troopers (1997)
Les Misérables (1998)
Kimberly (1999)
For Love of the Game (1999)
Mickey Blue Eyes (1999)
Cecil B. DeMented (2000)
Crocodile Dundee in Los Angeles (2001)
The Touch (2002)
The Legend of Butch and Sundance (2003)
Μίνι σειρές
Amerika (14ωρη μίνι σειρά) (1987)
Lonesome Dove (8ωρη μίνι σειρά) (1989) (Βραβείο Έμι καλύτερης μουσικής)
Zoya (4ωρη μίνι σειρά) (κεντρικό θέμα) (1995)
Τηλεόραση
Congratulations, It's a Boy (1971)
Three for the Road (1974)
Hollywood 90028 (1979)
Dolphin (1979)
A Whale for the Killing (1981)
Fire on the Mountain (1981)
Amazons (1984)
Single Women, Single Bars (1984)
Alfred Hitchcock Presents (πιλότος) (1985)
Misfits of Science (πιλότος) (1986)
The New Twilight Zone (1986)
Prison for Children (1987)
Island Sons (πιλότος) (1987)
Intrigue (πιλότος) (1988)
L.A. Takedown (πιλότος) (1989)
Nasty Boys (πιλότος) (1989)
Life & Times of Ned Blessing (πιλότος) (1991)
If These Walls Could Talk II (2000)
Love and Treason (2001)
Αδόλφος φον Μπάιερ, ήταν Γερμανός χημικός που τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Χημείας για τη μεγάλη του προσφορά στις χρωστικές ουσίες
Αδόλφος φον Μπάιερ
Ο Αδόλφος φον Μπάιερ, ήταν Γερμανός χημικός που τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Χημείας (1905) για τη μεγάλη του προσφορά στις χρωστικές ουσίες. Επινόησε πολλές συνθέσεις όπως του ινδικού (το κοινώς λεγόμενο λουλάκι). (γερμ. πλήρες όνομα Johann Friedrich Wilhelm Adolf von Baeyer, 31 Οκτωβρίου 1835 - 20 Αυγούστου 1917)
Βιογραφικά στοιχεία
Ο Αδόλφος φον Μπάιερ γεννήθηκε στο Βερολίνο στις 31 Οκτωβρίου του 1835. Ήταν γιος του Ιωάννη - Ιακώβου φον Μπάιερ και της Ευγενίας, Εβραίας που όμως είχε ασπαστεί τον Χριστιανισμό.
Ολοκληρώνοντας τις γυμνασιακές του σπουδές φοίτησε στο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου, μαθηματικά και φυσική και στη συνέχεια χημεία στο Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης.
Παίρνοντας το διδακτορικό του το 1858 διορίστηκε καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Γάνδης και δύο χρόνια αργότερα ανέλαβε λέκτορας στην Ακαδημία Εμπορίου του Βερολίνου.
Το 1871 ανέλαβε καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου και τέσσερα χρόνια μετά καθηγητής χημείας στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου.
Οι έρευνές του στράφηκαν κυρίως στην οργανική χημεία. Σημαντικότερα επιτεύγματά του ήταν η σύνθεση της βαφής ινδικού, του λουλακιού, οι βαφές φθαλεΐνης, άλατα οξωνίου, νιτρώδεις ενώσεις (το 1869), παράγωγα του ουρικού οξέος καθώς και του βαρβιτουρικού οξέος.
Το 1871 ανακάλυψε την σύνθεση φαινολοφθαλεΐνης από συμπύκνωση του φθαλικού ανυδρίτη με δύο ισοδύναμα της φαινόλης υπό όξινες συνθήκες (εξ ου και το όνομα). Την ίδια χρονιά ήταν ο πρώτος που παρήγαγε συνθετικά την φθορεσκεΐνη, μια φθορίζουσα χρωστική.
Το δε επόμενο έτος, το 1872, πειραματίστηκε με φαινόλη και φορμαλδεΰδη και αργότερα στην ανακάλυψη του βακελίτη.
Το 1881 η Βασιλική Εταιρεία του Λονδίνου απένειμε στον Μπάιερ το μετάλλιο Νταίηβυ για το έργο του με το λουλάκι. Τρία χρόνια αργότερα εξελέγη επίτιμο μέλος της Αμερικανικής Ακαδημίας Τεχνών και Επιστημών.
Τέλος το 1905 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ στη Χημεία, "σε αναγνώριση των υπηρεσιών του στην πρόοδο της οργανικής χημείας και της χημικής βιομηχανίας, δια των εργασιών του σε οργανικές βαφές και υδροαρωματικές ενώσεις ".
Γεννήθηκε με το όνομα Johann Friedrich Wilhelm Adolf Baeyer, αλλά κατά το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του, ήταν γνωστός απλά ως "Adolf Baeyer." Στα πεντηκοστά του γενέθλια του συνέχισε με τον κληρονομικό αριστοκρατικό τίτλο, αλλάζοντας το όνομά του σε "Adolf von Baeyer."
Ο Αδόλφος φον Μπάιερ πέθανε στις 20 Αυγούστου του 1917, σε ηλικία 72 ετών. Για κάποιο διάστημα υπήρξε καθηγητής του Ότο Χαν.
