Άρθρα
Νίκος Ξυδάκης, Έλληνας συνθέτης γεννημένος στο Κάϊρο της Αιτύπτου
Νίκος Ξυδάκης
Ο Νίκος Ξυδάκης είναι Έλληνας συνθέτης. (17 Μαρτίου 1952)
Γεννήθηκε στο Κάιρο της Αιγύπτου. Το 1963 εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του μόνιμα στην Ελλάδα. Έχει συνεργαστεί με πολλούς μεγάλους τραγουδιστές, ηθοποιούς και ποιητές, όπως η Ελευθερία Αρβανιτάκη, ο Δημήτρης Κοντογιάννης, ο Νίκος Παπάζογλου, ο Μανώλης Ρασούλης, ο Θοδωρής Γκόνης και ο Μιχάλης Γκανάς.
Εκεί έζησε τα παιδικά του χρόνια, στην παρακμή μιας μεγάλης ελληνικής παροικίας. Η καταγωγή του, είναι από τα νησιά της Σάμου και της Κάσου. Στην Ελλάδα ήρθε το 1963 στο μεγαλύτερο κύμα επιστροφής των Ελλήνων της Αιγύπτου.
Η μουσική που γράφει, έντονα αναφέρεται σ’ αυτούς τους τόπους καταγωγής του και κυρίως στον αέρα ενός ολόκληρου κόσμου ελληνικού που περιπλανιόταν σε τόπους άλλοτε ιερούς, άλλοτε κοσμοπολίτικους της κοντινής Ανατολής αλλά και σε βιώματα αυστηρά προσωπικά.
Σταθερός και επίμονος στις συνεργασίες του με στιχουργούς, ερμηνευτές, μουσικούς. Δίνεται ιδιαίτερο βάρος στα λόγια των τραγουδιών. Συνεργάζεται σχεδόν αποκλειστικά τα τελευταία χρόνια με τον Θοδωρή Γκόνη και τον Μιχάλη Γκανά, που οι στίχοι τους προέρχονται από μία μεγάλη ποιητική παράδοση ελληνική.
Το συγκρότημα με το οποίο ηχογραφεί και εμφανίζεται ζωντανά, αποτελούν εξαίρετοι σολίστ ανατολικών οργάνων και δυτικών που συνηχούν στην ατμόσφαιρα αυτής της μουσικής και την καθορίζουν.
Στη δισκογραφία εμφανίστηκε το 1978 με την «ΕΚΔΙΚΗΣΗ ΤΗΣ ΓΥΦΤΙΑΣ» έναν δίσκο που τάραξε τα νερά της δισκογραφίας. Τους στίχους στην «Εκδίκηση της γυφτιάς» έγραψε ο Μανώλης Ρασούλης και τραγούδησε ο Νίκος Παπάζογλου, ο Δημήτρης Κοντογιάννης και η Σοφία Διαμαντή. Η ίδια συνεργασία επαναλαμβάνεται το 1979 στον επόμενο δίσκο με τίτλο «ΤΑ ΔΗΘΕΝ».
Μετά από τέσσερα χρόνια περίπου κυκλοφορεί το «ΠΡΩΤΟ ΒΡΑΔΥ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ» σε στίχους του ίδιου του συνθέτη, του Μιχάλη Γκανά και Μανώλη Ρασούλη. Εδώ ο Νίκος Ξυδάκης για πρώτη φορά εμφανίζεται και σαν ερμηνευτής των τραγουδιών του, ενώ στο δίσκο συμμετέχουν επίσης η Γλυκερία και ο Μανώλης Λιδάκης.
Το 1985 κυκλοφορεί η «ΜΑΝΙΑ» με τη μουσική που έγραψε ο Νίκος Ξυδάκης για την ταινία του Γιώργου Πανουσόπουλου και δύο τραγούδια ερμηνεύουν η Ελευθερία Αρβανιτάκη και ο ίδιος ο συνθέτης.
Το 1987 έρχεται το «ΚΟΝΤΑ ΣΤΗ ΔΟΞΑ ΜΙΑ ΣΤΙΓΜΗ» σε στίχους Μανώλη Ρασούλη, Τάσου Σαμαρτζή, Εμμανουήλ Ζάχου και Θοδωρή Γκόνη. Στον ίδιο δίσκο μελοποίησε και το «Ερωτικό» του ποιητή Ναπολέοντα Λαπαθιώτη, που ερμηνεύει η Ελευθερία Αρβανιτάκη. Την ίδια περίοδο γράφει τη μουσική για την «Ηλέκτρα» του Ευριπίδη, που ανεβάζει το Θεσσαλικό Θέατρο.
Το Μάρτιο του 1989 κυκλοφορεί το «ΚΑΪΡΟ – ΝΑΥΠΛΙΟ – ΧΑΡΤΟΥΜ». Οι στίχοι είναι του Θοδωρή Γκόνη και ερμηνευτής όλων των τραγουδιών είναι ο ίδιος ο συνθέτης.
Το 1990 ο Νίκος Ξυδάκης μελοποιεί ποιήματα του Διονυσίου Σολωμού που κυκλοφορούν σε ένα δίσκο τίτλο «ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΚΥΡΙΟΝ ΓΕΩΡΓΙΟ ΔΕ ΡΩΣΣΗ».
Το 1991 κυκλοφορεί η «ΤΕΝΕΔΟΣ». Οι στίχοι όλων των τραγουδιών υπογράφονται από τον Θοδωρή Γκόνη. Μαζί με τον συνθέτη τραγουδά η Δώρα Μασκλαβάνου και η Ελευθερία Αρβανιτάκη.
