DIASKEDASI.INFO

Λέλα Καραγιάννη

Η Λέλα (Ελένη) Καραγιάννη (24 Ιουνίου 1898 - 8 Σεπτεμβρίου 1944) ήταν Ελληνίδα αντιστασιακός, αρχηγός της κατασκοπευτικής οργάνωσης Μπουμπουλίνας. Πιάστηκε από την Ειδική Ασφάλεια και εκτελέστηκε από τους Γερμανούς κατακτητές λίγο πριν την Απελευθέρωση της Ελλάδας.

Νεανικά χρόνια και προσωπική ζωή
Γεννήθηκε το 1898 στο χωριό Λίμνη της Εύβοιας και ήταν κόρη του Αθανασίου Μηνόπουλου και της Σοφίας Μπούμπουλη. Ο πατέρας της γεννήθηκε στο Πήλι της βόρειας Εύβοιας, ενώ η μητέρα της εικάζεται πως καταγόταν από τις Σπέτσες. Η ίδια έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της στην Αθήνα όπου γνώρισε και παντρεύτηκε τον Σμυρνιό φαρμακοποιό Γεώργιο Καραγιάννη, με τον οποίο απέκτησε επτά παιδιά.

Οργάνωση «Μπουμπουλίνα»
Κατά την κατοχή, έγινε μέλος της αντίστασης, μετατρέποντας το σπίτι της σε αρχηγείο της οργάνωσης «Μπουμπουλίνα». Την οργάνωση δημιούργησε και χρηματοδότησε η ίδια, το 1941.

Τον Οκτώβρη του 1941 συνελήφθη και μετά από 7 μήνες απελευθερώθηκε. Στόχος της οργάνωσης ήταν η φυγάδευση Βρετανών στρατιωτών (είχε οργανώσει δίκτυο 150 στρατιωτών) στο Κάιρο αλλά και δολιοφθορές κατά του εχθρού. Η οργάνωση διώχθηκε ανηλεώς από την Διεύθυνση Ειδικής Ασφαλείας του Κράτους κάτι που στοίχισε την μεταπολεμική δικαστική καταδίκη των μελών της Ειδικής Ασφάλειας.

Η Καραγιάννη δημιούργησε και δίκτυο κατασκοπείας το οποίο μεταξύ άλλων συγκέντρωσε πληροφορίες για την κίνηση των γερμανικών πλοίων, υπέκλεψε σχεδιαγράμματα αεροδρομίων, διοχέτευσε πληροφορίες για Έλληνες συνεργάτες των αρχών κατοχής.

Σύλληψη
Τον καλοκαίρι του 1944, η Λέλα Καραγιάννη είχε γίνει και συνεργάτης του κατασκοπευτικού δικτύου του Απόλλωνα, οπότε και συνελήφθη μαζί με πέντε από τα παιδιά της και βασανίστηκε στα κρατητήρια της οδού Μέρλιν.

Η σύλληψη έγινε καθώς ο συνεργάτης των Γερμανών Γιώργος Ριζόπουλος ζήτησε από την Καραγιάννη να μεσολαβήσει για να τον συνδέσει μαζί με τον αρχηγό των ταγμάτων ασφαλείας Ντερτιλή, με το δίκτυο του Απόλλωνα.

Ο Ριζόπουλος όμως συνελήφθη και κατέδωσε τη Καραγιάννη με αποτέλεσμα τη σύλληψη της μαζί με 2 συνεργάτες της. Η Καραγιάννη είχε αναφέρει ότι σε μελλοντική απόβαση των Βρετανών τα τάγματα ασφαλείας θα μπορούσαν να προσφέρουν μεγάλες υπηρεσίες.

Εκτέλεση
Μεταφέρθηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Χαϊδαρίου και ύστερα από λίγο διάστημα εκτελέστηκε από τους Γερμανούς κατακτητές στο παρακείμενο άλσος Χαϊδαρίου μαζί με άλλους 59 αγωνιστές της Αντίστασης στη πλειοψηφία τους συνεργάτες της S.O.E , στις 8 Σεπτεμβρίου 1944, περίπου ένα μήνα πριν από την Απελευθέρωση. Η εκτέλεση της πιθανόν να ήταν το αποτέλεσμα της πολιτικής των Ες Ες των Βάλτερ Σιμάνα και Βάλτερ Μπλούμε η οποία παρέκαμψε την πιο μετριοπαθή πολιτική των Γερμανών στην Ελλάδα εκείνη την περίοδο.

Υστεροφημία
Μετά θάνατον της απενεμήθη το Βραβείο Αρετής και Αυτοθυσίας από την Ακαδημία Αθηνών και ο τιμητικός τίτλος Δίκαιη των Εθνών από το Γιαντ Βασσέμ, το Ίδρυμα για την Μνήμη των Μαρτύρων και των Ηρώων. Στη συμβολή των οδών Λέλας Καραγιάννη αριθ. 1 και Σταυροπούλου στην Αθήνα, κοντά στην Πλατεία Αμερικής υπάρχει η Οικία Λέλας Καραγιάννη.