Ευάγγελος Σπανδάγος είναι Έλληνας μαθηματικός και συγγραφέας, απόφοιτος του Μαθηματικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Αθηνών
Ευάγγελος Σπανδάγος
Ο Ευάγγελος Σπανδάγος είναι Έλληνας μαθηματικός και συγγραφέας, απόφοιτος του Μαθηματικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Ο Ευάγγελος Σπανδάγος γεννήθηκε στο Ρέθυμνο στις 21 Αυγούστου 1940 και είναι γιος του Κωνσταντίνου Σπανδάγου (ιδρυτή του πρώτου ερασιτεχνικού ραδιοφωνικού σταθμού στην Κρήτη).
Υπηρέτησε επί 28 χρόνια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.
Τα τελευταία χρόνια υπηρετούσε στο Πειραματικό Σχολείο του Πανεπιστημίου Αθηνών. Είναι ιδρυτής του φυσικομαθηματικού βιβλιοπωλείου και εκδοτικού οίκου - εκδόσεις «Αίθρα», το οποίο τώρα διευθύνει η θυγατέρα του, μαθηματικός-συγγραφέας Ρούλα Σπανδάγου.
Ο Ευάγγελος Σπανδάγος είναι συγγραφέας εκατόν πενήντα (150) βιβλίων, μαθηματικών, λογοτεχνικών και ιστορικών. Επίσης, έχει δημοσιεύσει πολλά άρθρα σε εφημερίδες και περιοδικά που αναφέρονται στις θετικές επιστήμες (μαθηματικά, αστρονομία, φυσική, χημεία, ιατρική) στην Αρχαία Ελλάδα.
Από τον Μάιο του 2000 έως και σήμερα έχει καταστήσει προσιτή στο νεοελληνικό κοινό την αρχαία ελληνική μαθηματική και αστρονομική γραμματεία, δεδομένου ότι έχει παρουσιάσει για πρώτη φορά στη νεότερη Ελλάδα 38 άγνωστα στο ευρύ κοινό έργα Αρχαίων Ελλήνων μαθηματικών, φυσικών και αστρονόμων, και συνεχίζει.
Οι αποκαταστάσεις των αρχαίων κειμένων, οι αποδόσεις στη νεοελληνική και ο δύσκολος σχολιασμός είναι δικό του έργο. Παράλληλα, πραγματοποιεί έρευνες σε βιβλιοθήκες αραβικών χωρών για τον εντοπισμό χαμένων έργων Αρχαίων Ελλήνων μαθηματικών και αστρονόμων, που, όμως, έχουν σωθεί σε αραβικούς κώδικες.
Από το 1980 έως σήμερα έχει εκδώσει δύο ποιητικές συλλογές με τίτλους «Ουσιώδεις Ασυνέχειες» και «Απροσδιόριστες μορφές με αόριστες ολοκληρώσεις», καθώς και πέντε συλλογές διηγημάτων με τίτλους «Αντίστροφες απεικονίσεις», «Ματωμένα θεωρήματα», «Απροσδιόριστες προσεγγίσεις», «Υπό ευρεία έννοια» και «Αποκλίνουσες ακολουθίες».
Τιμητικές διακρίσεις
Πολυάριθμες είναι οι διακρίσεις και βραβεύσεις του Ευάγγελου Σπανδάγου. Αναλυτικότερα:
• Τον Ιούνιο του 1997 βραβεύθηκε στο Παρίσι από τον Παγκόσμιο Όμιλο για τη Μελέτη των Αρχαίων Πολιτισμών, για τις εργασίες του τις σχετικές με τα χαμένα έργα των Αρχαίων Ελλήνων θετικών επιστημόνων. Ειδικότερα, βραβεύθηκε για την ανακάλυψη στην Πανεπιστημιακή βιβλιοθήκη της πόλης Πάτνα των Ινδιών του χαμένου έργου του Διογένους του Απολλωνιάτου «Μετεωρολογία» (5ος αι. π.Χ.).
• Τον Δεκέμβριο του 2000 βραβεύθηκε από την Ακαδημία Αθηνών για το βιβλίο του «Η ζωή και το έργο του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή».
• Τον Απρίλιο του 2002 η γενέτειρά του, το Ρέθυμνο, τον τίμησε για το πλούσιο και πολυσχιδές συγγραφικό του έργο και την όλη συμβολή του στη διάδοση της αρχαίας ελληνικής Επιστήμης. Τον Αύγουστο του 2002 ο Δήμος Δεσφίνας (Ιτέας) του απένειμε το χρυσό έμβλημα της πόλεως.
• Τον Δεκέμβριο του 2004 βραβεύθηκε από την Εταιρεία Ελλήνων Φιλολόγων.
• Τον Ιούνιο του 2005 βραβεύθηκε από τον Δήμο Χαλανδρίου.
• Τον Νοέμβριο του 2005 βραβεύθηκε από το Πειραματικό Σχολείο του Πανεπιστημίου Αθηνών.
• Τον Αύγουστο του 2007 βραβεύθηκε για δεύτερη φορά από τον Δήμο Ρεθύμνης. Τον Οκτώβριο του 2007 του απονεμήθηκε η ανώτατη τιμητική Λαϊονική διάκριση (Melvin Jones Fellowship).