Τον Ιανουάριο του 1993 εμφανίζεται στο ΜΕΓΑΡΟ ΜΟΥΣΙΚΗΣ στα πλαίσια των εκδηλώσεων που οργανώνει το Μουσικό Αναλόγιο των Φίλων της Μουσικής για το Ελληνικό Τραγούδι.
Το Μάρτιο του 1993, κυκλοφορεί σε δίσκο η μουσική και τα τραγούδια – σε στίχους Θοδωρή Γκόνη – του θεατρικού έργου «ΒΕΝΕΤΣΙΑΝΑ», που ανέβασε το 1991 το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Πάτρας.
Το Σεπτέμβριο του 1994 συνεργάστηκε με τα Μουσικά Σύνολα της Ε.Ρ.Τ. σε μια συναυλία αφιερωμένη στην Ίμβρο. Τον Δεκέμβριο του 1994 κυκλοφορεί το «ΜΕΛΙ ΤΩΝ ΓΚΡΕΜΩΝ». Στο δίσκο αυτό συμμετέχουν εκτός από τον ίδιο, η Ελευθερία Αρβανιτάκη, η Μελίνα Κανά και η Δώρα Μασκλαβάνου.
Τον Ιανουάριο του 1996 κυκλοφορεί το «ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ». Ένας δίσκος όπου γίνονται μουσικές συναντήσεις απρόσμενες. Για πρώτη φορά μαζί με το δίσκο, υπάρχει ένα βιβλίο με λογοτεχνικά κείμενα.
Τον Νοέμβριο του 1996 κυκλοφορεί η «ΒΟΥΗ ΤΟΥ ΜΥΘΟΥ». Ο δίσκος αυτός είναι από το μουσικό έργο που έγραψε για την ομώνυμη παράσταση του χοροθεάτρου «Ροές» και βασίστηκε σε ένα ελληνικό λαϊκό παραμύθι.
Τον Οκτώβριο του 1997 κυκλοφορεί το «ΑΚΡΩΤΗΡΙΟ ΤΑΙΝΑΡΟΝ» σε στίχους Θοδωρή Γκόνη, δίσκος στον οποίο συμμετέχουν με δύο τραγούδια, η Ελευθερία Αρβανιτάκη και η Δώρα Μασκλαβάνου. Στο δίσκο αυτό ο Νίκος Ξυδάκης μας συστήνει ένα μυθολογικό σύμπαν μέσα από τραγούδια που γράφτηκαν στην περίοδο 1993-1997.
Τον Μάρτιο του 1999 κυκλοφορεί «ΤΟ ΑΜΑΡΤΗΜΑ ΤΗΣ ΜΗΤΡΟΣ ΜΟΥ» που περιλαμβάνει μελοποιημένα ποιήματα του Γεωργίου Βιζυηνού και δύο συνθέσεις σε ποίηση Θοδωρή Γκόνη. Επίσης ο δίσκος περιέχει τη μουσική από την «Απολογία» του Γεωργίου Τερτσέτη, όπου ακούγεται η φωνή του σκηνοθέτη Βασίλη Παπαβασιλείου να αποδίδει αποσπάσματα από το κείμενο του έργου.
Τον Οκτώβριο του 1999 κυκλοφορεί το άλμπουμ που σηματοδοτεί τη συνεργασία του Νίκου Ξυδάκη με τον Σωκράτη Μάλαμα και τίτλο «Νίκος Ξυδάκης – Σωκράτης Μάλαμας». Ο Σωκράτης Μάλαμας ερμηνεύει τραγούδια που ο Νίκος Ξυδάκης έγραψε σε στίχους Μιχάλη Γκανά και Θοδωρή Γκόνη. Υπάρχει επίσης μελοποιημένο ένα ποίημα του Σαρλ Μπωντλέρ.
Τον Νοέμβριο του 1999 δίνει δύο παραστάσεις στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών μαζί με την Ελευθερία Αρβανιτάκη με τίτλο «Στην αρχή των τραγουδιών».
Τον Ιούλιο του 2000 εμφανίζεται πάλι με την Ελευθερία Αρβανιτάκη στο Ηρώδειο παρουσιάζοντας την μουσική παράσταση «Συνέβη στην Αθήνα» ενώ τον Νοέμβριο του ίδιου χρόνου η παράσταση «Στην αρχή των τραγουδιών» παρουσιάζεται στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης.
Τον Δεκέμβριο του 2000 κυκλοφορεί η κασετίνα «ΘΕΑΤΡΙΚΑ» που περιλαμβάνει έξι CD με έργα του Νίκου Ξυδάκη για το θέατρο. Τα έργα είναι: Ηλέκτρα, Βενετσιάνα, Το αμάρτημα της μητρός μου/ Απολογία, Η βουή του μύθου, Εκάβη, Το μελτεμάκι/ Το φιντανάκι/ Ο Λεπρέντης. Στις αρχές του ίδιου μήνα προηγήθηκε η βράβευση του Νίκου Ξυδάκη από το θεατρόφιλο κοινό μέσω των Θεατρικών Βραβείων του Αθηνοράματος, για τη μουσική της θεατρικής παράστασης της «Εκάβης» με την οποία κέρδισε το πρώτο βραβείο.
Ο Νίκος Ξυδάκης δίνει ζωντανές μουσικές παραστάσεις σε όλη την Ελλάδα και έχει πραγματοποιήσει συναυλίες σε χώρες του εξωτερικού όπως η Γερμανία, η Αίγυπτος, η Αυστραλία και η Βουλγαρία.