Μαρμάρινη προτομή της Λέλας Καραγιάννη τοποθετήθηκε στην οδό Τοσίτσα στα Εξάρχεια το 1963 και είναι έργο της γλύπτριας Λουκίας Γεωργαντή. Στις 26 Σεπτεμβρίου 2016 βανδάλισαν το γλυπτό αποκεφαλίζοντάς το.

Ένα από τα παιδιά της, ο επίσης αντιστασιακός Νέλσων Καραγιάννης πέθανε στο Ντένβερ των ΗΠΑ στις 12 Νοεμβρίου 1984, έπειτα από καρδιακή προσβολή.

Βασίλης Ραφαηλίδης

Ο Βασίλης Ραφαηλίδης (1 Ιανουαρίου 1934 - 8 Σεπτεμβρίου 2000) ήταν Έλληνας δημοσιογράφος, συγγραφέας, δοκιμιογράφος και κριτικός κινηματογράφου.

Γεννήθηκε την Πρωτοχρονιά του 1934 στα Σέρβια του νομού Κοζάνης και πέθανε στις 8 Σεπτεμβρίου 2000 στην Αθήνα. Η καταγωγή του πατέρα του ήταν από την Κωνσταντινούπολη, την οποία και ο ίδιος αναγνώριζε ως πατρίδα του (κυρίως διότι του άρεσε ως πόλη). Εξάλλου είχε και άλλες "πατρίδες". Κατεξοχήν, την Καστοριά στην οποία πέρασε την εφηβεία, λόγω μετάθεσης των γονέων του. Σημειωτέον, οι γονείς του ήταν αμφότεροι εκπαιδευτικοί - φιλόλογος ο πατέρας (Απόστολος), δασκάλα η μητέρα του (Ελένη).

Σπούδασε το 1959 κινηματογράφο στη σχολή Σταυράκου στην Αθήνα και μετά την αποφοίτησή του εργάστηκε σαν βοηθός του Νίκου Κούνδουρου και του Ροβήρου Μανθούλη, ενώ το 1962 γύρισε και ο ίδιος δύο ταινίες - ντοκιμαντέρ μικρού μήκους, το Βυζαντινό Μνημόσυνο και τους γουναράδες της Καστοριάς και την τέχνη τους. Η πρώτη του ταινία, γυρισμένη με πενιχρά και πεπαλαιωμένα μέσα, ήταν εξαιρετικά φιλόδοξη, αλλά ο ίδιος την απέρριψε αμέσως ως αισθητικά απαράδεκτη και έκτοτε αδιαφόρησε παντελώς για την τύχη της παρότι βραβεύτηκε αργότερα από διεθνές φεστιβάλ.

Το 1963 αποφασίζει να εγκαταλείψει την προοπτική του επαγγελματία σκηνοθέτη για να γίνει επαγγελματίας κριτικός κινηματογράφου. Αρχικά εργάστηκε σ' αυτό το πόστο σε έντυπα της αριστεράς στην οποία ιδεολογικά ανήκε, αρχικά την Επιθεώρηση Τέχνης και αργότερα στη Δημοκρατική Αλλαγή. Στη συνέχεια εξέδωσε το περιοδικό Ελληνικός Κινηματογράφος το οποίο έκλεισε η Χούντα για να το επανεκδώσει στη συνέχεια με τον τίτλο Σύγχρονος Κινηματογράφος.

Με τη μεταπολίτευση εργάστηκε σε διάφορες εφημερίδες όπως Το Βήμα (1974 - 1983), Έθνος (1983 - 1998) και Ελευθεροτυπία (1998 ως το θάνατό του το 2000), μη περιοριζόμενος στην κριτική κινηματογράφου, αλλά γράφοντας σχόλια και επιφυλλίδες που άπτονταν ευρύτερων πολιτικών και κοινωνικών θεμάτων.

Επίσης παρέδιδε σεμινάρια και δίδαξε κινηματογράφο στη Σχολή Σταυράκου, στη σχολή του Θεάτρου Τέχνης, στο Ινστιτούτο Γκαίτε και αλλού. Επίσης εργάστηκε και σε ραδιοφωνικό σταθμό σε εκπομπές διαλόγου. Στη διάρκεια της δικτατορίας βασανίστηκε και εκτοπίστηκε στις φυλακές της Αίγινας. Υπήρξε συνειδητοποιημένος μαρξιστής-κομμουνιστής και μέσα από κάποια βιβλία του ανέλυσε τη μαρξιστική και κομμουνιστική θεωρία με τρόπο απλό αλλά όχι απλουστευτικό.