• Τον Δεκέμβριο του 2007 βραβεύθηκε για δεύτερη φορά από την Ακαδημία Αθηνών για τις εργασίες του τις σχετικές με τις θετικές επιστήμες στην Αρχαία Ελλάδα.
• Τον Ιανουάριο του 2008 βραβεύθηκε από τον Σύνδεσμο Κρητών Επιστημόνων.
• Τον Ιανουάριο του 2009 πήρε το πρώτο βραβείο του Πανελλήνιου Διαγωνισμού Διηγήματος από την Ένωση Ελλήνων Λογοτεχνών. • Τον Αύγουστο του 2009 βραβεύθηκε από την κοινότητα της Αρχαίας Ελεύθερνας του Νομού Ρεθύμνης.
• Τον Οκτώβριο του 2009 βραβεύθηκε από την Ένωση Ελλήνων Φυσικών.
• Τον Νοέμβριο του 2009 βραβεύθηκε από την Εταιρεία Αστρονομίας και Διαστήματος.
• Τον Δεκέμβριο του 2009 πήρε το πρώτο βραβείο του Πανελλήνιου Διαγωνισμού Ποίησης από την Ένωση Ελλήνων Λογοτεχνών.
• Τον Ιανουάριο του 2010 του απονεμήθηκε το Χρυσό Μετάλλιο Πνευματικής Αξίας Α΄ Τάξεως από την Ένωση Ελλήνων Λογοτεχνών. • Τον Απρίλιο του 2010 βραβεύθηκε από τον Δήμο Νέας Βύσσας του Νομού Έβρου.
• Τον Απρίλιο του 2011 ο ιστορικός Φιλολογικός Σύλλογος «Παρνασσός» του απένειμε την ανώτατη τιμητική διάκριση του Συλλόγου, το χρυσό μετάλλιο του «Ηνιόχου των Δελφών», και τον ανεκήρυξε επίτιμο μέλος του.
• Την 1η Νοεμβρίου 2011 βραβεύθηκε από τον δήμαρχο και το δημοτικό συμβούλιο του Δήμου Αμαρουσίου, στον οποίο διαμένει (αν και δημότης Αθηναίων).
• Στις 2 Φεβρουαρίου 2013 βραβεύθηκε από τον σύλλογο αποφοίτων του Πειραματικού Σχολείου Πανεπιστημίου Αθηνών.
• Τον Ιούλιο του 2014 βραβεύθηκε από την Παγκρήτιο Ένωση για τη συμβολή του στην προβολή του Ρεθύμνιου φυσικού φιλοσόφου Διογένους του Απολλωνιάτου.
Τον Νοέμβριο του 2014 από τον Ελληνικό Πολιτιστικό Όμιλο Κυπρίων Ελλάδος (ΕΠΟΚ).
Εκπομπές
Από το 1998 ο Ευάγγελος Σπανδάγος παρουσιάζει ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές εκπομπές με θέμα τις θετικές επιστήμες στην Αρχαία Ελλάδα, αρχίζοντας από τον ιδιωτικό ραδιοσταθμό της Αττικής «Ηρόδοτο». Από το 2000 έχει μόνιμη εβδομαδιαία εκπομπή (Κυριακή και τώρα Πέμπτη βράδυ στις 19:00) στον τηλεοπτικό σταθμό «HIGH TV» της Αττικής. Η εκπομπή του, η οποία έχει τίτλο «Ὅπερ ἔδει ποιῆσαι», αναφέρεται στις θετικές επιστήμες και όχι μόνο ...
Ο Σπανδάγος είναι γενικός γραμματέας του «Παγκοσμίου Ομίλου για την Προβολή των Αρχαίων Ελληνικών Μαθηματικών», τακτικό μέλος της Ένωσης Ελλήνων Λογοτεχνών και της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών, τακτικό μέλος της Ένωσης Πολιτιστικών Συντακτών Αθηνών, επίτιμο μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Φιλολόγων, επίτιμο μέλος του Φιλολογικού Συλλόγου «Παρνασσός», Πρόεδρος του Ομίλου Φίλων του Μουσείου Φυσικών Επιστημών και Τεχνολογίας, και μέλος του Συλλόγου «Ελληνική Γλωσσική Κληρονομιά».
Λέων Τρότσκι ο μπολσεβίκος επαναστάτης ο θεωρητικός του μαρξισμού που αντιτάχθηκε στον σταλινισμό και τον μαοϊσμό
Λέων Τρότσκι
ο μπολσεβίκος επαναστάτης
ο θεωρητικός του μαρξισμού που αντιτάχθηκε στον σταλινισμό και τον μαοϊσμό
O Λεφ Νταβίντοβιτς Μπρονστέιν ή Λέων Τρότσκι, ήταν Μπολσεβίκος επαναστάτης και θεωρητικός του Μαρξισμού. (7 Νοεμβρίου 1879 - 21 Αυγούστου 1940)
Ήταν πολιτικός του οποίου λαμβανόταν σοβαρά η άποψη στα πρώτα χρόνια της Σοβιετικής Ένωσης και γι' αυτό το λόγο διετέλεσε Κομισσάριος (υπουργός) Εξωτερικών αμέσως μετά την επανάσταση και στη συνέχεια, στα χρόνια της Αντεπανάστασης, ίδρυσε τον Κόκκινο Στρατό και επιτέλεσε Κομισσάριος Πολέμου.