Το χειμώνα του 2003 ο Νίκος Ξυδάκης, συνοδεία πολύ σημαντικών ερμηνευτών και δημιουργών της ελληνικής μουσικής σκηνής, όπως το Νίκο Πορτοκάλογλου, τον Παντελή Θαλασσινό, την Ελευθερία Αρβανιτάκη, τη Μελίνα Κανά και άλλους, πραγματοποιεί ζωντανές εμφανίσεις στο Γυάλινο Μουσικό Θέατρο, οι οποίες καταγράφονται σε τριπλό cd με τίτλο “ΝΙΚΟΣ ΞΥΔΑΚΗΣ – ΓΥΑΛΙΝΟ ΜΟΥΣΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ 2003”.Το 2004 κυκλοφορεί σε cd με τίτλο «Ενότητες τρεις» η συνεργασία του Νίκου Ξυδάκη με τον Βασίλη Ρακόπουλο που περιέχει ηχογραφημένα αποσπάσματα από τις κοινές live εμφανίσεις τους. Το ΔΕΥΤΕΡΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ κυκλοφορεί το 2005 και περιλαμβάνει είκοσι ένα μουσικά ακούσματα με τη συμβολή πολλών σπουδαίων δημιουργών και καλλιτεχνών. Ο δίσκος περιέχει οργανικές συνθέσεις, απαγγελίες ποιημάτων, τραγούδια και διασκευές.
Η τελευταία δουλειά του Νίκου Ξυδάκη με την φωνή της Ελευθερίας Αρβανιτάκη και τίτλο ΓΡΗΓΟΡΑ Η ΩΡΑ ΠΕΡΑΣΕ, θεωρήθηκε ένας από τους καλύτερους ελληνικούς δίσκους των τελευταίων ετών. Πρόκειται για τραγούδια σε ποίηση της Σαπφούς, σε απόδοση Οδυσσέα Ελύτη, Διονύση Καψάλη και Κώστα Καρυωτάκη. Την ενορχήστρωση έκανε ο Βασίλης Κετεντζόγλου και την ορχήστρα διευθύνει ο Νίκος Πλατύραχος. Η κυκλοφορία του δίσκου συνοδεύτηκε από μία σειρά κοινών ζωντανών εμφανίσεων με την Ελευθερία Αρβανιτάκη στη μουσική σκηνή Gazarte που γνώρισαν τεράστια επιτυχία.
Την άνοιξη και το χειμώνα του 2008 ο Νίκος Ξυδάκης συνεργάστηκε με το συγκρότημα Encardia και το κουαρτέτο Οίστρον στις μουσικές σκηνές Gazarte και Μετρό, συνεργασία που απέσπασε διθυραμβικές κριτικές.
Ο Νίκος Ξυδάκης δίνει ζωντανές μουσικές παραστάσεις σε όλη την Ελλάδα και έχει πραγματοποιήσει συναυλίες σε χώρες του εξωτερικού όπως η Γερμανία, η Αίγυπτος, η Αυστραλία και η Βουλγαρία
Μουσικές Κινηματογράφου:
«ΜΑΝΙΑ» σε σκηνοθεσία Γιώργου Πανουσόπουλου
«ΟΝΕΙΡΟ ΙΙ» σε σκηνοθεσία Φρέντυ Βιανέλλη
«ΣΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ ΚΟΙΜΑΤΑΙ Ο ΧΡΟΝΟΣ» σε σκηνοθεσία Νίκου Αναγνωστόπουλου
Μουσικές Θεάτρου:
Ευριπίδη «ΗΛΕΚΤΡΑ» Θεσσαλικό Θέατρο 1988. Σκηνοθεσία: Κώστας Τσιάνος :
Δημήτρη Σιμιτζή «Ο ΦΙΑΚΑΣ» Δημοτικό Θέατρο Άργους 1991. Σκηνοθεσία: Θοδωρής Γκόνης :
Γεωργίου Βιζυηνού «ΠΟΙΟΣ ΗΤΟΝ Ο ΦΟΝΕΥΣ ΤΟΥ ΑΔΕΛΦΟΥ ΜΟΥ» Δημοτικό Θέατρο Άργους 1991. Σκηνοθεσία: Θοδωρής Γκόνης
Άγνωστου Βενετού συγγραφέα του 15ου αιώνα «ΒΕΝΕΤΣΙΑΝΑ» ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Πάτρας 1991. Σκηνοθεσία: Μάγια Λυμπεροπούλου
Μισέλ Γκερέν «ΚΥΩΝ» Θίασος Σφίγγα 1993. Σκηνοθεσία: Βασίλης Παπαβασιλείου
Μιχαήλ Χουρμούζη «Ο ΛΕΠΡΕΝΤΗΣ» ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Σερρών 1994. Σκηνοθεσία: Θοδωρής Γκόνης
Γεωργίου Βιζυηνού «ΤΟ ΑΜΑΡΤΗΜΑ ΤΗΣ ΜΗΤΡΟΣ ΜΟΥ» Κρατικό Θέατρο Β. Ελλάδος 1996. Σκηνοθεσία: Θοδωρής Γκόνης
Παντελή Χορν «ΤΟ ΦΙΝΤΑΝΑΚΙ» Κρατικό Θέατρο Β. Ελλάδος 1996. Σκηνοθεσία: Θοδωρής Γκόνης
Σοφίας Σπυράτου «Η ΒΟΥΗ ΤΟΥ ΜΥΘΟΥ» Χοροθέατρο Ροές 1996. Χορογραφία – σκηνοθεσία: Σοφία Σπυράτου
Γεωργίου Τερτσέτη «ΑΠΟΛΟΓΙΑ» Κρατικό Θέατρο Β. Ελλάδος 1998. Σκηνοθεσία: Θοδωρής Γκόνης
Δημήτρη Παπαχρήστου «ΝΗΡΕΑΣ ΒΑΡΑΣ» ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κομοτηνής 1998. Σκηνοθεσία: Θοδωρής Γκόνης
Ευριπίδη «ΕΚΑΒΗ» Θέατρο ΣΤΟΑ 1999. Σκηνοθεσία: Θανάσης Παπαγεωργίου
Παντελή Χορν «ΤΟ ΜΕΛΤΕΜΑΚΙ» ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Αγρινίου και Β. Αιγαίου 2000. Σκηνοθεσία: Θοδωρής Γκόνης
Το Φεβρουάριο,του 2012 ο Νίκος Ξυδάκης εμφανίστηκε στη μουσική σκηνή Stage στη Θεσσαλονίκη και μαζί με τους Τρίφωνο, τη Γεωργία Νταγάκη και το Duo Fina παρουσάισαν ένα υπέροχο μουσικό πρόγραμμα, με μια επιλογή από τραγούδια μιας μακριάς πορείας, παλιά και καινούργια.
