DIASKEDASI.INFO

Σαν σήμερα το 1963 δολοφονείται ο Γρηγόρης Λαμπράκης

Γιατρός, αθλητής, πολιτικός, μα πάνω απ όλα αγωνιστής της Δημοκρατίας και της Ειρήνης. Γεννήθηκε στην Κερασίτσα Αρκαδίας στις 3 Απριλίου 1912. Μετά το τέλος των εγκύκλιων σπουδών του μετέβη στην Αθήνα και εισήλθε στην Ιατρική. Από τα εφηβικά του χρόνια ασχολήθηκε με τον αθλητισμό και αναδείχθηκε δέκα φορές βαλκανιονίκης στο άλμα εις μήκος, ενώ επί 23 χρόνια (1936-1959) κατείχε το πανελλήνιο ρεκόρ του αγωνίσματος.

Έλαβε ενεργό μέρος στην Εθνική Αντίσταση, κατά την περίοδο της γερμανικής κατοχής. Το 1943 ίδρυσε την «Ένωση των Ελλήνων Αθλητών» και διοργάνωσε αγώνες, από τα έσοδα των οποίων τροφοδοτούσε τα λαϊκά συσσίτια.

Μετά την απελευθέρωση ολοκλήρωσε τις σπουδές του στην Ιατρική και το 1950 αναγορεύθηκε υφηγητής στην έδρα της Μαιευτικής και Γυναικολογίας.
Στις εκλογές «της βίας και της νοθείας», όπως έμεινε στην ιστορία η εκλογική διαδικασία της 29ης Οκτωβρίου 1961, πολιτεύθηκε με το ΠΑΜΕ (Πανδημοκρατικό Αγροτικό Μέτωπο Ελλάδος), έναν συνασπισμό αριστερών δυνάμεων με επικεφαλής την ΕΔΑ και εξελέγη βουλευτής Πειραιά.

Τον ίδιο χρόνο δραστηριοποιήθηκε στο ειρηνιστικό κίνημα και με δική του πρωτοβουλία ιδρύθηκε η «Ελληνική Επιτροπή για τη Διεθνή Ύφεση και Ειρήνη» (ΕΕΔΥΕ).

Στις 21 Απριλίου 1963 η ΕΕΔΥΕ διοργάνωσε Πορεία Ειρήνης από τον Μαραθώνα στην Αθήνα. Η αστυνομία απαγόρευσε την πορεία και συνέλαβε πολλούς από τους διαδηλωτές, μεταξύ των οποίων και τον Μίκη Θεοδωράκη. Ο Λαμπράκης προστατευόμενος από τη βουλευτική του ασυλία, πραγματοποίησε μόνος την πορεία, κρατώντας ένα μικρό πανό με το σύμβολο της ειρήνης. Αμέσως μετά συνελήφθη από την αστυνομία.

Στις 22 Μαΐου 1963 ο Γρηγόρης Λαμπράκης παρέστη και μίλησε για την ειρήνη στη Θεσσαλονίκη. Μετά το τέλος της εκδήλωσης δέχθηκε δολοφονική επίθεση σε κεντρικό δρόμο της πόλης από τρίκυκλο, στο οποίο επέβαιναν οι ακροδεξιοί Σπύρος Γκοτζαμάνης και Εμμανουήλ Εμμανουηλίδης. Τραυματίστηκε σοβαρά και πέθανε στις 27 Μαΐου 1963, σε ηλικία 51 ετών. Ο θάνατός του προκάλεσε αγανάκτηση στην κοινή γνώμη, οξύτατη πολιτική κρίση, αλλά και διεθνή κατακραυγή.