Μετά το θάνατο του Βλαντίμιρ Λένιν διαγράφηκε από το Κομμουνιστικό Κόμμα, λόγω της ισχυρής διαφωνίας του στην πολιτική που εφάρμοζε ο Ιωσήφ Στάλιν.
Για τον ίδιο λόγο, εξορίστηκε από την Σοβιετική Ένωση και τελικά δολοφονήθηκε στο Μεξικό από τον Ισπανό πράκτορα των Σοβιετικών, Ραμόν Μερκαντέρ. Οι ιδέες του Τρότσκι αποτελούν την βάση του Τροτσκισμού, αριστερού ρεύματος το οποίο αντιτίθεται στον Σταλινισμό και τον Μαοισμό.
Ήδη από παιδί καταπιάστηκε με τους αγώνες του εργατικού κινήματος, πολύ πριν έρθει σε επαφή με τον μαρξισμό, στον οποίο θα αφιέρωνε κατόπιν τη ζωή του.
Μια από τις ηγετικές μορφές της Οκτωβριανής Επανάστασης, ο Τρότσκι ήταν πράγματι το Νο 2 της Σοβιετικής Ένωσης, υπηρετώντας ως κομισάριος Εξωτερικών και κατόπιν οργανώνοντας τον περίφημο Κόκκινο Στρατό, πριν αναλάβει δράση φυσικά ο Στάλιν και κουτσουρέψει τόσο τη δική του πολιτική υπόσταση όσο και το μέλλον όλης της κομμουνιστικής χώρας.
Από κει κι έπειτα θα ξεκινούσε μια κολοσσιαία περιπέτεια για τον ίδιο, με τον Στάλιν να τον εξορίζει και να τον κυνηγά στην οικουμένη για να τον δολοφονήσει, πράγμα που θα πετύχαινε τελικά το 1940 στο Μεξικό.
Το σπουδαίο θεωρητικό έργο του μαρξιστή διανοουμένου δεν θα κηλιδωνόταν ωστόσο από τις μηχανορραφίες του Στάλιν, που θα τον εξόριζαν οριστικά από την ίδια την ιστορία της ρωσικής επανάστασης, με τις απόψεις του να απηχούν πάντα την ίδια τη βάση κάθε αγώνα του: το δίκιο του εργάτη...
Πρώτα χρόνια
Ο Λέων Τρότσκι γεννιέται ως Λεφ Νταβίντοβιτς Μπρόνσταϊν στην Ουκρανία της τότε Ρωσικής Αυτοκρατορίας στις 7 Δεκεμβρίου 1879. Ήταν το πέμπτο παιδί μιας σχετικά εύπορης αγροτικής οικογένειας εβραϊκής καταγωγής, με τον μικρό Λεφ να στέλνεται από τον πατέρα του στην Οδησσό, σε ηλικία 8 ετών, για να λάβει την απαραίτητη σχολική μόρφωση.
Ο Λεφ δείχνει την επαναστατική του φύση από μικρός, οργανώνοντας στο σχολείο παράσταση διαμαρτυρίας εναντίον καθηγητή(!), με την αντισυμβατική του δράση να συνεχίζεται και στο Νικολάγιεφ το 1896, όπου μετακινήθηκε για την τελευταία σχολική χρονιά.
Ως μαθητής ήταν ιδιαίτερα καλός, αν και σύντομα θα καταπιανόταν ενεργά με την πολιτική, με τον μαρξισμό τελικά να τον κερδίζει ολοκληρωτικά. Το 1897 ο Μπρόνσταϊν, φοιτώντας στη μαθηματική σχολή, συμβάλει στη δημιουργία της εργατικής ένωσης των Ρώσων του Νότου, γράφοντας και τυπώνοντας μπροσούρες και προκηρύξεις, τις οποίες μοιράζει σε βιομηχανικούς εργάτες και φοιτητές, καθώς το δίκιο του απλού εργάτη γίνεται πλέον για τον ίδιο σκοπός ζωής.
Το 1898 είναι ένας από τα 200 μέλη της ένωσης που θα συλληφθούν και θα περάσει τα επόμενα δύο χρόνια στη φυλακή περιμένοντας να δικαστεί: η ετυμηγορία τον βρίσκει ένοχο και εξορίζεται στο Ιρκούτσκ της Σιβηρίας για τα επόμενα τέσσερα χρόνια. Όντας βέβαια στη φυλακή, γνωρίζει και παντρεύεται τη συναγωνίστρια και επίσης καταδικασμένη σε εξορία Αλεξάνδρα Σοκολόφσκαγια, η οποία στα χρόνια της εξορίας θα του χαρίσει δύο κόρες.