Πληροφορίες: lyra.gr
Ρούντολφ Νουρέγιεφ, ήταν ταταρικής καταγωγής Ρώσος χορευτής και χορογράφος, εκ των κορυφαίων του 20ου αιώνα στο κλασικό μπαλέτο
Ρούντολφ Νουρέγιεφ
Ο Ρουντόλφ Χαμέτοβιτς Νουρέγιεφ ήταν ταταρικής καταγωγής Ρώσος χορευτής και χορογράφος, εκ των κορυφαίων του 20ου αιώνα στο κλασικό μπαλέτο. (17 Μαρτίου 1938 - 6 Ιανουαρίου 1993)
Ο Νουρέγιεφ γεννήθηκε σ' ένα βαγόνι της Υπερσιβηρικής αμαξοστοιχίας κοντά στην πόλη Ιρκούτσκ, κι ενώ η μητέρα του βρισκόταν καθ' οδόν προς το Βλαδιβοστόκ, όπου υπηρετούσε ο πατέρας του στον Κόκκινο στρατό. Ήταν το τέταρτο και τελευταίο παιδί της μουσουλμανικής στο θρήσκευμα οικογένειάς του (είχε τρεις μεγαλύτερες αδελφές). Μεγάλωσε κοντά στην πόλη Ουφά, στη δημοκρατία του Μπασκορτοστάν.
Ξεκίνησε την καριέρα του από τα διάσημα μπαλέτα Κίροφ το 1958, αφού πρώτα σπούδασε στην Ακαδημία Βαγκάνοβα της Αγίας Πετρούπολης έχοντας γίνει δεκτός το 1955, σε ηλικία 17 ετών. Σύντομα αναδύθηκε η τεχνική, η αρμονία και το ταλέντο του, κάτι που συνέτεινε ώστε να γίνει πρωταγωνιστής στους περισσότερους βασικούς ρόλους του κλασικού ρεπερτορίου.
Ο πατέρας του είχε αντίρρηση στο να γίνει χορευτής. Ο ίδιος περιέγραψε τη ζωή του στο φτωχικό σπίτι των νεανικών του χρόνων, όπου υπήρχε μόνο ένα δωμάτιο για μια εξαμελή οικογένεια: «Όποιος ήθελε να πάει στην τουαλέτα περπατούσε ως την άκρη του δρόμου και επειδή ποτέ δεν είχαμε χρήματα, τις πιο πολλές φορές πηγαίναμε ξυπόλητοι. Δεν είχα ούτε δικά μου ρούχα να φορέσω και για να βγω στο δρόμο ντυνόμουν με τα ρούχα των τριών αδελφών μου».
Αυτομόληση και καριέρα
Το 1961 στο Παρίσι, σε μία περιοδεία των μπαλέτων Κίροφ του Λένινγκραντ, ο 23χρονος τότε Ρούντολφ Νουρέγιεφ, που ήταν πρώτος χορευτής των μπαλέτων, ζήτησε πολιτικό άσυλο στη Γαλλία ενώ ετοιμαζόταν να αναχωρήσει με τον θίασο για την Αγγλία. Η ιστορία, με γαργαλιστικές λεπτομέρειες που αφορούσαν την ερωτική ζωή του Νουρέγιεφ, απασχόλησε επί μακρόν τον Τύπο της εποχής. Την απόφαση, πάντως, την πήρε ο Ρώσος χορευτής στο αεροδρόμιο Λε Μπουρζέ όταν τον πλησίασαν δύο πράκτορες της υπηρεσίας πληροφοριών KGB, της οποίας στο μεταξύ είχε γίνει στόχος, και του ζήτησαν να επιστρέψει στη Μόσχα. Εκείνος κάλεσε σε βοήθεια τους Γάλλους αστυνομικούς και οδηγήθηκε στο γαλλικό υπουργείο Εσωτερικών. Έκτοτε έγινε ανεπιθύμητος στη Σοβιετική Ένωση και του απαγορεύθηκε η είσοδος στη χώρα. Κάτι που άρθηκε 28 χρόνια αργότερα (1989), όταν με προσωπική παρέμβαση του τότε ηγέτη της χώρας, Μιχαήλ Γκορμπατσώφ, του επετράπη η είσοδος προκειμένου να παρευρεθεί στην κηδεία της μητέρας του.