Την επομένη ένα πλήθος 500.000 ανθρώπων συγκεντρώθηκε στο Α' Νεκροταφείο για το «Ύστατο Χαίρε». Γρήγορα, η συγκέντρωση μετατράπηκε σε διαδήλωση καταδίκης της δεξιάς κυβέρνησης του Κωνσταντίνου Καραμανλή και του Παλατιού.
Φυσικοί αυτουργοί της δολοφονίας Λαμπράκη ήταν ο Σπύρος Γκοτζαμάνης και ο Εμμανουήλ Εμμανουηλίδης, αλλά η δικαστική έρευνα που διεξήγαγαν ο εισαγγελέας Παύλος Δελαπόρτας και ο νεαρός ανακριτής Χρήστος Σαρτζετάκης έφεραν στο φως σχέσεις των αρχών με ένα ακροδεξιό παρακράτος.

Ο ανακριτής Σαρτζετάκης απήγγειλε, μάλιστα, κατηγορίες και εναντίον ανώτατων αξιωματικών της Χωροφυλακής. Οι φυσικοί αυτουργοί καταδικάσθηκαν τον Δεκέμβριο του 1966 σε πολυετή φυλάκιση και απελευθερώθηκαν κατά τη διάρκεια της δικτατορίας.

Η δολοφονία Λαμπράκη επιτάχυνε τις πολιτικές εξελίξεις. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, αφού διερωτήθηκε «Ποιος κυβερνάει αυτό τον τόπο;» εγκατέλειψε την πρωθυπουργία και την πολιτική τον Ιούνιο του 1963 και αποσύρθηκε στο Παρίσι. Χιλιάδες νέοι ίδρυσαν τον πολιτικό οργανισμό «Δημοκρατική Νεολαία Λαμπράκη», που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στο προοδευτικό κίνημα της δεκαετίας του '60. Πρώτος γραμματέας της οργάνωσης ανέλαβε ο Μίκης Θεοδωράκης.

Η ζωή και ο θάνατος του Γρηγόρη Λαμπράκη ενέπνευσε τον συγγραφέα Βασίλη Βασιλικό στο περίφημο πολιτικό του μυθιστόρημα με τον τίτλο Ζ (Εκδόσεις Λιβάνη). Το 1969 μεταφέρεται με μεγάλη επιτυχία στη μεγάλη οθόνη από τον σκηνοθέτη Κώστα Γαβρά, με πρωταγωνιστές τον Υβ Μοντάν, τον Ζαν Λουί Τρεντινιάν και την Ειρήνη Παπά.
Ο Γρηγόρης Λαμπράκης με την προσωπικότητα και τη δράση του παραμένει και σήμερα ένα σύμβολο της Δημοκρατίας και του αγωνιζόμενου ανθρώπου κατά της πολιτικής καταπίεσης.

Τζέιμς Πάρις

Ο Τζέιμς Πάρις ήταν Έλληνας παραγωγός κινηματογραφικών ταινιών. (James Paris, πραγματικό όνομα Δημήτρης Παρασχάκης, 1921 - 26 Μαΐου 1982)

Γεννήθηκε το 1921 στο χωριό Βατούσσα της Μυτιλήνης, σπούδασε στην Γεωπονική Σχολή της Θεσσαλονίκης και στο Γεωργικό Ινστιτούτο του Πανεπιστημίου της Βηρυτού στο Λίβανο.

Το 1948 μετανάστευσε στην Αμερική, και στα πρώτα χρόνια παραμονής του στις ΗΠΑ σπούδασε στην Σχολή Κινηματογράφου της 20th Century Fox, πήρε την αμερικανική υπηκοότητα και έγινε διευθυντής του τμήματος της διαφήμισης της United Artists (1948-1952). Αφού συνεργάστηκε ως διευθυντής παραγωγής σε ταινίες της 20th Century Fox, στα τέλη της δεκαετίας του '50 επέστρεψε στην Ελλάδα, δίνοντας μια νέα πνοή στις κινηματογραφικές παραγωγές.

Μέσα σε μια περίπου δεκαετία, υπήρξε παραγωγός σε 54 ελληνικές ταινίες, πολλές από τις οποίες διακρίθηκαν στα εισιτήρια, στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (5 Βραβεία Καλύτερης Ταινίας).

Η πρώτη του ταινία ήταν η Εταιρία θαυμάτων (1963) του Στέφανου Στρατηγού.