Την εποχή που περίμενε στη φυλακή τη δίκη του, ιδρύεται το Ρωσικό Εργατικό Σοσιαλιστικό Δημοκρατικό Κόμμα (1898), με τον Μπρόνσταϊν να γίνεται αυτομάτως μέλος. Το 1902, όντας εξόριστος στη Σιβηρία ήδη δύο χρόνια, ο Μπρόνσταϊν εγκαταλείπει τη γυναίκα και τις κόρες του και αποδρά: με πλαστά χαρτιά, αλλάζει το όνομά του σε Λέων Τρότσκι και καταφέρνει να φτάσει στο Λονδίνο, όπου γνωρίζει τον Βλαντιμίρ Λένιν και γίνεται μέλος του Σοσιαλιστικού Δημοκρατικού Κόμματος.
Το 1903, ο Τρότσκι παντρεύεται τη δεύτερη γυναίκα του, Νατάλια Σέντοβα, με το ζευγάρι να αποκτά σύντομα δύο γιους.
Ο ίδιος διατηρεί αρμονικές σχέσεις με την πρώτη του σύζυγο, μέχρι την εξαφάνιση της Αλεξάνδρας το 1935, πιθανότατα λόγω των σοβιετικών εκκαθαρίσεων...
Προσωρινή κυβέρνηση και σοβιετική ηγεσία
Στα πρώτα αυτά χρόνια του Σοσιαλιστικού Δημοκρατικού Κόμματος (1903-1904), δεν υπήρχε συναίνεση για τη στρατηγική και τη δράση του, με τον Λένιν να κρατά τη μία πτέρυγα (την πιο σκληροπυρηνική, τους Μπολσεβίκους) και τον Τζούλιους Μαρτόφ να θέλει τη δράση του κόμματος σαφώς δημοκρατικότερη (τους Μενσεβίκους).
Σύντομα τα μέλη του κόμματος θα συσπειρώνονταν γύρω από τους δύο αυτούς πόλους, με τον Τρότσκι να λειτουργεί πυροσβεστικά και να προσπαθεί να συμφιλιώσει τις δύο πτέρυγες, καταλήγοντας σχεδόν πάντα σε παροιμιώδεις καυγάδες.
Οι περισσότεροι σοσιαλιστές συσπειρώθηκαν γύρω από τον Λένιν, περιλαμβανομένου του φιλόδοξου Ιωσήφ Στάλιν, με την ουδετερότητα του Τρότσκι να θεωρείται από πολλούς ύποπτη. Ο ίδιος κράτησε πάντως μη ενεργή στάση στα πρώτα αυτά χρόνια, αναπτύσσοντας παράλληλα την περίφημη θεωρία του της διαρκούς επανάστασης.
Την Κυριακή, 9 Ιανουαρίου 1905, η άοπλη διαδήλωση κατά της τσαρικής καταπίεσης στα Χειμερινά Ανάκτορα θα συναντήσει τη βίαιη αντίδραση του αυτοκρατορικών δυνάμεων, καταλήγοντας στον θάνατο 1.000 διαδηλωτών. Μετά τα γεγονότα της «Ματωμένης Κυριακής», ο Τρότσκι επιστρέφει εσπευσμένα -αν και μυστικά- στην Πετρούπολη για να υποστηρίξει τον λαϊκό αναβρασμό. Μέχρι τα τέλη του 1905 ήταν πια ηγέτης του κινήματος, αυξάνοντας την κυκλοφορία της σοσιαλιστικής «Ρωσικής Εφημερίδας» στα 500.000 φύλλα και παίρνοντας μέρος στο πρώτο σοβιέτ, την εκλεγμένη πολυκομματική επαναστατική επιτροπή δηλαδή, της οποίας έγινε αμέσως αντιπρόεδρος και λίγο αργότερα πρόεδρος, παρά την αντίθεση των Μπολσεβίκων.
Τον Δεκέμβριο ωστόσο το κίνημα καταπατήθηκε από τις τσαρικές δυνάμεις και οι εκπρόσωποι του σοβιέτ συνελήφθησαν, με τον Τρότσκι να στέλνεται για άλλη μια φορά στην εξορία. Στη δίκη του ωστόσο την επόμενη χρονιά, το 1906, ο ίδιος θα δώσει μια από τις πιο παθιασμένες του ομιλίες, επιβεβαιώνοντας τις φήμες που τον ήθελαν δεινό ρήτορα και αυξάνοντας την επιρροή του εντός της επαναστατικής επιτροπής. Παρόλα αυτά, καταδικάστηκε για υποκίνηση σε ένοπλο αγώνα και στάλθηκε για άλλη μια φορά στη Σιβηρία (Ιανουάριος 1907), κατάφερε ωστόσο να αποδράσει από το τρένο που τον μετέφερε στην παγωμένη στέπα και βρήκε τον δρόμο του για το Λονδίνο.
Ο Τρότσκι θα περάσει τα επόμενα 10 χρόνια στην Ευρώπη και συγκεκριμένα στη Βιέννη, τη Ζυρίχη, το Παρίσι, ενώ θα περάσει και στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού (Νέα Υόρκη), δουλεύοντας πυρετωδώς για την επανάσταση, μέσω εφημερίδων που κυκλοφορούσε και τις περνούσε λαθραία στη Ρωσία και παρεμβαίνοντας φυσικά στα τεκταινόμενα των σοσιαλιστικών κομμάτων στις χώρες όπου περνούσε.