Στο Παρίσι αρχικά συνεργάστηκε με το Μεγάλο Μπαλέτο του Μαρκήσιου de Cuevas, σύντομα όμως (1962) πήγε στην Αγγλία, όπου απέκτησε τη βρετανική υπηκοότητα κι εκεί συνεργάστηκε με τα Βασιλικά Μπαλέτα του Λονδίνου, γνωρίζοντας την επιτυχία ως παρτενέρ της κατά 19 χρόνια μεγαλύτερής του Βρετανίδας χορεύτριας, Μαργκότ Φοντέιν. Παρ' ότι η εκεί συνεργασία του ξεπέρασε την εικοσαετία, ουδέποτε ενσωματώθηκε στο μπαλέτο, προτιμώντας τον ρόλο του προσκεκλημένου καλλιτέχνη, τίτλο που διατήρησε στις ανά τον κόσμο εμφανίσεις του.
Κατά τη διάρκεια της καριέρας του, κι ενώ παρέμεινε στο χορό ακόμη και όταν πέρασε τα 50 χρόνια του, συνεργάστηκε ακόμη με τα Βασιλικά Μπαλέτα της Σουηδίας, το Μπαλέτο της Σκάλας του Μιλάνου, το Μπαλέτο του Βερολίνου κ.λπ., ενώ διετέλεσε διευθυντής του Μπαλέτου της Όπερας του Παρισιού από το 1983 έως το 1989.
Έχει ανεβάσει περισσότερα από 25 έργα μπαλέτου, σημαντικότερα εκ των οποίων υπήρξαν:
Ζιζέλ
Δον Κιχώτης
Αντιγόνη
Μαργαρίτα
Η λίμνη των κύκνων
Ο καρυοθραύστης
Ρωμαίος και Ιουλιέτα
Στη δεκαετία του '70 ασχολήθηκε με την τηλεόραση και τον κινηματογράφο, πρωταγωνιστώντας μεταξύ άλλων στην κινηματογραφική εκδοχή του "Δον Κιχώτη", ενώ αργότερα ερμήνευσε τον Ροδόλφο Βαλεντίνο στην ομότιτλη ταινία. Το 1982 απέκτησε και την αυστριακή υπηκοότητα, αν και ζούσε κατά βάση στο Παρίσι.
Προσωπική ζωή
Ο Νουρέγιεφ ήταν ομοφυλόφιλος και ουδέποτε έκρυψε το σεξουαλικό του προσανατολισμό. Η ζωή του πέρα από τη λάμψη συνοδεύτηκε και με ιστορίες γεμάτες έρωτα, σεξ και σκάνδαλα. Συνδέθηκε ερωτικά με τον Δανό χορευτή Έρικ Μπρουν, ο οποίος υπήρξε ο μεγαλύτερος έρωτας της ζωής του. Ανάμεσα στις συναναστροφές του υπήρξαν πολλά ονόματα του ευρύτερου καλλιτεχνικού χώρου, αλλά και του διεθνούς "τζετ σετ". Το 1961 δεν δίστασε να φωτογραφηθεί γυμνός στο Παρίσι.
Προσβλήθηκε από τον ιό του HIV και πέθανε από AIDS στις 6 Ιανουαρίου 1993, σε ηλικία 55 ετών. Το μνήμα του βρίσκεται στο ρωσικό κοιμητήριο του Παρισιού.
Πληροφορίες: el.wikipedia.org
Κωνσταντίνος Βολανάκης, ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες ζωγράφους του 19ου αιώνα, θωρείται ο "πατέρας της ελληνικής θαλασσογραφίας"
Κωνσταντίνος Βολανάκης
Ο Κωνσταντίνος Βολανάκης ή Βολονάκης ήταν ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες ζωγράφους του 19ου αιώνα. Θεωρείται ο «πατέρας της ελληνικής θαλασσογραφίας». (Ηράκλειο Κρήτης, 17 Μαρτίου 1837 - Πειραιάς, 29 Ιουνίου 1907)
Οι γονείς του Βολανάκη κατάγονταν από την Βολάνη, ένα μικρό χωριό της περιοχής του Ρεθύμνου. Σπούδασε στο Γυμνάσιο της Σύρου, απ' όπου αποφοίτησε το 1856. Την ίδια χρονιά, με παρότρυνση των μεγαλύτερων αδελφών του, πήγε στην Τεργέστη για να δουλέψει ως λογιστής κοντά στον μεγάλο οίκο εμπορίας ζαχάρεως Αφεντούλη.
Ο Αφεντούλης εκτίμησε τις καλλιτεχνικές ικανότητες του νεαρού Βολανάκη από τα πάμπολλα σκαριφήματα με βάρκες, πλοία και λιμάνια που ο τελευταίος έφτιαχνε μέσα στις σελίδες των λογιστικών βιβλίων. Έτσι, αντί να απολύσει τον άτακτο λογιστή, ο Αφεντούλης ανέλαβε να τον στείλει στην Βαυαρία για να σπουδάσει ζωγραφική στην Ακαδημία του Μονάχου κοντά στον Καρλ φον Πιλότυ το 1860.
Μετά την αποφοίτησή του από την Ακαδημία του Μονάχου, ο Βολανάκης εργάστηκε στο Μόναχο, την Βιέννη και την Τεργέστη. Το 1883 επέστρεψε στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκε στον Πειραιά. Σε αυτό συνετέλεσε και η πίεση της γυναίκας του, «η οποία δεν άντεχε τον κρύο χειμώνα του Μονάχου».
Όμως, ο κουμπάρος του Νικόλαος Γύζης τον απέτρεψε από το να γυρίσει στήν Αθήνα, λέγοντάς του ότι «ἐκεῖ [στὴν Ἀθήνα] οἱ πίνακες ζωγραφικῆς πωλοῦνται ἐξευτελιστικῶς εἰς τὸν Κῆπο τῶν Τιτάνων».