Ο Τζέιμς Πάρις, ο παραγωγός χάρη στον οποίο η έννοια της «υπερπαραγωγής» έγινε γνωστή στον ελληνικό κινηματογραφικό χώρο, πέθανε το 1982 σε ηλικία 61 ετών.

Η ταινία του Τζέιμς Πάρις με τα περισσότερα εισιτήρια: Στα σύνορα της προδοσίας (1968 - 1969) 710.994 (2η/108) Ντίμης Δαδήρας
Η ταινία του Τζέιμς Πάρις με τα λιγότερα εισιτήρια: Κρουαζιέρα του τρόμου (1977 - 1978) 1.380 Χρήστος Κεφαλάς

Επιλεγμένη φιλμογραφία
Στα σύνορα της προδοσίας (1968)
Όχι (1969)
Στη μάχη της Κρήτης (1970)
Δώστε τα χέρια (1971)
28η Οκτωβρίου ώρα 5:30 (1971)
Οι τελευταίοι του Ρούπελ (1971)
Παπαφλέσσας (1971)
Οι Σουλιώτες (1972)
Μπουμ Ταραταζουμ (1972)
Αγώνας χωρίς τέλος (1978)

Τζον Γουέιν

Ο Μάριον Μίτσελ Μόρισον, γνωστότερος με το όνομα Τζον Γουέιν (John Wayne), ήταν ένας Αμερικανός ηθοποιός, σκηνοθέτης και παραγωγός ταινιών. (αγγλ.: Marion Mitchell Morrison- 26 Μαΐου 1907 - 11 Ιουνίου 1979)

Αποτέλεσε την ενσάρκωση του αρρενωπού άνδρα και αποτελεί πλέον αμερικανικό είδωλο. Έμεινε διάσημος για τη χαρακτηριστική του φωνή, το βάδισμα και το ύψος του. Ήταν γνωστός επίσης για τις συντηρητικές πολιτικές ιδέες του και για τις αντικομμουνιστικές θέσεις του κατά την περίοδο του μακαρθισμού στην Αμερική της δεκαετίας του '50.

Ο Γουέιν τοποθετήθηκε στην τρίτη θέση μιας λίστας με τους αγαπημένους Αμερικανούς σταρ. Είναι κι ο μοναδικός μη εν ζωή σταρ που κοσμεί τη συγκεκριμένη λίστα, κάθε χρονιά από το 1994. Το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου τον έχει κατατάξει 13ο στη λίστα με τους 25 μεγαλύτερους σταρ όλων των εποχών.     

Βιογραφία
Ο Γουέιν άλλαξε πολύ μικρός το μεσαίο από Ρόμπερτ σε Μίτσελ, όταν οι γονείς του αποφάσισαν να ονομάσουν τον επόμενο γιο τους Ρόμπερτ. Η οικογένειά του ήταν Πρεσβυτεριανή.

Ο πατέρας του, Κλάιντ Λέοναρντ Μόρισον, (1884-1937), γιος του Αμερικανού βετεράνου του εμφυλίου πολέμου Μάριον Μίτσελ Μόρισον (1845-1915), ήταν ιρλανδικής, σκωτσέζικης και αγγλικής καταγωγής.

Η μητέρα του, η Μαίρη Μπράουν (1885-1970), ήταν από το Λάνκαστερ, Νεμπράσκα.

Ο Γουέιν έκανε αίτηση να μπει στην Αμερικανική Ναυτική Ακαδημία, αλλά δεν έγινε αποδεκτός. Σπούδασε αντ' αυτού νομική στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνια (USC).

Ο Γουέιν ήταν μέλος της ομάδας αμερικάνικου ποδοσφαίρου του πανεπιστημίου, με προπονητή του τον θρυλικό Χάουαρντ Τζόουνς.

Ένας τραυματισμός σταμάτησε την αθλητική σταδιοδρομία του. Έχασε έτσι την αθλητική υποτροφία του και, χωρίς χρήματα, αναγκάστηκε να αφήσει το πανεπιστήμιο.