Όταν μάλιστα ξέσπασε ο Α' Παγκόσμιος, ο Τρότσκι θα υποστηρίξει την αντιπολεμική ρητορεία, γεγονός που θα τον φέρει σε άλλη μια ρήξη με τους ηγέτες των Μπολσεβίκων και των Μενσεβίκων, την ίδια ώρα που θα κάνει τη Γαλλία να τον απελάσει από τα εδάφη της. Κι όταν η Ισπανία δεν του χορήγησε άσυλο, ο Τρότσκι δεν είχε άλλη επιλογή από το να καταφύγει στις ΗΠΑ.
Ο Τρότσκι διέμενε λοιπόν στη Νέα Υόρκη όταν ξέσπασε η περίφημη επανάσταση του 1917 που θα ανέτρεπε από την εξουσία τον τσάρο Νικόλαο Β'. Τον Μάιο της ίδιας χρονιάς, ο Τρότσκι επιστρέφει στη Ρωσία και ρίχνεται στη μάχη της επανάστασης, συλλαμβάνεται ωστόσο τον Αύγουστο: μέσα στη φυλακή ασπάζεται τελικά τον μπολσεβικισμό και απελευθερώνεται 40 ημέρες αργότερα. Μέχρι το τέλος του 1917, ήταν το αδιαμφισβήτητο Νο 2 των Μπολσεβίκων, κάτω φυσικά από τον Λένιν.
Κομισάριος Εξωτερικών και επικεφαλής του Κόκκινου Στρατού
Με τους Μπολσεβίκους στην εξουσία και τον Βλαντιμίρ Λένιν πρόεδρο, ο Λέων Τρότσκι υπηρετεί ως κομισάριος (υπουργός) Εξωτερικών, με πρώτο στόχο την ειρήνη με τους Γερμανούς. Οι διαπραγματεύσεις του Μπρεστ-Λιτόφσκ ξεκινούν πράγματι τον Ιανουάριο του 1918, με την ειρηνευτική προσπάθεια να είναι πρωταρχικής σημασίας για τους Μπολσεβίκους ώστε να αφιερωθούν ολοκληρωτικά στην οικοδόμηση της κομμουνιστικής Ρωσίας. Ο Τρότσκι, που δεν ήθελε να συγκατατεθεί στις παράλογες εδαφικές αξιώσεις των Γερμανών και περίμενε την ήττα τους από τις δυνάμεις της Αντάντ, διαφωνεί με το κατεπείγον του Λένιν και παραιτείται από τη θέση του. Η ιδιαίτερα ταπεινωτική για τη Ρωσία Συνθήκη του Μπρεστ-Λιτόφσκ υπογράφεται τελικά τον Μάρτιο του 1918, όταν οι Μπολσεβίκοι κατάλαβαν ότι ο άτακτος Κόκκινος Στρατός δεν θα μπορούσε να αντιπαρατεθεί στο πεδίο της μάχης με την καλοκουρδισμένη πολεμική μηχανή των Γερμανών.
Βλέποντας τις αδυναμίες του ρωσικού στρατού, ο Λένιν παραγγέλνει την εσπευσμένη αναδιοργάνωση του στρατεύματος και διορίζει επικεφαλής τον καλύτερό του σύμβουλο, τον Λέων Τρότσκι, ο οποίος υπηρετεί πλέον ως κομισάριος Στρατιωτικών και Ναυτικών Υποθέσεων. Η πρώτη αποστολή του Κόκκινου Στρατού ήταν η εξουδετέρωση του Λευκού Στρατού, που αντιτασσόταν στην εξουσία των Μπολσεβίκων, με τις εχθροπραξίες να εγκαινιάζουν τον Ρωσικό Εμφύλιο: για τα επόμενα δύο χρόνια, ο Τρότσκι θα αποδεικνυόταν δαιμόνια στρατιωτική προσωπικότητα, καθώς αναδιοργάνωσε άρδην τη σύσταση του στρατού του και οδήγησε τις κόκκινες δυνάμεις των 3 εκατομμυρίων αντρών σε νίκη!
Για τον ίδιο βέβαια οι πολεμικές συγκρούσεις είχαν βαρύτατο κόστος, όχι μόνο γιατί αντιτασσόταν σθεναρά στον πόλεμο αλλά και γιατί έπρεπε να βρίσκεται συνέχεια στο μέτωπο, με τις ανάγκες να τον αναγκάζουν να βγαίνει πολλές φορές σε 16 διαφορετικά πολεμικά μέτωπα! Στα τέλη του 1920, οι Μπολσεβίκοι με τον Κόκκινο Στράτο βγήκαν από τον εμφύλιο νικητές, με τη σοβιετική κυβέρνηση να τους ανήκει πια ολοκληρωτικά.
Μετά την άνευ όρων παράδοση του Λευκού Στρατού, ο Τρότσκι εκλέχτηκε μέλος της κεντρικής επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος, όντας πλέον αναντίρρητα το Νο 2 της Σοβιετικής Ένωσης, πίσω από τον Λένιν.