Από την ίδια χρονιά και μέχρι το 1903 δίδαξε στην Σχολή των Ωραίων Τεχνών (μετέπειτα Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών) της Αθήνας, αρχικά το μάθημα της Στοιχειώδους Γραφής και αργότερα το μάθημα της Αγαλματογραφίας.
Λόγω τόσο της πολυμελούς οικογένειάς του όσο και των χαμηλών τιμών πωλήσεως των πινάκων του, πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής του φτωχός. Είναι χαρακτηριστικό, ότι λόγω της πενίας αντέστρεψε το σύνηθες, και αντί να αγοράζουν τους πίνακές του και μετά οι πελάτες να πηγαίνουν στον κορνιζά, αυτός συνεργάσθηκε με τον κορνιζά Λούτσο στον Πειραιά, και ζωγράφιζε πίνακες που να ταιριάζουν σε μέγεθος με τις ξυλόγλυπτες κορνίζες του. Ταλαιπωρημένος από μια κήλη, τελικά πέθανε στον Πειραιά το 1907. «Στην κηδεία του παρευρέθησαν μόνο 5-6 άτομα».
Έργο
Η θάλασσα, τα πλοία και τα λιμάνια ήταν η μόνιμη πηγή έμπνευσης του Βολανάκη. Μαζί με τον Θεόδωρο Βρυζάκη, τον Νικηφόρο Λύτρα, τον Νικόλαο Γύζη και τον Γεώργιο Ιακωβίδη, θεωρείται ένας από τους κυριότερους εκπροσώπους του ακαδημαϊκού ρεαλισμού, της λεγόμενης «Σχολής του Μονάχου». Ωστόσο τα ιδιαιτέρως φωτεινά έργα του — όπως π.χ. το γνωστό Πανηγύρι του Μονάχου — δείχνουν κάποιες ιμπρεσιονιστικές τάσεις. Οι θαλασσογραφίες του κοσμούν τις επισημότερες αίθουσες της Αυστρίας και της Ελλάδας, ακόμη και του σταθμού του μετρό στον Πειραιά, ενώ κάποιοι άλλοι πίνακές του πωλήθηκαν σε διεθνείς δημοπρασίες σε πάρα πολύ υψηλές τιμές.Ο Κωνσταντίνος Βολανάκης ή Βολονάκης ήταν ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες ζωγράφους του 19ου αιώνα. Θεωρείται ο «πατέρας της ελληνικής θαλασσογραφίας»
Σύμφωνα με την επίσημη γραμμή της Ακαδημίας Μονάχου, τότε που σπούδαζε ο Βολανάκης, οι καθηγητές συνιστούσαν «αποφυγή της τοπιογραφίας, γιατί αποτελεί την παρακμή της ζωγραφικής» και ενασχόληση με την προσωπογραφία. Φαίνεται ότι ο Βολανάκης δεν είχε ταλέντο στην προσωπογραφία, όπως ο Γεώργιος Ιακωβίδης, ή ο Νικόλαος Γύζης. Έτσι προσπέρασε αυτή την απαγόρευση ενασχολούμενος με το αγαπημένο του θέμα, τη θαλασσογραφία. Το ταλέντο του αναγνωρίσθηκε νωρίς, αλλά στάθηκε τυχερός ύστερα από ένα ιστορικό γεγονός. Το 1866 έλαβε χώρα στην Αδριατική θάλασσα, κοντά στις Δαλματικές ακτές, η Ναυμαχία της Λίσσας μεταξύ των στόλων της Αυστριακής Αυτοκρατορίας και της Ιταλίας. Νίκησε η Αυστρία. Ο Αυτοκράτορας τότε προκήρυξε ένα διαγωνισμό ζωγραφικής για την απεικόνιση αυτού του σημαντικού γεγονότος. Ο Βολανάκης κέρδισε το διαγωνισμό αυτό και έλαβε ως έπαθλο 1000 χρυσά φιορίνια και δωρεάν ταξίδια-κρουαζιέρες με το Πολεμικό Ναυτικό της Αυστρίας για 3 χρόνια. Εκμεταλλευόμενος αυτά τα ταξίδια ζωγράφισε μια δεκάδα περίπου άλλους πίνακες σχετικούς με πλοία και θάλασσα, όπως Το Πλοίο Kaiser κ.ά. Σήμερα, ο πίνακας του Κ. Βολανάκη Η Ναυμαχία της Λίσσας βρίσκεται στο Μουσείο Καλών Τεχνών της Βουδαπέστης.
Ένα από τα διάσημα έργα του Κωνσταντίνου Βολανάκη είναι Η Πυρπόληση της Τουρκικής Ναυαρχίδας, εκτελεσμένο τουλάχιστον δύο φορές (ιδιωτική συλλογή Stavros Michalarias Art, Αθήνα, και Πυρπόληση Τουρκικής Φρεγάτας 1882, Ναυτικό Μουσείο, Πειραιάς). Παρόμοιο είναι και το έργο του Η Πυρπόληση του Τουρλικού Δικρότου (δημοπρασία Christie's, Αθήνα 1994). Το ίδιο έργο ζωγράφισε και ο Νικηφόρος Λύτρας (βρίσκεται στην Πινακοθήκη Αβέρωφ, στο Μέτσοβο Ιωαννίνων). Με μια προσεκτική ματιά στους δύο πίνακες διαπιστώνεται εύκολα η διαφορετική τεχνοτροπία των δύο ζωγράφων.