Ηθοποιός
Εργάστηκε στην αρχή ως κομπάρσος για την εταιρία ταινιών Fox κι η αμοιβή του ανερχόταν στα 75 δολάρια την βδομάδα. Το 1930, ο σκηνοθέτης Ράουλ Γουόλς του προσέφερε τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην ταινία (The Big Trail). Ως καλλιτεχνικό ψευδώνυμο, ο Γουόλς του πρότεινε το "Άντονι Γουέιν", ονοματεπώνυμο του στρατηγού της αμερικανικής επανάστασης Mad Anthony Wayne. Ο Γουίνφιλντ Σίναν, διευθυντής του στούντιο, το απέρριψε, καθώς ακουγόταν πολύ Ιταλικό. Ως εναλλακτική λύση ο Γουόλς πρότεινε το Τζον Γουέιν. Ο Σίναν συμφώνησε και από τότε ο Γουέιν είναι γνωστός με αυτό το όνομα. Μετά τη συμμετοχή του στο The Big Trail η αμοιβή του αυξήθηκε. Πλέον εισέπραττε 105 δολάρια εβδομαδιαίως.

Ο ρόλος που απογείωσε την καριέρα του Γουέιν ήταν ο πρωταγωνιστικός στο κλασικό γουέστερν Η ταχυδρομική άμαξα (Stagecoach, 1939) σε σκηνοθεσία του Τζον Φορντ. Ο Φορντ δυσκολεύτηκε να βρει χρηματοδότες για την ταινία, λόγω του γεγονότος ότι ο άσημος ακόμη Γουέιν δεν αποτελούσε εγγύηση για την εμπορική επιτυχία της ταινίας. Ο Γουέιν μετά την προβολή της ταινίας καθιερώθηκε ως αστέρας του κινηματογράφου και η επιτυχία της σφράγισε τη φιλία του με τον Φορντ, με τον οποίο συνεργάστηκε σε περισσότερες από 20 ταινίες.

Κατά τη διάρκεια της καριέρας του πρωταγωνίστησε σε 142 ταινίες. Ειδική μνεία πρέπει να γίνει στις ταινίες: Ο Ήσυχος Άνθρωπος (The Quiet Man, 1952), Η αιχμάλωτος της ερήμου (The Searchers, 1956) σε σκηνοθεσία του Τζον Φορντ και Το κόκκινο ποτάμι (Red River, 1948) και Ρίο Μπράβο (Rio Bravo, 1959) σε σκηνοθεσία του Χάουαρντ Χοκς. Ο Γουέιν βραβεύτηκε με Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου για την ταινία του 1969, Αληθινό θράσος (True Grit).

Ασθένεια
Ο Γουέιν ήταν καπνιστής από νεαρός. Το 1964, του διέγνωσαν καρκίνο του πνεύμονα και υποβλήθηκε σε επιτυχή χειρουργική επέμβαση όπου αφαιρέθηκε ολόκληρος ο αριστερός πνεύμονάς του και τέσσερα πλευρά. Παρά τις προσπάθειες από τους συνεργάτες του να κρατηθεί κρυφή η ασθένειά του, της οποίας η αποκάλυψη μπορεί και να του στοίχιζε την κινηματογραφική του καριέρα, ο Γουέιν ανήγγειλε ότι είχε καρκίνο και κάλεσε το κοινό να κάνει προληπτικές εξετάσεις. Πέντε χρόνια αργότερα, δήλωσε ότι είχε απαλλαγεί από τον καρκίνο. Η λειτουργία των πνευμόνων του ήταν μειωμένη κι ο οργανισμός του δεν άντεχε την κούραση με αποτέλεσμα να έχει συχνά ανάγκη από συμπληρωματικό οξυγόνο. Παρόλα αυτά μερικά χρόνια αργότερα άρχισε να καπνίζει πούρα.

Πολιτικά
Συμμετείχε στη δημιουργία της Ένωση κινηματογραφιστών για την διατήρηση του αμερικανικού ιδεώδους τον Φεβρουάριο του 1944 και εκλέχτηκε Πρόεδρος της οργάνωσης το 1947.