Η σοβιετική κυβέρνηση, περνώντας από το πολεμικό κλίμα στις εσωτερικές μεταρρυθμίσεις, είδε τον Τρότσκι να υπερασπίζεται τα εργατικά σωματεία, πιστεύοντας ότι οι εργάτες δεν είχαν να φοβηθούν τίποτα από τη νέα ηγεσία.
Ο Λένιν θα κατηγορήσει ωστόσο τον Τρότσκι για προδοσία στα ιδεώδη του προλεταριάτου και σύντομα θα εγκαθιδρυθεί ένα βαθύ ρήγμα ανάμεσα στους δύο άντρες, με τον Ιωσήφ Στάλιν να επωφελείται από τη διαμάχη και να πλευρίζει τον Λένιν για να κερδίσει την εύνοιά του.
Τον Μάρτιο του 1921, ο Λένιν αντικαθιστά στα υψηλά κλιμάκια της κομμουνιστικής διακυβέρνησης όλους τους υποστηρικτές του Τρότσκι, με τον ίδιο να τίθεται σχεδόν στο περιθώριο της ηγεσίας. Μέχρι το 1922, η κακή κατάσταση της υγείας του Λένιν έδωσε τροφή σε σενάρια διαδοχής, με τον Τρότσκι να φαντάζει ως η ιδανική επιλογή, εξαιτίας τόσο της εκπληκτικής επίδοσής του ως στρατιωτικού ηγέτη όσο και της λαοφιλίας που απολάμβανε στη ρωσική κοινωνία.
Η κλίκα του Στάλιν ωστόσο μέσα στο Πολίτμπιρο (τη διοικούσα επιτροπή του Κομμουνιστικού κόμματος) και οι έριδες του Τρότσκι με τα μέλη του γραφείου θα τον απομόνωναν, με τον Λένιν να διαβλέπει έστω και όψιμα την ολοένα και αυξανόμενη επιρροή του Στάλιν και να κάνει ό,τι μπορεί για να την περιορίσει: από το 1922-1924, ο Λένιν υποστηρίζει τον Τρότσκι σε πολλές περιπτώσεις, το τρίτο εγκεφαλικό ωστόσο του ηγέτη της Σοβιετικής Ένωσης θα τον σιωπούσε, αφήνοντας τον Στάλιν ανενόχλητο να υφαρπάξει κάθε εξουσία του Τρότσκι. Κι όταν ο Λένιν πέθανε στις 21 Ιανουαρίου 1924, τίποτα δεν μπορούσε πια να σταματήσει τον Στάλιν.
Από το 1925-1928, ο Τρότσκι έχανε συνεχώς εξουσία και επιρροή μέσα στο Κομμουνιστικό Κόμμα, που φιλοξενούσε πλέον στις τάξεις του μόνο οπαδούς του Στάλιν, με τους υποστηρικτές του τελευταίου να υπονομεύουν τον ρόλο του Τρότσκι στην Οκτωβριανή Επανάσταση και να κηλιδώνουν το άψογο στρατιωτικό του μητρώο.
Τον Οκτώβριο του 1927, ο Τρότσκι εκδιώχθηκε τελικά από την κεντρική επιτροπή και εξορίστηκε τον επόμενο Ιανουάριο στο απομονωμένο Άλμα-Άτα του σημερινού Καζακστάν. Αυτό δεν ήταν φυσικά αρκετό για τον Στάλιν, ο οποίος τον Φεβρουάριο του 1929 εκδίωξε τον Τρότσκι οριστικά από την επικράτεια της Σοβιετικής Ένωσης, με τον πάλαι ποτέ ηγέτη των Μπολσεβίκων να περνά τα επόμενα 7 χρόνια σε Τουρκία, Γαλλία και Νορβηγία, πριν φτάσει τελικά στο Μεξικό.
Στη Δίκη της Μόσχας μάλιστα το 1936-1938, όπου καταδικάστηκαν για προδοσία ηγετικές μορφές της Ρωσικής Επανάστασης, ο Τρότσκι καταδικάστηκε (ερήμην) σε θάνατο ως ο κύριος συνωμότης σε μια υποτιθέμενη απόπειρα δολοφονίας του Στάλιν, που θα αποδεικνυόταν βεβαίως ψευδής! Οι υπόλοιποι «συνωμότες», όλοι τους προβεβλημένα μέλη της παλιάς φρουράς των Μπολσεβίκων, εκτελέστηκαν και ο Στάλιν ανέλαβε προσωπικά τον αγώνα για τη δολοφονία του Τρότσκι.
Ο Τρότσκι συνέχισε ωστόσο να γράφει και να κριτικάρει τόσο τη διακυβέρνηση της κομμουνιστικής Ρωσίας όσο και τον Στάλιν προσωπικά. Το 1937 θα τον βρει στο Μεξικό, όπου πήρε πολιτικό άσυλο από τον πρόεδρο της χώρας, ο οποίος τον δέχτηκε στα εδάφη του με τιμές...