Απεβίωσε το 2000 σε ηλικία 66 ετών από καρκίνο και κηδεύτηκε στην Πάτρα. Κατοικούσε στα Εξάρχεια επί της οδού Ιπποκράτους.

Βιβλία
Ενδεικτικά κάποια βιβλία από την πλούσια συγγραφική του δραστηριότητα:
12 μαθήματα για τον κινηματογράφο (1982, Αιγόκερως)
Λεξικό ταινιών (1982, Αιγόκερως)
Κείμενα για τον Μαρξ (1983)
Φιλμοκατασκευή (1984, Αιγόκερως)
Κινηματογραφικά Θέματα (6 τόμοι, 1985, Αιγόκερως)
Έλληνες και Νεοέλληνες (1988)
Τα μαλλιά του φαλακρού δολοφόνου (1989, Αιγόκερως)
Το ομιχλώδες τοπίο της ιστορίας (1990, Αιγόκερως)
Καπιταλισμός, Η κρυφή γοητεία της μπουρζουαζίας (1991, εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου)
Μνημόσυνο για έναν ημιτελή θάνατο (αυτοβιογραφικό, 1992, εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου)
Στοιχειώδης αισθητική (1992, εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου)
Ιστορία (κωμικοτραγική) του Νεοελληνικού κράτους 1830-1974 (1993, εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου)
Οι λαοί των Βαλκανίων (1994, εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου)
20 κείμενα για 127 αιρέσεις (1995, εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου)
Ελληνικός κινηματογράφος, κριτική (1995)
Μυθ-ιστορία των βάρβαρων προγόνων των σημερινών Ευρωπαίων (1995, εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου)
Θερμοί και ψυχροί πόλεμοι (1996, εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου)
Λαοί της Ευρώπης (1996, εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου)
Το βλέμμα του ποιητή (1996, Αιγόκερως)
Επαναστατικά και απελευθερωτικά κινήματα (1997, εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου)
21 κείμενα για τη Μαλβίνα (1998, Ποντίκι)
Λαοί της Μέσης Ανατολής (1998, εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου)
Η μεγάλη περιπέτεια του Μαρξισμού (1999, εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου)
Πέρα από τον κινηματογράφο (Α΄ τόμος, 1999, εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου)
Πέρα από τον κινηματογράφο (Β΄ τόμος, 2003, εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου)
Άραβες (2003, εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου)
Ταξίδι στο μύθο δια της ιστορίας (2003, Αιγόκερως)
Η μυθική ιστορία των Εβραίων (2005, εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου)
Νεοελληνική Ιστορία της αρχαίας Ελλάδας (2010, εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, πρώτη δημοσίευση ως σειρά άρθρων στο "Έθνος της Κυριακής" το 1989).

Ηλίας Βασιλάς

Ο Ηλίας Β. Βασιλάς (Πρέβεζα, 1906 - Αθήνα, 8 Σεπτεμβρίου 1982) ήταν Έλληνας φιλόλογος και συγγραφέας, γνωστός για τις έρευνές του σε θέματα σχετικά με τη νεότερη ιστορία της Πρέβεζας.

Ήταν ένα από τα πέντε παιδιά του Βασιλείου και της Μαρίας Βασιλά. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, από όπου αποφοίτησε το 1929 και πήρε το πτυχίο του την 13.12.1929. Υπηρέτησε ως φιλόλογος καθηγητής μέσης εκπαίδευσης από το 1933 μέχρι το 1969, αρχικά σε πόλεις της Δυτικής Ελλάδας και μεταπολεμικά στην Αττική και την Κορινθία. Συνταξιοδοτήθηκε το 1969.

Απέδωσε στη νεοελληνική γλώσσα αρκετά έργα του Αισχύλου και παρουσίασε μελέτες για την πατρίδα του, την Πρέβεζα, σχετικές με την ιστορία, τα μνημεία, τα έθιμα και προσωπικότητες της πόλης, που στην πλειονότητά τους καλύπτουν χρονικά τις περιόδους της Ενετοκρατίας (1684-1701 και 1718-1797), τη σύντομη Γαλλική κατοχή της Πρέβεζας (1797-1798) και την τουρκοκρατία.