Ο μεν Βολανάκης εστιάζει στο γεγονός της πυρπόλησης δίνοντας σημασία στην απεικόνιση του πλοίου που το ζώνουν οι φλόγες ενώ σαν λεπτομέρειες διακρίνονται οι Τούρκοι ναυαγοί και ελάχιστα οι πυρπολητές. Αντίθετα, ο Νικηφόρος Λύτρας έχει στο πρώτο πλάνο την ομάδα των πυρπολητών να κωπηλατούν δυνατά για να απομακρυνθούν, με όρθιο τον Κανάρη να χαιρετά χαρούμενος, ενώ στο βάθος θολά και σκοτεινά φαίνεται πυρπολημένο το πλοίο μέσα στις φλόγες ενώ οι Τούρκοι ναυτικοί προσπαθούν να κατεβούν στις βάρκες με σχοινιά. Ο Βολανάκης είναι θεματοκεντρικός, ενώ ο Λύτρας ανθρωποκεντρικός.
Διάσημο είναι το έργο του Κ. Βολανάκη Η Ναυμαχία της Σαλαμίνας, το οποίο βρίσκεται στο Αρχηγείο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού στην Αθήνα. Αρχικά θεωρήθηκε ότι επρόκειτο για τη Ναυμαχία του Ακτίου, για αυτό και εκ παραδρομής μια φωτογραφία του πίνακα κοσμεί την αίθουσα συνεδριάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου Πρέβεζας. Όμως ο Μανώλης Βλάχος (1974) απέδειξε ότι πρόκειται για τη Ναυμαχία της Σαλαμίνας, έργο που εκτελέστηκε επί παραγγελία του Ελληνικού Κράτους, και η βασίλισσα που απεικονίζεται στην πλώρη ενός σκάφους δεν είναι η Κλεοπάτρα, αλλά η βασίλισσα της Φρυγίας Αρτεμισία η οποία είχε συμμαχήσει με τον Ξέρξη.
Εμπορικές τιμές πινάκων του Βολανάκη
Σήμερα τα περισσότερα έργα του Κωνσταντίνου Βολανάκη βρίσκονται σε ιδιωτικές συλλογές, ενώ μια μικρή μερίδα βρίσκεται στην Gallery Stavros Michalarias, στην Εθνική Πινακοθήκη - Μουσείο Αλέξανδρου Σούτσου, στο Ίδρυμα Κουτλίδη και στην Πινακοθήκη Κουβουτσάκη. Τον Νοέμβριο του 2008 το έργο του Η Αποβίβαση του Καραϊσκάκη στο Φάληρο σημείωσε ιστορικό ρεκόρ για τιμή ελληνικού πίνακα σε δημοπρασία, πλησιάζοντας το ποσό των 2 εκατομμυρίων ευρώ. To έργο του Το Λιμάνι του Βόλου τη Νύχτα πουλήθηκε επίσης σε δημοπρασία του Sotheby's για 952.000 ευρώ.
Τάκης Σινόπουλος, ήταν Έλληνας ποιητής και συγγραφέας
Τάκης Σινόπουλος
Ο Τάκης Σινόπουλος ήταν Έλληνας ποιητής και συγγραφέας. (17 Μαρτίου 1917 - 25 Απριλίου 1981)
Γεννήθηκε στην Αγουλινίτσα και ήταν πρωτότοκος γιος του φιλολόγου Γιώργου Σινόπουλου και της Ρούσας-Βενέτας Αργυροπούλου. Σπούδασε ιατρική στο πανεπιστήμιο Αθηνών και αποφοίτησε το 1944. Το 1934 δημοσίευσε το ποίημα «Προδοσία» και το διήγημα «Η εκδίκηση ενός ταπεινού» στην Πυργιώτικη εφημερίδα «Νέα Ημέρα» με το ψευδώνυμο Αργυρός Ρουμπάνης.
Το 1941 επιστρατεύτηκε ως λοχίας υγειονομικού στο Λουτράκι, ενώ κατά τη διάρκεια της κατοχής δημοσίευσε μεταφράσεις Γάλλων ποιητών καθώς και μερικά δοκίμια για την ποίηση.
Το 1942 φυλακίστηκε για μικρό χρονικό διάστημα από τους Ιταλούς ως αντιστασιακός ενώ την περίοδο του εμφυλίου ήταν γιατρός σε τάγμα πεζικού. Με το τέλος του εμφυλίου άρχισε να εργάζεται ως γιατρός παθολόγος στην πρωτεύουσα.
Το 1951 κυκλοφόρησε την πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο «Μεταίχμιο».
Ανήκε στην εκδοτική ομάδα των «Δεκαοχτώ Κειμένων», των «Νέων Κειμένων» 1-2, της «Κατάθεσης '73» και του περιοδικού «Η Συνέχεια». Ακόμη, συνεργάστηκε με πολλά περιοδικά («Νέα Εστία», «Φιλολογικά Χρονικά», «Οδυσσέας» (Πύργου), «Κοχλίας», «Πειραϊκά Γράμματα», «Αγγλοελληνική Επιθεώρηση», «Καινούρια Εποχή», «Ζυγός», «Εποχές», «Τραμ», «Ο Ταχυδρόμος» κ.ά.
Ανήκει στην πρώτη μεταπολεμική γενιά.