Θάνατος και κληρονομιά
Ο Τρότσκι εγκαταστάθηκε στην Πόλη του Μεξικού στο περίφημο Γαλάζιο Σπίτι της ζωγράφου Φρίντα Κάλο, με την οποία διατήρησε και σύντομο ερωτικό ειδύλλιο. Όταν ωστόσο τσακώθηκε με τον σύζυγο της ζωγράφου, τον περίφημο μεξικανό ζωγράφο Ντιέγκο Ριβέρα, αναγκάστηκε να μετακομίσει μερικά τετράγωνα παρακάτω.
Στο Μεξικό συνέγραψε τα τελευταία του βιβλία, θέτοντας στο στόχαστρο της πένας του τον σταλινισμό, ισχυριζόμενος ότι κάτω από την εξουσία του Στάλιν η κομμουνιστική Ρωσία είχε μετατραπεί σε ένα «εκφυλισμένο εργατικό κράτος» που κυβερνιόταν από μια απολυταρχική γραφειοκρατία, η οποία θα έπρεπε να ανατραπεί μέσω μιας πολιτικής επανάστασης που θα εγκαθίδρυε μια πραγματική δημοκρατία του προλεταριάτου.
Στις αρχές του 1940, η υγεία του Τρότσκι έφθινε τάχιστα, με τον ίδιο να συντάσσει την πολιτική του διαθήκη τον Φεβρουάριο και να είναι ήδη έτοιμος για το μοιραίο. Στις 20 Αυγούστου 1940 ο θάνατος θα τον επισκεπτόταν πράγματι, αν και όχι με τον τρόπο που υπολόγιζε ο Τρότσκι: την ώρα που καθόταν στο γραφείο της οικίας του, ο Ραμόν Μερκάντερ, κρυφός πράκτορας της σοβιετικής μυστικής αστυνομίας, επιτέθηκε στον Τρότσκι με μια αξίνα, τραυματίζοντάς τον στο κεφάλι. Ήταν μάλιστα η δεύτερη απόπειρα κατά του πρώην σοβιετικού ηγέτη, αφού λίγο νωρίτερα (24 Μαΐου) ένοπλοι εντεταλμένοι του Στάλιν τον είχαν πυροβολήσει έξω από το σπίτι του ανεπιτυχώς.
Ο Τρότσκι μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο και πέθανε την επόμενη μέρα, σε ηλικία 60 ετών. Η Σοβιετική Ένωση αρνήθηκε οποιαδήποτε ευθύνη για τη δολοφονία και ο δράστης καταδικάστηκε σε κάθειρξη 20 ετών, όλοι ήξεραν ωστόσο την αλήθεια. Σύμφωνα με τον James Cannon, γενικό γραμματέα του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος των ΗΠΑ και στενού φίλου του Τρότσκι, τα τελευταία λόγια του ηγέτη στο νοσοκομείο ήταν: «Δεν θα επιβιώσω από αυτή την επίθεση. Ο Στάλιν κατάφερε τελικά να ολοκληρώσει το έργο που αποπειράθηκε ανεπιτυχώς και πρωτύτερα»...
Για δεκαετίες ολόκληρες, ο Λέων Τρότσκι ήταν απαξιωμένος στη Σοβιετική Ένωση, με τις μηχανορραφίες του Στάλιν να έχουν υπονομεύσει τα κατορθώματά του και να έχουν αλλάξει την ίδια την ιστορία του κομμουνιστικού κινήματος! Μια δεκαετία ωστόσο μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, το 2001, η φήμη του Τρότσκι αποκαταστάθηκε επισήμως από τη ρωσική κυβέρνηση.
Η κληρονομιά του Τρότσκι ως ο διαπρεπέστερος διανοητής της κόκκινης επανάστασης ανήλθε προοδευτικά στη θέση που της άξιζε. Ο ίδιος ήταν ο ακούραστος εργάτης του αγώνα, ο δεινός ρήτορας και ο συνεπής θεωρητικός, που έκανε πράξη τα λεγόμενά του όταν του δόθηκε η ευκαιρία να κυβερνήσει και παραιτήθηκε αμέσως από κάθε θέση εξουσίας όταν δεν μπορούσε να ολοκληρώσει τις μεταρρυθμίσεις του. Δεν είναι λίγοι οι ιστορικοί που εκτιμούν ότι η τύχη της Οκτωβριανής Επανάστασης θα ήταν τελείως διαφορετική αν ο Τρότσκι δεν είχε υποταχθεί στον Λένιν ή αν, αντιθέτως, τον διαδεχόταν αυτός στο τιμόνι της Σοβιετικής Ένωσης...
Περισσότερα Άρθρα...
- Μιχάλης Μενιδιάτης, Έλληνας τραγουδιστής και επιχειρηματίας στον χώρο της ψυχαγωγίας
- Ντίνος Δημόπουλος, ήταν Έλληνας ηθοποιός, σκηνοθέτης του θεάτρου και του κινηματογράφου, θεατρικός συγγραφέας και λογοτέχνης
- Κατιάνα Μπαλανίκα, είναι Ελληνίδα ηθοποιός σε θέατρο, κινηματογράφο και πολλές παρουσίες στην τηλεόραση και τραγουδίστρια
- Σπυρίδων Μακρής, ήταν Έλληνας ιατρός, ο πρώτος στην ιστορία καθηγητής της αναισθησιολογίας στην Ελλάδα