Ήταν διακαής αντικομμουνιστής και υποστηρικτής της Επιτροπής Αντιαμερικανικών Δραστηριοτήτων. Ο Γουέιν χρησιμοποίησε την ισχυρή θέση του για να υποστηρίξει συντηρητικές ιδέες, συμπεριλαμβανομένης της υποστήριξης για τον πόλεμο του Βιετνάμ με την παραγωγή της ταινίας Τα πράσινα μπερέ (Green Berets, 1968).

Στα μέσα της δεκαετίας του '70, εντούτοις, τάχτηκε ενάντια στις συντηρητικές ιδέες με την υποστήριξη της Συνθήκης του Παναμά.

Ο Γουέιν υποστήριξε σε συνέντευξή του στο περιοδικό Playboy ότι υποστήριζε το σοσιαλισμό όταν ήταν φοιτητής κι ότι ψήφισε για το δημοκρατικό Πρόεδρο Φραγκλίνο Ρούζβελτ στην προεδρική αναμέτρηση του 1936. Εντούτοις, για το μεγαλύτερο μέρος της σταδιοδρομίας του ήταν ρεπουμπλικάνος.

Προσωπική ζωή
Ο Γουέιν παντρεύτηκε τρεις φορές και χώρισε δύο. Οι σύζυγοί του, όλες τους ισπανικής καταγωγής, ήταν η Τζοζεφίν Αλίσια Σαντς, η Εσπεράντσα Μπάουρ, και η Πιλάρ Παλέτ.

Είχε τέσσερα παιδιά με την Τζοζεφίν:
Μάικλ Γουέιν (κινηματογραφικός παραγωγός} - γεννημένος 23 Νοεμβρίου 1934/ πεθανε 2 Απριλίου 2003,
Μέρι Αντόνια "Τόνι" Γουέιν Λα Κάβα - γεννημένη 25 Φεβρουαρίου 1936/ πέθανε 6 Δεκεμβρίου 2000
Πάτρικ Γουέιν - (ηθοποιός) - γεννημένος 15 Ιουλίου 1939
Μελίντα Γουέιν Μουνιόθ - γεννημένη 3 Δεκεμβρίου 1940
και τρία με την Παλέτ:

Άισα Γουέιν - (ηθοποιός, τώρα πληρεξούσιος) γεννημένη 31 Μαρτίου 1956
Τζον Ίθαν Γουέιν - (ηθοποιός) - γεννημένoς 22 Φεβρουαρίου 1962
Μαρίζα Γουέιν (ηθοποιός) - γεννημένη 22 Φεβρουαρίου 1966

Άννα Σικελιανού

Η Άννα Σικελιανού ήταν συγγραφέας και η δεύτερη σύζυγος του ποιητή Άγγελου Σικελιανού. Η Άννα Καμπανάρη, όπως ήταν το πατρικό της όνομα, παντρεύτηκε τον Άγγελο Σικελιανό στις 17 Ιουνίου του 1940. (Αθήνα, 1900 ή 1904 - 26 Μαΐου 2006)

Ο πρώτος της γάμος ήταν με το γιατρό Γιώργο Καραμάνη, ιδρυτή του πρώτου σανατόριου στην Ελλάδα.

Το 1938 γνώρισε το Σικελιανό και έπειτα από ανταλλαγή ερωτικών επιστολών, παντρεύτηκαν. Από το θάνατό του ποιητή, η Άννα Σικελιανού για να αντιμετωπίσει τα οικονομικά προβλήματα έμαθε να δουλεύει τον αργαλειό και ύφαινε κατά παραγγελία.

Έγραψε τα βιβλία «Η ζωή μου με τον Άγγελο» (εκδόσεις Εστία), "Γράμματα στην Άννα" (περιλαμβάνει τις επιστολές που αντάλλασσαν με τον ποιητή και «Ο ποιητής Άγγελος Σικελιανός» (2002).

Πέθανε πλήρης ημερών και κηδεύτηκε από το Πρώτο Νεκροταφείο Αθηνών.