Επηρεάστηκε ιδιαίτερα από τους Τ.Σ. Έλιοτ, Σεφέρη και Έζρα Πάουντ. Γενικά η ποίηση του είναι λυρική, επιγραμματική και κυριαρχείται από τραγική αυτογνωσία και απαισιοδοξία. Στα τελευταία χρόνια της ζωής του παρατηρήθηκε μια μεταστροφή στη χρήση του γλωσσικού υλικού προς έναν αντιποιητικό, επιθετικό και συχνά ειρωνικό λόγο. Μεγάλο μέρος της βιβλιοθήκης του το είχε δωρίσει στο πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
Έγραψε επίσης τις ποιητικές συλλογές «Το άσμα της Ιωάννας και του Κωνσταντίνου», που τιμήθηκε με το κρατικό βραβείο ποίησης το 1961, «Γνωριμία με τον Μαξ», «Νύχτα και αντίστιξη», καθώς και διάφορες μελέτες και δοκίμια όπως την «Στροφή» για το έργο του Σεφέρη. Του απονεμήθηκε το 2ο Κρατικό Βραβείο Ποίησης για «Το άσμα της Ιωάννας και του Κωνσταντίνου» το 1962.
Απεβίωσε στον Πύργο στις 25 Απριλίου 1981 (παραμονή του Πάσχα του 1981).
Ήταν παντρεμένος με την Μαρία Ντότα, η οποία το 1995 δώρισε το σπίτι που έμενε στον δήμο Νέας Ιωνίας με σκοπό την στέγαση του ιδρύματος «Τάκης Σινόπουλος».
Προτομή του ποιητή υπάρχει στην πλατεία, έξω από το σπίτι του, στην οδό Τάκη Σινόπουλου στον Περισσό.
Έργα
Ποίηση
Μεταίχμιο (1951)
Άσματα (1953)
Η γνωριμία με τον Μαξ (1956)
Η νύχτα και η αντίστιξη (1959)
Μεταίχμιο Β΄ (1957)
Το άσμα της Ιωάννας και του Κωνσταντίνου (1961)
Η ποίηση της ποίησης (1964)
Νεκρόδειπνος (1970)
Πέτρες (1972)
Το χρονικό (1975)
Ο χάρτης (1977)
Νυχτολόγιο (1978)
Συλλογή Ι 1951-1964 (1976) και Συλλογή ΙΙ 1965-1980 (1980), όπου είναι συγκεντρωμένο το ποιητικό του έργο
Το γκρίζο φως (1982)
Ποιήματα για την Άννα (1999)
Μελέτες
Τέσσερα μελετήματα για τον Σεφέρη (1984)
Μεταίχμιο (1984)
Χρονικό αναγνώσεων (1999, ανθολογία κριτικών κειμένων του).
Πληροφορίες: el.wikipedia.org
Νείλος Σακελλαρίου, ήταν Έλληνας μαθηματικός και καθηγητής πανεπιστημίου
Νείλος Σακελλαρίου
Ο Νείλος Σακελλαρίου ήταν Έλληνας μαθηματικός και καθηγητής πανεπιστημίου. (1882 - 1955)
Γεννήθηκε στις 2 Ιανουαρίου στον Άγιο Πέτρο της Κυνουρίας, όπου ολοκλήρωσε την βασική του εκπαίδευση. Σπούδασε μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών από το 1898, και αναγορεύτηκε διδάκτωρ το 1903.
Μεταξύ 1903 και 1911 διετέλεσε ελληνοδιδάσκαλος στο Πρότυπο Διδασκαλείο Μέσης Εκπαίδευσης.
Συνέχισε τις σπουδές του στα Πανεπιστήμια της Ιένας (1911-1912) και του Γκέτινγκεν (1912-1914).
Επέστρεψε στην Ελλάδα και διορίστηκε και πάλι ελληνοδιδάσκαλος στο Πρότυπο Διδασκαλείο της Μέσης Εκπαίδευσης το 1915. Διετέλεσε επίσης σχολάρχης (1915-1917) και υποδιευθυντής (1917-1918) του Διδασκαλείου.
Δίδαξε Μηχανική στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων (1917-1929) και στην Ανωτάτη Σχολή Οικονομικών και Εμπορικών Επιστημών (1929), της οποίας διετέλεσε και πρύτανης, το ακαδημαϊκό έτος 1933-1934.
Το 1918 εξελέγη έκτακτος καθηγητής Ανωτέρας Άλγεβρας και Αναλυτικής Γεωμετρίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Απολύθηκε το 1920 και διορίστηκε ξανά ένα χρόνο αργότερα, ως τακτικός των ίδιων μαθημάτων.
Διετέλεσε δύο φορές κοσμήτορας της Σχολής Θετικών Επιστημών, κατά τα ακαδημαϊκά έτη 1927-1928 και 1935-1936.
Ήταν ιδρυτικό μέλος της Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρείας, της οποίας χρημάτισε πρόεδρος από το 1929 ως το θάνατό του, ενώ διετέλεσε μαθηματικός σύμβουλος του Ιδρύματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων και του ταμείου ασφάλισης του κλήρου.
Ήταν μέλος της Γαλλικής, της Γερμανικής και της Αμερικανικής Μαθηματικής Εταιρείας καθώς και της Γεωγραφικής Εταιρείας της Λίμα.
Συνέγραψε αρκετές μαθηματικές εργασίες.
Απεβίωσε το 1955.
Πληροφορίες: el.wikipedia.org
Περισσότερα Άρθρα...
- Μιχαήλ Μουτούσης, Έλληνας πρωτοπόρος αεροπόρος, αξιωματικός του Ελληνικού Στρατού και μετέπειτα της Αεροπορίας
- Χάρης Κωστόπουλος, Έλληνας λαϊκός τραγουδιστής, στιχουργός και συνθέτης
- Σαβίνα Γιαννάτου, Ελληνίδα τραγουδίστρια και συνθέτης
- Κοσμάς Πολίτης, ήταν Έλληνας συγγραφέας, απ' τους σημαντιότερους πεζογράφους της γενιάς του '30