Οι μελέτες του δημοσιεύτηκαν σε περιοδικά και εφημερίδες, καθώς και σε ανάτυπα. Στη Νέα Εστία το 1930, στην Ηχώ του Ιονίου (εκδότης Φώτιος Κονιδάρης) μεταξύ 1952-1966, στην Ηπειρωτική Εστία (Μιχαήλ Μάνου και Δημοσθένη Κόκκινου) μεταξύ 1953-1982, στην ετήσια έκδοση Ηπειρωτικό Ημερολόγιο της Εταιρείας Ηπειρωτικών Μελετών, στο πρώτο και μοναδικό τεύχος των Χρονικών της Πρέβεζας του Συλλόγου των Πρεβεζάνων της Αθήνας, το 1959. Έγραψε, επίσης, πολλά κείμενα στις εφημερίδες: Βήμα Πρεβέζης (έκδοση του Νικήτα Τσουτσάνη) την περίοδο 1953-1959, Αγών Πρεβέζης (Γιάννης Τάλλαρος) μεταξύ 1955-1966, Εθνικός Κήρυξ Πρεβέζης και Πρέβεζα (Θανάσης Τσόκας), Ο Τύπος (Ιωάννης Μουστάκης), Πρεβεζάνικα Νέα (Σπύρος Τσόκας), Ηπειρωτικόν Μέλλον (Αθανάσιος Γκογκώνης) και Φωνή της Πρεβέζης (Χάρης Πάτσης).

Δημοσιεύσεις κειμένων του έγιναν και μετά τον θάνατό του (κηδεύτηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 1982) στο περιοδικό Πρεβεζάνικα Χρονικά (έκδοση Δημοτικής Βιβλιοθήκης Πρέβεζας) και στις εφημερίδες Ελεύθερη Γνώμη (Θανάσης Τσόκας) και Τοπική Φωνή (Κική Ζέρβα).

Το 2012 εκδόθηκαν τα Άπαντα του Ηλία Βασιλά από τη Δημοτική Βιβλιοθήκη Πρέβεζας (το Δήμο Πρέβεζας ως νομικό πρόσωπο που εκπροσωπεί τη Βιβλιοθήκη μετά το 2011) και το Ίδρυμα Ακτία Νικόπολις, έκδοση στην οποία έχουν συγκεντρωθεί όλες οι δημοσιευμένες εργασίες του, με εξαίρεση τις μεταφράσεις των αρχαίων κειμένων. Κριτικές της έκδοσης δημοσιεύθηκαν από τους πανεπιστημιακούς καθηγητές Κώστα Κόμη, Μαρίνα Βρέλλη-Ζάχου και Γιάννη Ρέντζο.

Στο Δημοτικό Συμβούλιο της Πρέβεζας έγινε πρόταση το 2012 για ίδρυση και λειτουργία πρεβεζάνικου δημοτικού λαϊκού πανεπιστημίου, στο όνομα του Ηλία Β. Βασιλά.

Κέρι Κένεντι

Η Μέρι Κέρι Κένεντι (Mary Kerry Kennedy, 8 Σεπτεμβρίου 1959) είναι Αμερικανίδα ακτιβίστρια.

Γεννήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου του 1959 στην Ουάσινγκτον και είναι κόρη του Ρόμπερτ Κένεντι και της Έθελ Σκέικελ.

Σπούδασε νομικά και από το 1981 ασχολείται με τα ανθρώπινα δικαιώματα ταξιδεύοντας σε πολλές χώρες ανά τον κόσμο έχοντας κερδίσει μάλιστα πολλά βραβεία για την συνεισφορά της.

Το 1988 ίδρυσε το κέντρο για τα ανθρώπινα δικαιώματα "Ρόμπερτ Φ. Κένεντι". Παράλληλα με την ακτιβιστική της δράση αρθρογραφεί σε εφημερίδες.

Στις προεδρικές εκλογές του 2008 η Κέρι μαζί με τα αδέρφια της, Ρόμπερτ Κένεντι τζούνιορ και Κάθλιν Κένεντι Ταουνσεντ στήριξε τη Χίλαρι Κλίντον σε αντίθεση με τον θείο της Τεντ Κένεντι και την ξαδερφή της Καρολίνα Μπουβιέ Κένεντι που στήριξαν τον Μπάρακ Ομπάμα.

Τον ίδιο χρόνο ο πρώην άντρας της, Άντριου Κουόμο, εκδήλωσε το ενδιαφέρον του για την χηρεύουσα θέση του γερουσιαστού της Νέας Υόρκης, από την οποία θα αναγκαστεί να παραιτηθεί η Χίλαρι Κλίντον μόλις το Κογκρέσο επικυρώσει τον διορισμό της ως υπουργού εξωτερικών των ΗΠΑ.

Για την ίδια θέση ενδιαφέρεται όμως και η πρώτη της ξαδέρφη Καρολίνα Μπουβιέ Κένεντι. Η Μέρι Κέρι Κένεντι έχει ήδη υποστηρίξει ανοιχτά την ξαδερφή της, γεγονός που δικαιολογείται, αφού ο Κουόμο φέρεται να είχε δώσει πληροφορίες στα ΜΜΕ για την εξωσυζυγική της σχέση.

Ήταν παντρεμένη με τον Άντριου Κουόμο, με τον οποίο χώρισε το 2003. Μαζί του έχει αποκτήσει τρία παιδιά.